Baliqchilik sohasida ozuqaning modelini optimallashtirish

УДК 378.
BALIQCHILIK SOHASIDA OZUQANING MODELINI OPTIMALLASHTIRISH
Annotatsiya. Baliqchilik xo`jaliklarida baliq ishlab chiqarishning o'sishi asosan unga kerak bo`luvchi tabiiy oziq-ovqat bazasini ko'paytirish uchun sharoit yaratish hisobiga amalga oshirilmoqda, bu esa endi hovuz maydonini kengaytirishga zarur talablar qo`ymoqada Bu talabga javob beradigan jarayon bu Intensivlashtirishdir bu qo'shimcha ravishda belgilangan aralash ozuqa bilan oziqlantirishdir.
Аннотация. Рост производства рыбы в рыбном хозяйстве происходит в основном за счет создания условий для увеличения необходимой для нее естественной кормовой базы, что в настоящее время требует расширения площади пруда. Процессом, отвечающим этому требованию, является Интенсификация. Дополнительно назначаются комбикорма. .
Annotatsiya. The growth of fish production in fisheries is mainly due to the creation of conditions for increasing the natural food base needed for it, which now requires the expansion of the pond area. The process that meets this requirement is Intensification. additionally prescribed mixed feed is fed.
O'zbekistonda baliq yetishtirib berishni revojlantirish va uni ichki bozorga yetkazib berishni takomillashtish keng revojlanmoqda. Baliqchilik sanoati qayta tiklanib davlat ko`magi ostida ishlab chiqarish hajmiga ko`ra o`rta va kichik quvvatga ega bo`lgan baliqchilik sanoati revojlanmoqda. Biz kichik hovuz maydonlarida tijorat baliqlarini etishtirishda uzum to`ppasi, masxard va ipak qurti ko`raylaridan foydalanish bo'yicha tadqiqotlar o'tkazdik. O'zbekistonda uzumchilik qayta tiklanmoqda, bu esa ushbu uzumdan chiqqan chiqindini baliqchilikda qo`llash faol tadbir hisoblanadi. Uzum tuppasini istimol qilgan baliq gushtini tarkibida juda qimmatli vitamin va mineral qo'shimchalar, ko'p miqdordagi oqsillar, yog'lar va shakar mavjud. Tijorat baliqlarini etishtirishda ozuqa tarkibidagi ozuqa tarkibidagi oqsilning keskin tanqisligi inobatga olinib. O'zbekiston uchun eng maqbul bo'lgan oqsilli ozuqa ekinlariga bo`lgan talab oshmoqda va yangi turlar izlanmoqda. Ushbu istiqbolli o'simliklardan biri (saflor) aspir – bu o`simlik qurg'oqchilikka chidamli yem-xashak ekinidir. Urug'laridan yog ' olingandan keyin qolgan chiqindisi aspir tuppasi qishloq xo'jaligi hayvonlari uchun muhim qo'shimcha protein ozuqasi hisoblanadi.
Safloroviy (Aspir) shrot sifat jihatidan yangi mahsulot bo'lib, uning oziq-ovqat sifati hali to'liq tushunilmagan va uni mamlakatimizda ishlab chiqarish yildan-yilga o'sib bormoqda, Tajribalarda, shuningdek, ko'p protein (57,1%) va yog' (22,1%) o'z ichiga olgan ipak qurti ko`rayi (35-44%) ishlatilgan; ko`ray yog'ida to'yingan yog' kislotalari 27%, oliyen -35%, linoleik-12%, liolenik -25% va boshqa ko'p to'yinmagan kislotalarning 1-2% mavjud. Tadqiqot joyi Qashqadaryo viloyati, qarshi tumani, Koratepa qishlog'i. Tadqiqotlar "Koratepa baliklari" xususiy baliq xo'jaligi suv havzalarida o'tkazildi. Iqtisodiyotning umumiy maydoni 1 ga., 5 ta hovuzga ega, har bir hovuz o'rtacha 0,08 gektar suv yuzasiga va 3 dan 5 m gacha chuqurlikka ega. Tajribalar 2 ta hovuzga, har bir hovuzning umumiy maydoni 0,08 ga va chuqurligi 3 m gacha bo'lgan (1-rasm).

(1-rasm) "Qoratepa baliklari" xususiy baliq xo'jaligini umumiy hovuz maydonlarini ko'rinishi.
2015 yilda eksperimental so`niy hovuzlar 2000 dona bir yillik baliq tashlangan. Hamma bo`lib sazan turiga mansub o`rtacha balog`atga yetmagan 4000 dona baliqlar to'plangan. baliqlar ichida 50-60-gr lik sazan, oq amur, oq tolstalob mavjud. birinchi hovuzda baliq turli xil ozuqa aralashmalari bilan oziqlantirildi, barcha baliqlar kimyoviy tarkibga ega bo`lgan ozuqa ratsioni asosida ozuqlantirildi baliq ozuqasidagi tarkibidagi moddalar oqsillar - 43,8-39,8%, yog'lar-12,5-11,5% va uglevodlar - 19,6-22,4%. Ikkinch hovuzdagi baliqlar ovqat ratsioniga ipak qurti ko`rayi qo'shildi. 2015 yilda ikkala suv havzasidan 5990,4 kg yoki 3929 dona baliq ovlandi, hosildorlik 98,2% ni tashkil etdi. sotiladigan baliq (jadval.1).
1-jadval.