Bilingvizm ikki tillilik


Download 8.72 Kb.
Sana25.01.2023
Hajmi8.72 Kb.
#1119589
Bog'liq
Bilingvizm


Bilingvizm - ikki tillilik

Bilingvizm , Ikki tillilik - 2 tilni yoki muayyan adabiy til va uning dialektini mukammal bilish.

Bu ijtimoiy talab yoki biror sabab bilan keladi. Uning tabiiy vujudga kelishiga bir davlat ikki va undan ortiq xalqning jips yashashi ham sabab boʻladi.

Bilingvist odam miyasi bir nechta afzalliklarga ega bo'ladi. Ba'zilarini hattoki ko'rish mumkin: material moddaning ko'proq zichlikka ega bo'lishidir. Bundan tashqari tilni ishlatganda miyaning bir qismlarining faollanishining koʻrinishida. Buni miyani charxlash deb aytishimiz mumkin.

Hozirgi kunda bilingvizmning kognitiv afzalligi juda tushunarli koʻrinadi. Ammo oʻz vaqtida bu ekspertlarni lol qoldirgan. XX 60-yillari ikki tillilik, tilgacha davom etgan oʻtishga kerak boʻlgan energiyani sarflagani uchun, bolani sekinlashtirishgan toʻsiq deb hisoblangan. Ushba qarash birinchi navbatdagi notoʻgʻri boʻlgan ilmiy ishlarga amaliy edi. Oxirgi yuk darajasini bir necha til bilish insonning qaror qabul qilish, vositalari oʻrtasida otish, eʼtiborni jamlash kabi xususiyatlarni ishlab chiqarishga kelishini tasdiqlab berdi.

O'zbek mumtoz adabiyotining ( O'rta asrlar ) ko'pgina qismi ham o'zbek, ham fors tilini yaxshi bilganlar. Masalan, Alisher Navoiy oʻz ona tili - turkiy til bilan bir qatorda fors tilini ham juda bilgan. Bu tildagi asarlarini toʻplab devon ("Devoni Foniy") tuzgan. Bu devoni forsiy til shoirlar, yuk, Jomiy yuksak yuksak baholangan.



Ikki tilda ijod qiladigan adiblar hozir ham mavjud. Jumladan, mashhur qirg'iz yozuvchisi Chingiz Aytmatov qirg'iz va rus tillarida erkin ijod qilib yozuvchidir. Umuman ikki tilli ijtimoiy madaniy xodisa tillarning boyishi, rivojlanishi, umumbashariy saviyaning rivojlanishiga muhim taʼsir etuvchi omildir. [1] Tillarning bir-biriga har qanday taʼsir koʻrsatishi bilingvist odamlar boʻlishini talab qiladi.

Oʻzbekiston Respublikasida rus tili keng oʻrganiladi va mamlakat hayotida oʻz mavqei va oʻrniga ega. Mamlakat aholisining katta qismi o'zbek va rus tillarini bilgan bois, ularning bilingvistlar deb atasak bo'ladi. Rus tili bilan birga boshqa chet tillari ham oʻrgatilinmoqda.
Download 8.72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling