Bajardi: xamroyev s tekshirdi: boltayev b
Download 91 Kb. Pdf ko'rish
|
MAVZU.24 (1)
|
MAVZU:XODIMLARNI SARALAB OLISHDA BIZNES-INKUBATOR MUVAFFAQIYATINING MUHIM OMILI BAJARDI:XAMROYEV S TEKSHIRDI:BOLTAYEV B REJA: a. Inkubator mijozlari va uning maydoniga bo‘lgan talab b. Biznes-inkubatorning daromadi c. Biznes-inkubatorlar faoliyatlarining tahlili Boshlang‘ich kompaniya ko‘pincha bir yoki ikki kishidan iborat bo‘lib, ofisning maydoni odatda 15-20 м² tashkil etadi. 2-3 yil ichida u sezilarli darajada o‘sishi va bir necha yuz м² maydonida ehtiyoj paydo bo‘lishi mumkin. Inkubator esa yangi mijozlarni qabul qilish haqida qayg‘urish kerak. Bu uning ishidagi yana bir qarama-qarshilik va u quyidagicha hal qilindi: inkubatorning o‘zi kattaroq maydon binoga o‘tadi yoki mavjud binoni kengaytiradi; inkubator mijozlar aylanishini tezlashtiradi va ularni tanlash mezonlarini kuchaytiradi; inkubator zaxira maydonlari, binolari, yer maydonlariga ega. Uchta variantdan qaysi biri tanlanadi ma’lum bir inkubatorning imkoniyatlariga bog‘liq, garchi tavsiyanoma sifatida, ikkinchi variant nomaqbul degan fikrni bildirish mumkin, chunki mijozlarning tez aylanmasi yangi o‘sishiga hissa qo‘shmaydi? tadbirkor firmalar va ularning saqlanib qolish darajasining oshirmaydi. Inkubatorning daromadi uning binolari uchun ijara haqi, xizmatlar uchun to‘lovlar va mijoz-firmalar kapitalidagi inkubatorning ulushidan iborat. Yangi firmalarning katta resurslari yo‘qligi tufayli ular inkubatorga yordam bera olmaydilar, balkim inkubator ularni moliyalashtiradi. Boshqa tomondan, inkubator xizmatlari dastlab rivojlanmagan bo‘lishi mumkin. Ular ma’qul shartlarda taqdim etilishi kerak, bu esa ularga intilayotgan tadbirkorlar uchun qulay bo‘lishi mumkin. Birinchi bosqichda inkubatorni ta’sischilar, jamoatchilik va boshqalarning moliyaviy ko‘magi katta ahamiyatga ega. Firmalarning yuksalishi, xizmatlar tizimining shakllanishi bilan inkubatorning daromadi ham o‘sib boradi, bu kreditlarni to‘lash uchun ishlatilishi mumkin, ammo asosiy narsa inkubatorning o‘zi rivojlanishiga qayta sarmoya qilinishi kerak. Xizmatlarga kelsak, shuni esda tutish kerakki, inkubator ularni nafaqat o‘z firmalariga, balki mijozlar bilan ta'minlaydigan turli maslahatchilarga, banklarga va boshqalarga taqdim etadi. Inkubatorning kichik firmalar kapitalidagi ulushi masalasiga keladigan bo‘lsak ularni inkubator bilan "bog‘lash", uning farovonligini tadbirkorning farovonligi hisobiga qurish nuqtayi nazaridan qarash kerak emas. Ushbu ulush yangi boshlagan tadbirkorning tashabbusiga to‘sqinlik qilmasligi, uni o‘z biznesini rivojlantirishdan qaytarmasligi kerak. AQSHda bir qator biznes-inkubatorlar bo‘yicha tadqiqotlar o‘tkazildi. Ularning mavzulari asosan quyidagi masalalarni o‘rganishga qaratilgan: • firma-mijozlar va biznes-inkubator bitiruvchilarilar tomonidan yaratilgan ish o‘rinlari soni ; • yangi mahsulotlarni yaratishga qaratilgan innovatsion faoliyat; • yangi tashkil etilgan kichik firmalar soni; • inkubator firmasining muvaffaqiyat darajasi; • mahalliy iqtisodiyotga ta’siri. Ushbu parametrlarni baholashda biznes-inkubatorlar ham xususiy, ham jamoat tashkilotlari tomonidan yaratilganligi va maqsadlarni ko‘zlaganligi sababli ma’lum bir qiyinchiliklarga duch keldi. ishsizlarni kasbiy tayyorlash dasturlarini amalga oshirish va yangi ish o‘rinlarini yaratish; universitet tadqiqotlari va ishlanmalari, texnologiyalar, ixtirolar natijalarini tijoratlashtirish, talabalar va mutaxassislarni ish bilan ta’minlash; ma’lum aniq sohada (dasturiy ta'minot, biotexnologiya va boshqalar) firmalarga yordam berish. , 1980-yillarda yaratilgan inkubatorlar bo‘yicha o‘tkazilgan tadqiqotlardan biri shuni ko‘rsatdiki: firmalarning omon qolish darajasi 2:1 ( 1 muvaffaqiyatsiz bo‘lganlar uchun ikkita muvaffaqiyatli firma); inkubatorlarini tark etgan firmalarning 84 foizi ushbu hududga qolib ishlab ketdi; – 1983-1984-yillarda (12 ta inkubator va 56 ta firma) har bir inkubatorda 7 ta; yangi ish o‘rinlari to‘g‘ri kelgan edi. Boshqacha qilib aytganda, inkubatorlar yangi kichik firmalarga yordam berishda muvaffaqiyat qozonmoqdalar, ammo ularning ish o‘rinlarini yaratishga ta’siri, hech bo‘lmaganda qisqa muddatda deyarli sezilmaydi. Inkubatorning iqtisodiy faoliyati natijasi ikki turdagi iqtisodiy o‘sishdir: inkubator firmalarining qo‘shimcha qiymatga ega faoliyati bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan o‘sish; inkubatordan daromad oladigan odamlarning iqtisodiy faoliyatidan o‘sish. Inkubator ta’sischilari, mahalliy hokimiyat va ma’muriyat inkubatordan nimalar oladilar? Inkubatorlar hududdagi tadbirkorlik faoliyatini jonlantiradi, iqtisodiyotning davlat sektoriga alternativa shakllantiradi. Yangi sanoat tarmoqlari, ular faqat tadbirkorlarning ijodiy tashabbusi bilan hech qachon mavjud bo‘lmagan va yaratilishi mumkin bo‘lmagan joylarda paydo bo‘ladi,. Aholini ish bilan ta'minlash, aholining salohiyatli va faol qismining chiqib ketishi muammosi hal qiladi. Nihoyat, ko‘plab kuchli firmalar tomonidan soliq tushumining yangi bazasi yaratiladi. Oliygohlar, ilmiy-tadqiqot institutlari va boshqalar texnologiylarni fandan ishlab chiqarishga joriy etish uchun samarali mexanizmga ega bo‘ladi. Inkubator – bu olimlar va o‘qituvchilar, izlanuvchi, universitet talabalari, ilmiy tadqiqot institutlari va dizayn byurolarining muhandislari va novatorlarning g‘oyalarini ro‘yobga chiqaradigan joy. Download 91 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|