Barcha turdagi kompyuter xizmatlarini taklif qilamiz


Kartografik, Aerokosmik, Paleografik tadqiqot usullariga tarif bering?


Download 1.66 Mb.
bet12/69
Sana22.02.2023
Hajmi1.66 Mb.
#1221304
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   69
17. Kartografik, Aerokosmik, Paleografik tadqiqot usullariga tarif bering?
Geoximik va geofizik usullar. Mazkur usullar landshaftshunoslik
tadqiqotlarida keng qoMlaniladi. Geokimyoviy usul yordamida landshaftshunoslikda kimyoviy elementlarning harakati o ’rganiladi.
Kimyoviy elementlar ko‘proq balandliklardan pastqam joylar tomon
harakat qiladi. Natijada turli xil landshaftlar hosil boMadi. Geofizik
usullar yordamida landshaftlarda sodir boMadigan energiya va modda
almashinuvi jarayoni kiradi.
Paleogeografik usul. Mazkur usul tabiiy va ijtimoiy-iqtisodiy
geogratiyaning asosiy tadqiqot usuli hisoblanadi. Paleogeografik usul
tabiiy geografiyada geologik rivojlanish davomida tabiiy sharoitning
shakllanishi va o 4zgarishini aniqlash uchun ishlatiladi. Bundan tashqari
mazkur usul m a’lum bir jarayonlarni rivojlanish qonuniyatlarini aniqlash asosida ularni o 4zgarishi va iqtisodiy holatlarini bashorat qilishga
imkon beradi.
Aerokosmik tadqiqotlar usuli. Geografik va iqtisodiy tadqiqotlarda aerokosmik tadqiqot usulidan samarali foydalanish juda mazmunli va boy axborotlarga ega boMish imkonini beradi. Aerokosmik
suratlar yordamida daryolar o ‘zanlarining o ‘zgarishi, ekologik o ‘zgarishlar qonuniyatlari to‘g ‘risida ma’lumotlarga ega boMish mumkin.
Koinotdan olingan sur'atlar tabiiy muhitning barcha xususiyatlari va
komponentlari to‘g ‘risida axborotlar berish, xususan, relyef sharoitlari
yoki shakllari, o‘simlik qoplami xususiyatlari, suv, tuproq inson
mehnat faoliyati natijasida vujudga kelgan obyektlar, favqulodda tabiiy
hodisalar (surilmalar, sel, ko‘chki, eroziya va boshqalar) haqida toMiq
va atroflicha ma’lumotga ega boMinadi. Shuningdek, aerokosmik
sur’atlar yordamida tuproq sho‘rlanishi, choMlashishning kengayishi,
o‘rmonli mintaqalarning kamayib borishidagi davriy o ‘zgarishlarni
kuzatish mumkin. Aerokosmik suratlar topografik, geomorfologik,
gidrogeologik, gidrografik, tuproq, o‘simlik, ekologik o ‘zgarishlar
bashorati (prognozi) kartalarini tuzish imkonini beradi.Modellashtirish usuli tabiiy geografiyada keng qo'llaniladi.
Hozirgi paytda jamiyat va tabiatning o'zaro ta'sirini modellashtirish
tabiiy geografiyani va ekologik geogratiyaning asosiy muammolaridan
biri hisoblanadi.
Hozirgi paytda geografiya fanlar tizimi kengayib va rivojlanib
bormoqda, oraliq fanlar vujudga kelmoqda. Vujudga kelgan yangi fanlardan, masalan, tibbiy geografiyadan tadqiqot ishlarini olib borishda
geografik tadqiqot usullaridan foydalanish bilan birgalikda, tibbiyotda
qo'llaniladigan tadqiqot usullari hamda tibbiy geografiyaning o'zida
ishlab chiqilgan tadqiqot usullaridan ham foydalaniladi. Demak,
fanlarning rivojlanishi va yangi tarmoqlarning vujudga keldi.


Download 1.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   69




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling