Bilet №31 Oddiy o‘rnatilgan tizimlar nimalar kiradi?

Arduino IDE orqali potensiometr yordamida svetodiodlarni boshqarish dasturini tuzing.
const int potPin = A0; // Potensiometr tugma pinining analog kiryazi
const int ledPin = 9; // Svetodiodning boshlanishi uchun pin raqami
void setup() {
pinMode(ledPin, OUTPUT); }
void loop() {
int potValue = analogRead(potPin); // Potensiometrdan qiymat olish
int brightness = map(potValue, 0, 1023, 0, 255);
analogWrite(ledPin, brightness); // Svetodiodni belgilangan yorug'lik darajasiga sozlash
}

Bilet №38
O‘rnatilgan tizimning umumiy xususiyatlari?
O‘rnatilgan tizimning umumiy xususiyatlari quyidagicha bo‘ladi:
1. O‘rnatilgan: O‘rnatilgan tizim, maxsus maqsadlarga muvofiqlashtirilgan va o‘zining istalgan vazifasini bajarish uchun o‘rnatilgan. U faqat kerakli vositalar va funktsiyalarni o‘z ichiga oladi va ulardan foydalangan holda vazifasini bajaradi.
2. O‘z-o‘zini boshqaruv: O‘rnatilgan tizim o‘z o‘zini boshqaradi, ya'ni o‘zining ichidagi mikrokontroller yoki dastur o‘zaro aloqasi orqali tizimni boshqaradi. Bunda o‘rnatilgan tizimni ishga tushirish, ish faoliyatini monitoring qilish, ma'lumotlarni qabul qilish, belgilangan amallarni bajarish, tizim holatini ko‘rish va boshqa xizmatlar mavjud bo‘ladi.
3. Mikrokontroller: O‘rnatilgan tizimning asosiy komponenti mikrokontrollerdir. Mikrokontroller, tizimning ishga tushishi uchun loyihalash va boshqaruv vazifalarini bajaradi. U elektronik komponentlarni boshqarish, ma'lumotlar almashish, amallarni bajarish va tizimning muayyan funktsiyalarini amalga oshirish uchun xizmat qiladi.
o'rnatilgan tizimlar (Embedded Systems) fanlararo uchta asosiy komponenti ta’rifi va uni misollar bilan keltiring?
Zamonaviy o'rnatilgan real vaqtda o'rnatilgan tizimlar (Embedded Systems yoki bizning terminologiyamizda – O`T) fanlararo uchta asosiy komponentni ajratib ko'rsatish mumkin.
• Birinchi bosqich. Amaliy darajadi masalalar usul va algoritmlarni topish. Bu tegishli sohalarning (fizika, energetika, tibbiyot, tilshunoslik, biologiya va boshqalar) amaliy mutaxassislarining faoliyat sohasi.
• Ikkinchi bosqich. Dasturlash jarayoni, axborot texnologiyalari va hisoblash texnologiyasi (XT) ning texnologik bazasiga amaliy yechimlarni talab etadi. Bugungi kunda bu axborotlar sohasidagidagi mutaxassislarning asosiy ishi loyihalashtirish arxitekturasini o`rganishdan iboratdir.
• Uchinchi bosqich amalaga oshirish bosqichi bo`lib, bunda muhandislar, dasturchilar va amaliy mutaxassislar ilgari ishlab chiqilgan talablarning bajarilishini ta’minlaydi, masalan zarur funksionallik, dinamikasi, ishlashning ishonchliligi va xavfsizligi, o'lchamlari, quvvat sarfi va tejamkorlik