Biologik tizimlar haqida tushuncha (metodlar; tiriklikning xususiyatlar)

Fenatipik o‘zgaruvchanlik.
1. (2019) Ontogenetik o'zgaruvchanlikni aniqlang.
1) bug'doy tetrapioid navining mavjudligi;
2) kapalak qurtida 5 juft soxta oyoqlarining yo'qolishi;
3) tabiatda qayin odimchisining qoramtir ranglilarining paydo bo'lishi;
4) itbaliqda tashqi jabraning ichki jabra bilan almashinishi
A) 2,4 B) 1,4 C) 1,3 D) 2,3
2. (2019) Organizmlardagi fenotipik(a) va genotipik(b) o'zgaruvghanlikni juftlang.
1) xromasoma soning o'zgarishi
2) jingalak sochli ota-onadan taram-taram sochli bo'lani tug'ilishi
3) o'simlaklarga mineral solish natijasida o'sishi tezlashishi
4) organizmning genlarining o'zgarmagan holatda tashqi ko'rinishini o'zgarishi
5) urug'lanish jarayonida jinsiy hujayralarni qo'shilishi
6) odam yaxshi ovqatlanishi natijasida tana vaznini ortishi
A) a-3,4; b-2,5 B) a-3,5; b-1,5
C) a-1,4; b-2,5 D) a-2,3; b-1,5
3. (2019) Reaksiya normasi keng bo'lgan belgilarni ko'rsating.
1) g'o'zaning barg kattaligi; 2) xrizantema guli;
3) Kostroma zotida sut tarkibidagi yog' miqdori; 4) primatlarning bosh miya kattaligi;
A) 1,4 B) 2,4 C) 2,3 D) 1,3
4. (2019) To'g'ri javobni aniqlang.
A) ontogenetik o'zgaruvchanlik mitoz yoki meyoz bolinishda duragay organizmlarning gomogolik xromosomalari tasodifiy tarqalishi tufayli yuzaga keladi
B) kombinativ o'zgaruvchanlik ikki har xil genotipli orga­nizmlarning chatishishidan hosil bo‘ladi.
C) modifikatsion о‘zgaruvchanlik irsiylanish xususiyatiga ega
D) rekombinativ o'zgaruvchahlikda organizmlar faqat tashqi ko‘rinishi bilan farqlanadi
5. (2019) Quyidagi holatlar o'zgaruvchanlikning qaysi turiga misol bo'lishini aniqlang.
1) albinizm kasalligi; 2) translokatsiya hodisasi;
3) fenilketonuriya kasalligi; 4) inversiya hodisasi; 5) aneuploidiya; 6) poliploidiya; a) gen mutatsiyasi; b) xromosoma mutatsiyasi; c) genom mutatsiyasi
A) a-1,3; b-2,4; c-5,6 B) a-2,3; b-4,5; c-1,6
C) a-1,4; b-2,6; c-3,5 D) a-3,5; b-1,4; c-2,6
6. (2018) Quyidagi holatlar o'zgaruvchanlikning qaysi turiga misol bo'lishini aniqlang.
1) shizofrenya kasalligi; 2) deletsiya hodisasi;
3) tug'ma karlik kasalligi; 4) dupikatsiyahodisasi; 5) aneuploidiya; 6) poliploidiya; a) gen mutatsiyasi; b) xromosoma mutatsiyasi; c) genom mutatsiyasi
A) a-1,3; b-2,4; c -5,6 B) a-2,3; b-4,5; c-1,6
C) a-1,4; b-2,6; c-3,5 D) a-3,5; b-1,4; c-2,6
7. (2018) Guruhli xarakterga ega o'zgaruvchanlik haqidagi to'g'ri fikrlarni aniqlang.
A) tur vakillarining deyarli barchasi uchun bir xilda boladi, genotipik o'zgaruvchanlik deyiladi B) o'zgaruvchnnlik chegaralari genotip bilan aniqlanadi, bir xil yo'nalishli boladi, irsiylanish xususiyatiga ega emas
C) tur ichidagi xilma-xillikning birdan-bir manbai, oraliq formalarsiz paydo boladi
D) o'zgarishlar bir xil yo'nalishda ega emas, ularning na­moyon bo'lish darajasi organizmlarda bir xil bo'ladi
8. (2017) Itbaliqning tashqi jabrasi ichki jabra bilan alma­shinishi. Qaysi hodisaga kiradi?
A) fenotipik-ontogenetik
B) fenotipik-modifikatsion
C) genotipik-mutatsion
D) genotipik-rekambinativ
9. (2017) Itbaliqda bitta qon aylanish tizimidan ikkita qon ayl­anish tizimini hosil bo'lishi, qaysi hodisaga kiradi?
A) fenotipik-ontogenetik
B) fenotipik-modifikatsion
C) genotipik-mutatsion
D) genotipik-rekambinativ
10. (2017) Terining ko'p ajralishi natijasida ichki fiziologik jarayonlarni ko'chayishi qaysi o'zgaruvchanlik?
A) genotipik-mutatsion
B) fenotipik-modifikatsion
C) fenotipik-kombinativ
D) fenotipik-ontogenetik
11. (2017) G.hirsutumda chigitdan dastlab bargni yaxlit plas-tinkasimon bo'lib chiqishi qaysi hodisa?
A) fenotipik-ontogenetik
B) genotipik-mutatsion
C) fenotipik-modifikatsion
D) ontogenetik-modifikatsion
12. (2017) Suvi serob va suvi kam bo'lgan tuproqda o'sgan bir tur o'simlikni ko'rinishi turlicha bo'lishi qaysi hodisaga kiradi?
A) fenotipik-modifikatsion
B) fenotipik-ontogenetik
C) genotipik-mutatsion
D) genotipik-rekombinativ
13. (2016) Guruhli xarakterga ega o’zgaruvchanlik haqida to'g'ri fikrni aniqlang
A) o'zgarish bir xil yo'nalishga ega. ularning namoyon bo'lish darajasi har xil organizmlarda turlicha bo'ladi
B) tur ichidagi xilma-xillikning birdan-bir manbai oraliq formalarsiz paydo boladi
C) o'zgaruvchanlik chegaralari genotip bilan aniqlanadi, har xil yo'halishli boladi, irsiylanish xususiyatiga ega
D) tur vakillarining deyarli barchasi uchun bir xilda bo'ladi, genotipik o'zgaruvchanlik deyiladi


14. (2016) Guruhli xarakterga ega o'zgaruvchanlik haqida to'g'ri fikrni aniqlang
A) o'zgarish bir xil yo'nalishga ega. ularning namoyon bo'lish darajasi har xil organizmlarda turlicha boladi
B) tur ichidagi xilma-xillikning birdan-bir manbai oraliq formalarsiz paydo boladi
C) o'zgaruvchanlik chegaralari genotip bilan aniqlanadi, har xil yo'nalishli bo'ladi, irsiylanish xususiyatiga ega
D) tur vakillarining deyarli barchasi uchun bir xilda bo'ladi, genotipik o'zgaruvchanlik deyiladi