Balans tuzlishi va tarkibi. Balans tuzilishi 2 qismdan iborat Aktivlar va Passivlar

1. Balans tuzlishi va tarkibi.Balans tuzilishi 2 qismdan iborat Aktivlar va Passivlar.Bizning jadvalda Aktivlarning 2020 yildagi summasi 126 175 749 ming so’mni tashkil etadi ulushi esa 100,3 2021 yilda 214 263 139,9 ming so’mni ulushi 123,6 2022 yilda 260 646 316,5 ming so’mni ulushi 144,5 ni tashkil etadi.Aktivlarning tarkibiga nomoliyaviy aktivlar, asosiy vositalar,nomoliyaviy aktivga qo’yilmalar,moliyaviy aktivlar hamda debitorlar kiradi.Jadvalda qaysi biri summasi va ulushini ko’rib olishimiz mumkin.Endi passivlar tarkibiga kreditorlar va moliyaviy natijalar kiradi.Bularning 3 yillik summasi aktiv bilan bir xil sabab balans bo’lganligi endi kreditorlar va moliyaviy natijalar qancha ulushini tashkil qilishini ko’rsatib o’tamiz.Kreditorlar 6 666 181,3 ming so’m 2020 yilda 2021 yilda 4 971 039,8 ming so’m 2022 yilda 8 979 045,9 ming so’mni tashkil etadi.Xuddi shunday parallel ravishda moliyaviy natijalar 119 509 567,7, 209 292 100,1 ,251 667 270,6 ni tashkil etadi.Ko’rib turganimizdek jadvalda balansning tuzilishi va tarkibiga izoh va xulosalar berildi.
2.Balans moddalarning tuzlishi 2 jadvalda ko’rib olishimiz mumkin bunga xulosalarni bayon qiladigan bo’lsak aktivlar bo’limidan nomoliyaviy aktivlarni 1 yildagi summasi 2 yildagiga qaraganda 4 088 620,3 kam va 2 yilda 108,8 foizga o’sganini bildiradi 3-yil 65 471 746,5 ming so’mni hamda 2 yilga nisbatan 121,5 % 1 yilga nisbatan132,2 % ga o’sganini bildiradi.Moliyaviy aktivlar bo’yicha parallel ravishda 2 yilda 1 yilga nisbatan o’zgarishi 53 303 656,6 204,3% 3 yil 2 yilga nisbatan o’zgarishi 81 516 199,2 78,1 % ga o’sishni 1 yilga nisbatan 83 703 271,3 159,5% ga o’zgarishini ko’rsak bo’ladi.Demak qisqa xulosa qiladigan bo’lsak aktivlar jami va passivlar jamisini 3 yillik ko’rsatkichi yildan yilga o’sganini ko’rsatadi.
3.Mablag’lar likvidlik darajasining davriy o’zgarishi pul mablag’lari 1yil 51 116 584,5 2yil 104 420 241,1 3-yil 134 819 855,8 ming so’mni tashkil etadi.Debitorlar pul mablag’lariga parallel ravishda 28 616 625,4 59 311 739,4 60 354 714,2 ming so’mni tashkil etadi.Tovar moddiy zahiralar ham 371 764,3 467 244,0 650 479,2 ming so’mni asosiy vositalar 46 070 774,8 50 063 915,4 59 738 690,6 ming so’mni nomilyaviya aktivga qo’yilmalar 5 082 576,7 ming so’ni tashkil etadi.Umumiy hisoblaganda balancing moddalarini qo’shib hisoblasak balans kelib chiqishidan ham tekshirib olsak bo’ladi.
4.Budjet tashkilotining mavjud debitorlik va kreditorlik majburiyatlarini umumiy tahlil qiladigan bo’lsak debitorlik majburiyatlari jami 59 311 739,4 ming so’mdan budjet mablag’lari bo’yicha 226 606,8 byudjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha 59 749 819,3 ming so’mni tashkil etadi.2yil 1-yilga parallel ravishda jami 60 354 714,2 ming so’mdan 39 990,8 va 60 314 723,4 ming somni tashkil etadi.Kredit majburiyatlari ham Debitor majburiyatga mos ravishda 4 971 039,8 va 8 979 045,9 ming so’mni tashkil etadi.Qisqacha xulosa qiladigan bo’lsak yildan yilgan kreditor va debitor majburiyatlarimiz o’sib bormoqda. Qolgan jadvallarda ham debitor va kreditor majburiyat tuzilishi tarkibini ko’rib qaysi qanchadan ulushi borligini ko’rishimiz mumkin.