Binolar va inshootlar qurilishi
Download 196.02 Kb. Pdf ko'rish
|
qurilish mexanikasi va inshootlar zilzilabardoshligi fanidan mustaqil ish uchun
2.Yirik panelli binolarni loyixalash Yirik panelli binolar yukori darajada industrlashtirish imkoniyatlari katta bulganligidan binokorlikning bu uslubi seysmik va noseysmik rayonlarda keng kulamda kulaniladi. Bino vaznining engilligi (g„isht devorli binolarga nisbatan 1,2- 2 barabar engil), devor materialining mustaxkamligi, yuk kutaruvchi konstruksiyalarining soddaligi va ularni planda bir me‟yorda tarkalganligi yirik panelli uylarning afzalliklaridan bulib, seysmik zonalarga jadal sur‟atlar bilan kirib kelishga keng yul ochib berdi.
Poydevorning chukurligi noseysmik rayonlardagi kabi olinadi. YUk kutaruvchi devorlar ostiga lenta poydevor ishlash maksadga muvofikdir. Poydevorlar monolit yoki yigma betondan ishlanishi mumkin.
Binoning ostki devorlari yoki ertula devorlaridan chikib turgan araturalarga maxkamlanadi. Agar poydevor yigma bulsa, devor ostiga monolit temir-betondan yostik ishlanadi. Agar ertula bulmasa, yigma beton bloklari ustiga 100 mm kalinlikda yotkizilgan temirbeton kamar yordamida bir-biriga boglanadi. Kamar ustiga tashki va ichki devorlar urnatiladi, chikarib koldirilgan armaturalar kavsharlanadi, sung V15 klassli beton bilan yaxlitlanadi . Ertula devorlari kalinligi 140 mm, beton klassi V15 bulgan panellardan tiklanadi; panel chetlaridan chikib turgan armaturalar ularni vertikal va gorizontal choklar buyicha kushni elementlarga mustaxkam boglanish imkonini beradi.
Seysmik rayonlarda kullaniladigan tashki devor panellarining konstruksiyasi bir va uch katlamli bulishi mumkin. Bir katlamli panellar, odatda, keramzit beton yoki engil betonlarning boshka turlaridan tayyorlanadi. Uch katlamli panellarning ikkita chetki katlami temir-betondan ishlanib, urta katlami meniral paxta, kupik beton singari issik-sovukni utkazmaydigan materiallardan tayyorlanadi. Uch kavatli panellar ichkariga karagan temir-beton katlami yuk kutaruvchi katlam xisoblanadi. Uning kalinligi xisoblab belgilanadi, bu kalinlik 7-8 balli rayonlar uchun 8 sm va 9 balli rayonlar uchun 10 sm dan kam bulmasligi lozim. Ichki va tashki katlamlar temir-beton kovurga yordamada boglanadi. Ichki devorlar bir katlamli kilib ishlanib, panel kalinligi 12 sm dan kam bulmasligi kerak.
2-rasm. Yirik panelli bino konstruksiyalari a – poydevor va devorning ulanishi; b – devor va yopmalarning ulanishi; 1 – tashki dvor panellari; 2 – monolit temirbeton kamar; 3 – poydevor bloklari; 4 – yopma paneli; 5 – ichki devor panellari; 6 – yaxlitlovchi kamar karkasi.
Seysmik rayonlarda kullaniladigan devor panellari fazoviy karkas kurinishida ishlangan kush armatura bilan kuchaytiriladi. 7 balli zonalarda kuriladigan, balandligi 5 kavatgacha bulgan binolarda armaturani bir kavat kuysa xam buladi.
Armaturalarning ma‟lum bir kismi devor panellaridan tashkariga chikib turishi kerak; bu kushni panellar va yopma panelari bilan boglanish uchun zarurdir (2-rasm,b). Armaturalar uzaro kavsharlangach, choklar beton bilan tuldiriladi.
Birikuv choklarining konstruktiv echimlari xisobiy zurikishlarni kabul kiladigan bulishi zarur. Panel choklariga kuyiladigan metall boglagichlarning kesimlari xisoblash yuli bilan aniklanadi. 1 m chok uchun ularning eng kichik kesimi 7, 8 balli zonalarda 0,5 sm 2 /m, 9 ballida esa 1,0 sm 2 /m olinishi zarur. Boglagichlarning diametrlari 10 mm dan kam bulmasligi lozim.
Seysmomustaxkam binolarning yopma panellari xona ulchamida yasalib, turttala kirrasi bilan devorga tiralish lozim. Yirik panleli jamoat binolarida tusin plitalari ishlatilishiga ruxsat etiladi. YOpma plitalari buylama va kundalang devorlarni uzaro biriktirish orkali, seysmik yuklarni kabul kiladigan, yagona fazoviy sistema sifatida loyixalashtirilishi lozim. YOpma panellari yaxlit yoki bushlikli plitalardan tayyorlanadi. YOndosh yopmalar va devorlar bilan boglanishi oson bulganidan yaxlit plitalar eng yaxshi konstruksiya xisoblanadi. Agarda yopma aloxida elementlardan tashkil topgan bulsa, elementlar mustaxkam birikib seysmik kuchlarni taksim kila oladigan bikr gorizontal disk xosil kilishi kerak. Buning uchun panel chekkalaridan uyiklar, kirralari taram-taram arikchalar va ochik armaturalar koldiriladi. Armaturalar kushni element armaturalari bilan kavsharlanadi, sung uyiklarga beton kuyiladi. Natijada xosil bulgan shponka tutash panellarning uzaro siljishi va uzilishiga karshilik kursatadi.
YAxlit yopma plitalarning tiralish yuzasi devor panellarning kalinligiga boglik. Panel kalinligi 12, 14 va 16 sm bulsa, tiralish masofasi kamida 5, 6 va 7 sm olinadi. YOpma panellari devor panellari ustiga tushalgan, markasi 100 dan ortik bulgan sement korishmasi katlamiga urnatiladi. Bu yukori kavat elementlarining ogirligini ostki kavat devorlariga barcha tiralish yuzalari buyicha bir me‟yorda uzatilishini ta‟minlaydi.
YOpmalar tashki devor yoki antiseysmik va xarorat choklari devorlariga tayansa, armaturaning yopma panellaridan chikib turgan uchlari devor panellarining vertikal armaturalariga payvandlanadi.
Tusinsimon yopma plitasi kuyilgan jamoat binolarining devor panellari yukori kismiga, panellarning vertikal choklarida biriktiriladigan (kamida 2 12) uzluksiz gorizontal armatura kuzda tutilishi lozim. Download 196.02 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling