Биология йўналиши учун “Иммунология” фанидан орал назорат иши саволлари

10. Антиген детерминантлари ва уларнинг иммунологик хусусиятлари.

ANTIGEN determinant. Antikor molekulasining biriktirilish joyi bo'lgan fazoviy konfiguratsiyani tashkil etuvchi antigen molekulasining kichik qismi. Antigen molekulasi o'z yuzasida turli xil o'ziga xoslikdagi antikorlarning hosil bo'lishini qo'zg'atishga qodir bo'lgan bir nechta tizimli turli antigenik determinantlarga ega bo'lishi mumkin.

Epitop yoki antigen determinant immun tizimi (antikorlar, B-limfotsitlar, T-limfotsitlar) tomonidan tan olingan antigen makromolekulasining bir qismidir. Antikorning epitopni taniydigan qismi paratop deb ataladi. Epitoplar odatda ma'lum bir organizmga begona molekulalarga (oqsillar, glikoproteinlar, polisaxaridlar va boshqalar) tegishli bo'lsa-da, immunitet tizimi tomonidan tan olingan o'z-o'zidan molekulalarning hududlari ham epitoplar deb ataladi.
Antikorlar yoki B hujayralari tomonidan tan olingan ko'pchilik epitoplar antigen molekulalari yuzasida mos keladigan antikor paratoplari bilan elektr zaryadlarining shakli va fazoviy joylashuviga to'liq mos keladigan uch o'lchovli tuzilmalardir. Istisno chiziqli epitoplar bo'lib, ular fazoviy tashkilot emas, balki xarakterli aminokislotalar ketma-ketligi (asosiy tuzilish) bilan belgilanadi. B-limfotsitni taniy oladigan epitopning uzunligi 22 ta aminokislota qoldig'iga yetishi mumkin.
T xujayralari uchun epitoplar antigen taqdim qiluvchi hujayralar yuzasida taqdim etiladi, bu erda ular asosiy gistologik moslashuv kompleksi (MHC) molekulalari bilan bog'lanadi. I turdagi MHC bilan bog'langan epitoplar odatda 8-11 aminokislota peptidlari, II turdagi MHClar esa uzunroq peptidlar va atipik MHC molekulalari glikolipidlar kabi peptid bo'lmagan epitoplardir. T hujayralari tan oladigan epitoplar faqat chiziqli bo'lishi mumkin va hujayralar yuzasida ham, ichida ham lokalizatsiya qilingan antigenik molekulalarga tegishlidir.


11. Антитана ишлаб чиқаришнинг асоси. Антитана тушунчаси.
Антитана бу махсус оқсиллар бўлиб, организмда плозматик хужайралар орқали ишлаб чиқарилувчи иммуноглабулинлардир. Антитана организмда турли хил антигенларга нисбатан ишлаб чиқарилади. Ва унинг маълум хусусиятига эга. Танага тушган хар бир антигенга нисбатан махсус антитана ишлаб чиқарилади.
1898 йил П.Эрлих томонидан антитана хосил қилувчилар тушунчаси киритилади. 1964 йил Ф.Барнет ўзини антитела теориясини яратади ва фанга киритади.
Тузилиши. Антитана тузилиши бўйича 2 та занжирдан иборат.

1. 
   оғир занжир
   
2. 
   енгил занжир
   

12. Иммуноглобулин молекуласининг тузилиши, энгил ва оғир занжирлари, молекуланинг
фаол маркази.