Biologiya-2016 Na`matakda hosil bo`lgan spermiylarning 30%i urug`lanishda ishtirok etdi. Shu o`simlikda 1008ta urug` hosil bo`lgan bo`lsa, shu jarayonda ishtirok etgan changdondagi birlamchi hujayra soni? J. 840ta

#ko’k fikotsian , yashil xlorofill pigmentlari mavjud, fotosintez xloroplastlarda kichadi

2. Kuchli hujayra sistemasi , silliq endoplazmatik to’r va vakuolaga ega bo’lgan organizmlarni belgilang #o’rik mag’zi , makkajo’xori endosprmi , mastak urug’i

3. Odamda kasallik tug’diruvchi organizmlar ko’rsatilgan javobni belgilang #triponosoma , qoqshol qo’zg’atuvchisi (viruslar organism emas , ular olinmaydi)

4. Organik olam (a) va unga xos xususiyatlar (b) to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang # a-o’simlik , bakteriya , zamburug’ , hayvon; b- geterotrof va autotrof

5. Endoplazmatik to’rga ega bo’lmagan organizmlarni belgilang # bakteriya va ko’k-yashil suvo’tlar

6. Mechnikov Rossiyada birinchi bo’lib qaysi virusli kasallikka qarshi vaksina qo’llagan # quturish Mechnikov Rossiyada birinchi bo’lib qaysi bakteriologik kasallikka qarshi vaksina qo’llagan # kuydirgi

7. Bir molekula glyukoza C , H , O atomlari orasidagi energiyaga teng miqdordagi energiya mitoxondriyada necha molekula ATF tarkibiga kiradi ?# 70 , (2 molekula bo’lsa 140 , 3 molekula bo’lsa 210)

8. Orangutanning urug’langan tuxum hujayrasi 2 marta ekvatoirial bo’lingandan so’ng undagi xromosomalar sonini aniqlang# 1536

9. Sitogenetik usul yordamida aniqlanadigan kasalliklarni ko’rsating#shizofreniya , daltonizm, polidaktiliya, albinizm

10. Sitogenetik usul bilan aniqlab bo’lmaydigan kasalliklarni ko’rsating #Daun sindromi , klaynfelter sindromi , shershevskiy terner sindromi

11. Mitoxondriya va xloroplast uchun umumiy bo’lgan xususiyatlarni aniqlang # simbioz gipotezasiga ko’ra prokariot hujayradan paydo bo’lgan, oddiy bo’linish yo’li bilan ko’payadi , irsiy axborotga ega , invaginatsiya gipotezasiga ko’ra yadro membranasidan kelib chiqqan

12. Endoplazmatik to’rga ega bo’lgan (a) va ega bo’lmagan organizmlarni ko’rsating # a-eukariotlar; b-prokariotlar

13. Hujayra buferligi to’g’risidagi to’g’ri fikrlarni aniqlang # hujayra ichki muhitini kuchsiz ishqoriy muhitda saqlab turish xususiyati, hujayra ichki muhit buferligini H2PO₄^- va HPO₄^2- ta’minlaydi

14. Jinsiy ko’payish…………………boshlanadi# tuxum hujayra urug’langandan

15. Jinssiz ko’payish………… hosil bo’ladi # somatic hujayraning diploid to’plamidan

16. Fotosintez va xemosintez moddalar almashinuvining qaysi bosqichiga kiradi # oraliq

17. Katabolizm jarayonining ketma-ketligini belgilang.# kraxmal parchalanishi , glyukoza hosil bo’lishi , sut kislota hosil bo’lishi, sut kislota oksidlanishi, CO2 va H2O hosil bo’lishi

18. Transkripsiyaga xos xususiyatlar to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang.# deziksiribonukleotidlarga ribonukleotidlar komplementarligi asosida ro’y beradi

19. Jinsiy gametalari bitta organizmda yetiladigan organizmlarni belgilang # exinokokk , jigar qurti , olg’i , xolmon

20. Nukleoproteinlari sitoplazmada (a) va sitoplazma va yadroda (b) bo’ladigan organizmlarni belgilang # a-rizosfera , pseudomonas; b-vilt, achitqi

21. Golji va endoplazmatik to’rga xos xususiyatlar to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang# lizosoma hosil qiladi , fermentga ega , simbioz gipotezasiga ko’ra yadro membranalaridan hosil bo’lgan

23. Silliq endoplazmatik to’rga ega bo’lgan organlarni belgilang # jigar , yog’ bezlari , o’simlik urug’i

24. Eukariotlarda ribosoma qayerda vujudga keladi # yadrochada

25. Monomeri glyukoza bo’lgan moddalarni ko’rsating # kletchatka , kraxmal , glikogen

26. Monomeri aminokislota bo’lgan moddalarni belgilang # sitoxrom , gemoglabin

27. Xlorella va yashil evglena uchun umumiy bo’lgan xususiyatlarni belgilang # hujayra qobig’i tarkibi , xlorofill mavjudligi , fotosintez qila olishi

28. Odamning 5 oylik embrionida qon aylanish sistemasida ishtirok etadigan qontomirlarini ko’rsating # aorta , yuqori kovak vena

29. Gastrulyatsiya bosqichida qat-qat bo’lib o’sib kiradigan tana harorati tashqi muhit haroratiga bog’liq bo’lmagan organizmlarni belgilang # qushlar

30. Gastrulyatsiya bosqichida qat-qat bo’lib o’sib kiradigan tana harorati tashqi muhit haroratiga bog’liq bo’lgan organizmlarni belgilang # sudralib yuruvchilar

31. Moslang: blastula-bir qavat hujayralardan iborat, blastomer- blastula bo’linishidan hosil bo’lgan, blastosel – birlamchi tana bo’shlig’i

32. Quyidagi olimlarni kashfiyotlari bilan juftlab yozing # Mendel – gametalar soflik nazariyasi, Morgan-xromosoma nazariyasi , Meller- dastlabki atmosfera modelini yaratgan

33. Mendelning birinchi qonuniga mos kelmaydigan ma’lumotlarni aniqlang # duragaylar gomozigota

34. Postembrional rivojlanishda yuz beradigan ontogenetic o’zgarishlarni aniqlang # odam umurtqa pog’onasida lordoz va kifozning paydo bo’lishi , itbaliq jabrasining o’pka bilan almashinishi

35. Embrional rivojlanishda yuz beradigan ontogenetic o’zgarishlarni aniqlang # tishsiz kitlarda embryonal rivojlanishda tishlar paydo bo’lib , so’ng so’rilib ketishi , odam embrional rivojlanishida 2 kamerali yurakning 4 kamerali yurakka almashinishi

36. Metomorfoz bilan rivojlanish tarqalgan arealning kengayishiga sabab bo’luvchi organizmlarni begilang # assidiya , aktiniya , korall poliplar

37. Assidiya lichinkasining rivojlanishiga xos xususiyatlarni belgilang # regressive metamorfoz , umumiy degeneratsiya

38. Mutatsion o’zgaruvchanlikka xos ma’lumotlarni belgilang # oraliq formalarsiz paydo bo’ladigan o’zgaruvchanlik, sifat jihatidan farq qiladigan o’zgaruvchanlik , irsiylanadigan o’zgaruvchanlik

39. Odamning ko’payishiga xos bo’lmagan xususiyat qaysi? # yo’ldoshning vaqtidan oldin ko’chishi xomilani xavf ostiga qo’yadi

40. To’g’ri ma’lumotni aniqlang ? # gametogenezning o’sish bosqichida xromosomalardagi DNK ikki hissa ortadi

41. Changchilari gulqo’rg’on bo’laklarining qo’shilishidan hosil bo’lgan nayda o’rnashgan o’simliklarni belgilang. # kartoshka , baqlajon , mingdevona , bangidevona

42. Kartoshka tugunagiga gomolog bo’lgan organlarni belgilang.# tok gajagi , lola piyozi, g’umay ildizpoyasi

43. Qiyshiq guli to’pgulda o’rnashgan o’simliklar to’g’ri keltirilgan javobni belgilang# shirinmiya , oqqiray , qashqarbeda

44. Oddiy gulqo’rg’onli , poyasi yog’ochlashgan , o’q ildiz tizimli o’simliklarni belgilang # izen cho’gon , donasho’r , keyreuk

45. Ko’sak mevaga xos xususiyatlarni aniqlang # bir necha mevabargdan iborat , urug’i pishgandan so’ng chokidan ochiladi

46. Kelib chiqish markazi bir xil bo’lgan o’simliklarni belgilang # 1) Sholi shakarqamish; 2) soya , tariq; 3) karam , qand lavlagi, beda; 4) arpa , banan , kofe; 5) oshqovoq , loviya , qalampir , g’o’za , kakao; 6) kartoshka , tamaki , ananas

