Biogen elementlar Reja

d- Elementlar. Ularning birikmalarini tibbiyotdagi ahamiyati va qo’llanishi

• 
  d- Elementlar. Ularning birikmalarini tibbiyotdagi ahamiyati va qo’llanishi
  
• 
  Tashqi elektron qavatida 1ta yoki 2 ta s- elektron tutib, va ohirigi navbatda ohiridan bitta berigi orbitali d- elektronlar bilan t o’lib boradigan elementlar d- elementlar deyiladi. Davriy jadvalda d- elementlar barcha guruxlarni q o’shimcha guruxchasini egallaydi. d-elektronlarning soni 1tadan 10tagacha b o’lishi mumkin. Birikmalarida ular Q1 dan qzi joylashgan gurux nomeriga teng bqlgan eng yuqori oksidlanish darajasini namoyon qilishi mumkin. Bu elementlar hammasi metall hususiyatini namoyon qiladi. Oksidlanish darajasini keng k o’lamda o’zgarishi ularning oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga moilligini namoish etadi. Bqsh orbitallari mavjudligi, ularni kompleks xosil qilish xossalarini tushintirib beradi.
  
• 
  d- Elementlar odam organizmida juda kam miqdorda saqlanadi, ya'ni mikroelementlar qatoridan o’rin olgan. Shunga qaramay ularning biologik ahamiyati juda katta. Bu elementlar metallofermentlar tarkibida b o’lib bioboshqaruvchilar qatorida muhim o’rinni egallaydi.
  
• 
  Mis elementi oqsillar bilan kompleks birikmalar hosil qiladi. Mis gemoglobin hosil b o’lishida ishtirok etadi. Uning yetishmovchiligi anemiyaga olib keladi. Misning ortiqchasi jigarda t o’planishi Vilson kasalligiga olib keladi. Tibbiyotda birikmalaridan CuSO4 × 5 H2O (mis kuporosi) kuchsiz dezinfeksiyalovchi sifatida qo’llanadi. Umuman olganda mis birikmalari zaharli.