Axborot kommunikatsiya texnologiyalari

Axborot tizimi- qo’yilgan maqsadni amalga oshirish uchun axborotni qidirish, yig’ish, saqlash, qayta ishlash, va uzatish usullari, vositalari va xodimlarning o’zaro bog’liq majmuidir.

AT ning hozirgi zamon tushunchasi asosiy texnik vosita sifatida kompyuter va aloqa-kommunikatsiya vositalaridan foydalanishni ko’zda tutadi. Undan tashqari, AT lar odamlar uchun yangi axborot olish uchun yaratiladi va xodimlarsiz uni tassavvur qilish mumkin emas.
AT ni “kattakon bilimdon, dono temir yashik” deb tassavvur qilish mumkin. Unga inson savol bilan murojaat qiladi va kerakli, foydali javob oladi. Shuning uchun AT larda xilma-xil, zamonning eng yangi, eng kuchli, keng qamrovli, ba’zan maxsus programmalari ishlatilishi aniq.
Kelgusida korxona, tashkilot, firma bir xil ma’noga ega deb qaraymiz va ular bir maqsad bilan yig’ilgan xodimlarning majmui deb tushuniladi. Ular firmada umumiy moddiy, moliyaviy va axborot resurslari va xizmatlarga ega.
Axborotlashtirish — yuridik va jismoniy shaxslarning axborotga bo’lgan ehtiyojlarini qondirish uchun axborot resurslari, axborot texnologiyalari hamda axborot tizimlaridan foydalangan holda sharoit yaratishning tashkiliy ijtimoiy- iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy jarayoni;
Axborot resursi — axborot tizimi tarkibidagi elektron shakldagi axborot, ma’lumotlar banki, ma’lumotlar bazasi;
Axborot resurslarining yoki axborot tizimlarining mulkdori — axborot resurslariga yoki axborot tizimlariga egalik qiluvchi, ulardan foydalanuvchi va ularni tasarruf etuvchi yuridik yoki jismoniy shaxs;
Axborot resurslarining yoki axborot tizimlarining egasi — qonun bilan yoki axborot resurslarining, axborot tizimlarining mulkdori tomonidan belgilangan huquqlar doirasida axborot resurslariga yoxud axborot tizimlariga egalik qiluvchi, ulardan foydalanuvchi va ularni tasarruf etuvchi yuridik yoki jismoniy shaxs;
Axborot texnologiyasi — axborotni to’plash, saqlash, izlash, unga ishlov berish va uni tarqatish uchun foydalaniladigan jami uslublar, qurilmalar, usullar va jarayonlar;
Axborot tizimi — axborotni to’plash, saqlash, izlash, unga ishlov berish hamda undan foydalanish imkonini beradigan, tashkiliy jihatdan tartibga solingan jami axborot resurslari, axborot texnologiyalari va aloqa vositalari.
Ixtiyoriy axborot tizimida uning ishlash jarayonini quyidagi tasvirda ko’rsatamiz. Asosiy ishlar 4 ta blokdan iborat: dastlabki ma’lumotni kiritish, unga ishlov berish, natijaviy ma’lumotni uchun iste’molchilarga yoki boshqa Axborot
tizimi ga uzatish, teskari aloqani ta’minlash, ya’ni natijani tahlil qilib dastlabki ma’lumotlarni xodimlar yoki boshqa AT tomonidan tuzatish.
AT ning ishlash printsipi quyidagicha: Foydalanuvchi biror vaziyatni hal qilish uchun AT ga savol bilan murojjat qiladi, AT javob qaytaradi, foydalanuvchi qaror qabul qiladi va vaziyatdan chiqib ketadi.

2. 
   rasm. Axborot tizimida jarayonlar