47. Changchilari ikki halqada o’rnashgan 4 tasi qo’shilgan , bittasi erkin o’simliklarni begilang # oshqovoq , qovun , tarvuz

48. O’zbekiston Qizil kitobiga kiritilgan o’simliklarni belgilang # Lolasimonlar: lola shirach, targ’il lola; magnoliyasimonlar- Olga sorbariyasi , O’rta Osiyo noki

49. Mutatsiya turi va sababini belgilang # xromosoma- xromosoma sonining ortishi , kamayishi , o’rin almashishi , gen- nukleotidlar sonining ortishi , kamayishi o’rin almashishi

50. Transkripsiya va translyatsiya jarayonlarida necha xil nukleotidlar ishtirok etadi ? – 8 xil

51.Moslang:# genofont-populyasiya tarkibiga kiruvchi genlar to’plami, genomlar banki- hayvonlar va o’simliklar genomini butunligicha saqlab qo’yish , genlar banki- hayvon va o’simliklar genlarining ayrim qismlarini sqlab qo’yish

52. Gen yoki genlarning maqsadga muvofiq o’zgartirilishi nima deyiladi# genetik injeneriya

53. Monoklonal antitana hosil qilish ketma-ketligini belgilang # sichqon tanasiga antigen kiritiladi, taloq hujayralarida splenotsetlar hosil bo’ladi, splenotsetlar miyeloma bilan qo’shiladi, gomogen antitana hosil qilinadi

54. Poliklonal antitana hosil qilish ketma-ketligini belgilang.# sichqon tanasiga antigen kiritiladi, taloqda splenotsetlar hosil bo’ladi , geterogen antitana olinadi

55. Bir-biriga yaqin turlardan tashkil topgan sistematik birlikka kiruvchi turlarni belgilang # jaydari g’o’za , meksika g’o’zasi , oddiy g’o’za

56. Bir biriga yaqin turlardan tashkil topgan toza liniyalarni belgilang # AN-402, Samarqand-3, Yulduz , Omad

57. Nimrangga xos sistematik birliklar to’g’ri keltirilgan javobni belgilang # kartoshka , ituzum , ituzumdoshlar , magnoliyasimon , magnoliyatoifa

58. Bir urug’pallali o’simliklarni ikki urug’pallilardan ajratishga asos bo’lmaydigan xususiyatlarni belgilang. # barglarining bandli yoki bandsizligi , gulqo’rg’onining oddiy yoki murakkabligi

59. Mezosomaga ega bo’lgan organizmlarni belgilang # bakteriyalar

60. Mezosomaga ega bo’lmagan organizmlarni belgilang # zamburug’ , o’simlik , hayvonlar

61. Ildiz bachkisi yordamida ko’payadigan oddiy (a) va murakkab bargli (b) o’simliklarni belgilang # b-shirinmiya, na’matak; a-terak , yantoq

62. Kartoshka tugunagi nimasi bilan novdaga o’xshaydi # uchki kurtaklarining mavjudligi , ichki tuzilishi poyaga o’xshashligi

63. Kartoshka tugunagi nimasi bilan ildizdan farq qiladi # uchki kurtaklarining mavjudligi , ichki tuzilishi poyaga o’xshashligi

64. Quyidagi o’simliklarni suvga bo’lgan talabi ortib borish tartibida joylashtiring # saksovul , andiz , kalina , suv qaroqchisi

65. O’sish konusidagi hujayralari tez o’sadigan o’simliklarni belgilang # tol , terak , yong’oq , gilos

66. Qirqbo’g’imlarda gametofit va sporofit nimadan hosil bo’ladi # sporadan gametofit, zigotadan sporafit

67. Barg morfologik tuzilishi ikki xil bo’lgan o’simliklarni belgilang # zuhrasoch qiriqquloq , qirqbo’g’im

68. Ildizsiz organizmlarni belgilang # kuksoniya , riniya , psilofit , funariya

69. Olma o’simligiga xos ma’lumotlarni belgilang # mevasi hosi bo’lishida gulning boshqa qismlari ishtirok etadi, qozi dastor , Namangan nomli sun’iy populyatsiyalari mavjud

70. Nok o’simligiga xos xususiyatlarni belgilang # Mevasi tarkibida sklereid hujayralari mavjud , mevasi hosil bo’lishida gulning boshqa qismlari sihtirok etadi

71. Atirgulga xos xususiyatlarni belgilang # bargi murakkab , hamisha yonbargchali , qalamchasidan yoki na’matakka payvand qilib vegetativ ko’paytiriladi , O’zbekistonda 340 ta navi ekiladi , gul kurtaklari barg kurtagidan yirik

72.Ochiq urug’li o’simliklar va qirqquloqlarga xos umumiy xususiyatlarni belgilang # tuxum hujayraning arxegoniy ichida yetilishi , urug’langan tuxum hujayradan murtak hosil bo’lishi , o’tkazuvchi sistemasining yo’qligi

73. Qarag’aytoifa va magnoliyatoifalarning umumiy xususiyatlarini aniqlang # chang hujayrasining mavjudligi , o’tkazuvchi sistemasining yo’qligi , shamol yordamida changlanishi

74. Qarag’aytoifa (a), lolasimonlar(b) va loladoshlar(c)ga xos xususiyatlarni belgilang. # a-hayotiy shakliga ko’ra daraxt va butalardan tashkil topgan; b-gulqo’rg’oni oddiy gultojbarglari halqada uchtadan joylashgan; c-generativ a’zosi novdaning o’zgarishidan kelib chiqqa

75. Gulqo’rg’oni murakkab , bargi oddiy , o’q ildizli o’simliklarni belgilang # tugmachagul , g’o’za , kanop

76. Bargi oddiy gulqo’rg’on bo’laklari qo’shilgan o’simliklarni belgilang , ituzum kartoshka , kanop

77. Ko’lbuqaning ovqat hazm qilish a’zolarining ketma-ketligini aniqlang # og’iz bo’shligi, bezli oshqozon , muskulli oshqozon , ichak , kloaka , anal teshigi

78. Odam umurtqa pog’onasining kifos umurtqalar soni nechta # 17 ta

79. Odam umurtqa pog’onasining lordoz umurtqalar soni nechta # 12

80. Bo’yindagi lordoz umurtqalar soni qancha # 7

81. Beldagi lordoz umurtqalar soni # 5 ta

82. Ko’krak kifoz umurtqalar soni # 12

83. Umurtqa pog’nasiga xos bo’lmagan xususiyatni aniqlang # barcha suyaklar umurtqaga kelib birikadi

84. Jish bola ochuvchi qushlarning turkumlari to’g’ri keltirilgan javobni aniqlang # chumchuqsimonlar- chumchuq , qarg’a, laylaksimonlar- oq laylak , kaptarsimonlar- musicha

85. Faqat o’pka bilan nafas oluvchi organizmlarni belgilang # gatteriya guattara

86. Go’shti uchun ovlanadigan boshoyoqlilar (1) va qisqichbaqasimonlar (2) ko’rsatilgan javobni belgilang # 1-kalmar , karakatitsa , osminog; 2-krab , omar , langust , krevetka

87. Orqa qon tomiridan qon oldinga (a) orqaga (b) va oldinga va orqaga (c) oqadigan organizmlarni belgilang # a-yomg’ir chuvalchangi , nereida , qizil chuvalchang; b-lansetnik; c-keta , gorbusha , gulmoyi

88. Lichinkasi kiprikli organizmlarni belgilang # jigar qurti , nereida , dengiz ko’p tuklisi

89. Erkaklarida bitta (a) , bir juft (b) va juda ko’p (c) urug’donlari bo’lgan organizmlarni belgilang. # a-askarida , bo’rtma nematoda; b- podalariy , trixogramma , koloroda qo’ng’izi; c-cho’chqa va qoramol tasmasimon chuvalchanglari

90. Butli o’rgimchak , chayon va falanganing o’xshash bo’lmagan organlarini belgilang # 2 juft og’iz organlari va ko’zlar

91. Butli o’rgimchak va daryo qisqichbaqasining qorin bo’limida joylashgan organlarnini belgilang . # jinsiy bez , yurak

92. Mosini toping . Tuproqdagi chuqurchalar toshlar ustiga uya quradi –qoraqurt; tuproqda chuqurcha shklida in quradi- biy, tuproqdagi chirindilar bilan oziqlanadi yomg’ir chuvalchangi , zahkash

93. Karam kapalagi va karam kapalgi qurti uchun umumiy bo’lgan xususiyatlarni belgilang .#