Axborot xavfsizligi. Ishlab chiqarishdagi hujumlar va viruslar annotatsiya


Download 27.01 Kb.
bet3/4
Sana03.02.2023
Hajmi27.01 Kb.
#1148224
1   2   3   4
Bog'liq
Axborot xavfsizligi

Viruslar haqida faktlar

Statistik ma'lumotlarga ko'ra, har ikkinchi Internet foydalanuvchisining kompyuteri kamida bir marta kompyuter viruslari hujumiga uchragan.


1986 yilda birinchi zararli dastur Pokistondan chiqdi. U "Miya" deb nomlangan. Ushbu "Miya" 1988 yilda tarmoqning birinchi yo'q qilinishiga sabab bo'lgan. Bu asosan ARPANET kompyuterlariga ta'sir qildi.
Amerikalik mutaxassislar kompyuter viruslariga qarshi kurash juda uzoq davom etadi degan xulosaga kelishdi. Chunki bundan 40 yil avval Internet ikki mezon asosida yaratilgan: ochiqlik va moslashuvchanlik, lekin xavfsizlik emas. Bugungi kunda 50 dan ortiq antivirus ishlab chiqaruvchi kompaniyalar mavjud. 5000 dan ortiq ishlab chiquvchilar kompyuter viruslari muammolari bilan shug'ullanadilar, 300 dan ortiq turli xil antivirus dasturlari ixtiro qilingan.
Viruslarni hujjatlar, audio va video qo'shimchalarda topish mumkin. Endi virusni yuqtirib bo'lmaydigan fayl turlari qolmadi. Mobil telefonlar va dasturiy ta'minotdan foydalanadigan boshqa qurilmalar o'rtasida sayohat qiluvchi maxsus viruslar ham kuchayib bormoqda.
Antivirus bo'yicha jahon chempionati har yili o'tkaziladi. 2014 yilda ushbu chempionatni eng yaxshi natija ko'rsatgan rossiyalik ayol qo'lga kiritdi. U mumkin bo'lgan 10 000 virusdan 9 600 tasini zararsizlantirdi. Buzg'unchiga qarshi kurashishning universal usuli hali topilmadi, ammo mutaxassislar ushbu virus dasturlarini kamroq va kamroq qilish uchun bor kuchlarini sarflamoqda.
Sanoat korxonalarida axborot xavfsizligi Kiberjinoyatchilik ko‘plab sohalarga, jumladan, sanoatga ham tarqaldi. Ko'pgina korxonalar axborot xavfsizligi masalasini ko'rib chiqmoqdalar.
Endi korxona - bu murakkab texnik tizimlar to'plami bo'lib, ularning xavfsizligi katta rol o'ynaydi. Bir tomondan, asosiy jarayonlarni avtomatlashtirish katta foyda keltiradi (korxona samaradorligini oshiradi), lekin boshqa tomondan, qanchalik aqlli elementlar ko’p bo'lsa, tahdidlarning potentsial nuqtalari ham shuncha ko'p bo’ladi.
Sanoat korxonalari asosan energetika ob'ektida bunday muammolarga duch kelishlarining uchta asosiy sababini ajratib ko'rsatishadi. Bu uskunaning noto'g'ri ishlashi yoki ishlamay qolganligi sababli ishlab chiqarish jarayonini sekinlashishiga olib keladi. Inson omili tufayli muvaffaqiyatsizliklar: xodimlarning xatolari va albatta avtomatlashtirilgan tuzilma va zamonaviy podstantsiya - bu juda ko'p turli xil ma'lumotlar degani, shuning uchun nazorat va bunday massiv bilan ishlashi kerak bo'lgan keng ko'lamli ma'lumotlar muammosi mavjud.
Ushbu muammolar tajovuzkor kompaniyalarning elektr tarmoqlari ob'ektlarini nazorat qilishiga olib kelishi mumkin, masalan, uranni boyitish bo'yicha yadroviy inshootning ishini butunlay falaj qilgan Stuxnet virusi. Kompaniyaning tahdidlari nafaqat xakerlar va firibgarlar, balki rahbariyatning unga nisbatan munosabatini yoqtirmagan va u ataylab kompaniya ishlab chiqarishiga zarar etkazishga qaror qilgan xodimdir. Axborot xavfsizligi vakillari jinoyatchilarning hujumlarini oldini olish uchun xodimga ma'lum bir ishlab chiqarish maydoniga kirish huquqiga ega bo'lishi kerakligini va shu bilan birga u ishlab chiqarish hududining qolgan qismiga hech qanday ta'sir ko'rsata olmasligini taklif qiladi.
Harakatlarning monitoringi, muvaffaqiyatsizliklar tez-tez sodir bo'ladi va buning uchun kim aybdor ekanligini aniqlash qiyin, chunki foydalanuvchilar tomonidan amalga oshirilgan harakatlar to'g'risidagi ma'lumotlar saqlanmaydi, bu muammoni hal qilish - bu harakatlarning tezkor identifikatsiyasini ta'minlaydigan harakatlarni qayd etish, nosozliklar sabablari va bu muammoni tezda hal qilish. Ushbu ko'rsatmalar sizga bir qator muammolarni hal qilishga yordam beradi.
Xulosa
Hozirgi vaqtda 5000 dan ortiq dasturiy viruslar ma'lum bo'lib, ularning soni doimiy ravishda o'sib bormoqda. Viruslarni yozishda yordam berish uchun o'quv qo'llanmalari yaratilgan holatlar ma'lum.
Viruslarning paydo bo'lishi va tarqalishining sabablari, bir tomondan, inson psixologiyasida, boshqa tomondan, operatsion tizimda himoya etishmasligi bilan yashiringan.
Xullas, axborot resursiga tahdid kun sayin ortib borayotgani, butun dunyo bo‘ylab bank, korxona va kompaniyalardagi mas’ul shaxslarni vahima qo‘zg‘atayotganini ko‘rsatuvchi ko‘plab faktlarni keltirishimiz mumkin. Bu tahdid esa hayotiy, qimmatli ma’lumotlarni buzib yoki yo‘q qiladigan kompyuter viruslaridan kelib chiqadi, bu esa nafaqat moliyaviy yo‘qotishlarga, balki insonlarning qurbon bo‘lishiga ham olib keladi.
Agar siz hali ham kompyuteringizda virusni topsangiz, an'anaviy yondashuvga ko'ra, uni aniqlashtirish uchun mutaxassisni chaqirish yaxshiroqdir.
Muammoning jiddiyligiga qaramay, hech qanday virus qo'llari qaltirab oqartirilgan foydalanuvchi kabi zarar etkaza olmaydi!
Axborot biznes va boshqa ishlarni muvaffaqiyatli rivojlantirish uchun juda muhim, shuning uchun u yaxshi himoyaga muhtoj. Bu, ayniqsa, axborot texnologiyalari asosiy o'rinni egallagan biznes muhitida dolzarb bo'lib qoldi. Raqamli iqtisodiyot davrida yashayotganimiz sababli, kompaniyaning o'sishi ularsiz imkonsizdir. Axborot tobora kuchayib bormoqda. Xakerlik hujumlari, tarmoq orqali ma'lumotlarni ushlash, viruslarning ta'siri juda katta sur'atlarga ega, shuning uchun axborotning barcha qiymatini saqlab qolishi mumkin bo'lgan axborot xavfsizligiga katta ehtiyoj bor.

Download 27.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling