Baholash ishi va investitsiyalar

3-jadval 
O’rtacha kvadratli chetlanishning hisob-kitobi
29
 
Holatlar tavsifi 
Ehti-
mollik 
O’rtacha kutilgan daromad, 
AQSh dollari 
Variatsiya ko’rsatkichi, AQShdollari 
O’rt. 
kvad. 
chet. 
Daromad (
x
i
)
x
i
x
r
i
x
i
-
X
(
x
i
-
X
)
2
(
x
i
-
X
)
2
x
r
i
1 – loyiha 
Optimistik
0,15 
600 
90 
160 
25600 
3840 
Eng ko’p bo’lishi 
mumkin bo’lgan 
0,60 
500 
300 
60 
3600 
2160 
Pessimistik 
0,25 
200 
50 
-240 
57600 
14400 
Umumiy 
X
=440 20400 143 
2 – loyiha 
Optimistik 
0,20 
800 
160 
310 
96100 
19220 
Eng ko’p bo’lishi 
mumkin bo’lgan 
0,50 
600 
300 
110 
12100 
6050 
Pessimistik 
0,30 
100 
30 
-390 
152100 
45630 
Umumiy 
X
=490 70900 266 
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, 2 ta loyiha bo’yicha o’rtacha kvadratli 
chetlanish hisoblanganda, 
2 266 > 
1 143, bo’lganligi sababli 2-loyihada 
risk darajasi yuqori hisoblanadi.
2. Variatsiya koeffitsientini hisoblash usuli. O’rtacha kvadratli chetlanish 
faqatgina absolyut qiymatni keltirib chiqaradi. Bu esa, turlicha kutilgan 
qiymatga ega bo’lgan investitsiya loyihalarini taqqoslashni qiyinlashtiradi. 
Variatsiya koeffitsientida loyiha ko’rsatkichlarining o’rtacha kutilgan 
qiymatlari turlicha bo’lganda ham, ularning risklilik darajasini taqqoslash 
mumkin. Variatsiya koeffitsienti – riskning nisbiy ko’rsatkichi bo’lib, 
kutilgan qiymatga nisbatan risk darajasini ifodalaydi: