Biologiya (Odam va uning salomatligi) 2020 yangi

32-$. Vitaminlar va ularning ahamiyati.

1.Vitaminlar va ularga ko'p uchraydigan mahsulotlarni juftlab yozing: a-C vitamini,b-A vitamini, d-B 1 vitamini,e-B₁₂ vitamini, F-D-vitamini: 1-baliq yog'i,tuxum, 2-hayvon mahsulotlari, 3-g'alla doni va dukkaklilar urug'i ,po'sti, 4-na'matak,limon,o'simliklar yashil qismi, 5-sabzi,ismaloq,pomidor.

A) a-4,b-5,d-2,e-3,f-1 B)a-1,b-5,d-3,e-2,f-4 C) a-4,b-5,d-3,e-2,f-1 D) a-4,b-1,d-3,e-2,f-5
2.Vitaminlar va ular ta'sir qiladigan jarayonlani juftlab yozing: a-C vitamini,b-A vitamini, d-B 1 vitamini,e-B₁₂ vitamini, F-D-vitamini; 1-kalsiy va fosfor almashinuvi, suyaklanish, 2-uglevod almashinuvi; 3-o'sish,rivojlanish, 4-karbonsuvlar almashinuvi, 5-nuklein kislotalar sintezi, qon hosil bo'lishi.
A) a-4,b-3,d-2,e-5,f-1 B) a-1,b-3,d-2,e-5,f-4 C) a-4,b-2,d-3,e-5,f-1 D) a-4,b-3,d-2,e-1,f-5
3.Vitaminlarni ular yetishmaganida kelib chiqadigan kasalliklar bilan birga juftlab yozing: a-C vitamini, b-A vitamini, d-B 1 vitamini, e-B 12 vitamini, f-D vitamini; 1-beri-beri kasalligi, 2-singa, 3-kamqonlik, 4-raxit,5-shabko'rlik.
A)a-4,b-5,d-1,e-3,f-2 B) a-2,b-5,d-1,e-4,f-3 C) a-1,b-5,d-2,e-3,f-4 D) a-2,b-5,d-1,e-3,f-4
4.Vitaminlar va ular sintezlanishini juftlab ko'rsating: a-C vitamini, b-A vitamini, d-B 1 vitamini, e-B 12 vitamini, f-D vitamini; 1-o'simliklardagi karotin hisobidan organizmda, 2-terida quyosh nuri ta'sirida, 3-o'simliklar yashil qismida, 4-oz miqdorda bakteriyalar yordamida ichakda, 5- o'simliklar donida.
A)a-3,b-1,d-4,e-5,f-2 B) a-1,b-3,d-5,e-4,f-2 C) a-3,b-1,d-5,e-4,f-2 D) a-2,b-1,d-5,e-4,f-3
5. Gipovitaminoz B₁ kasaligida (1) va avitaminoz B₁ kasaligida (2) kuzatiladigan belgilarni aniqlang.
a) qo`l-oyoq muskullarining uvishib og`rishi b) holsizlik, tez charchash c) beri-beri kasallik yuzaga keladi d) nerv tolalari falajlanadi e) terida sezuvchanlik oldin kuchayadi, keyin yo`qoladi f ) oyog`ini yaxshi ko`tara olmaydi va qadamni kalta-kalta qilib qo`yadi j) aqliy faoliyat pasayadi k) o`zlashtirish, esda saqlash qobiliyati pasayadi
A) 1-b, d, f, j 2-a, c, e, k B) 1-a, b, j, k 2-c, d, e, k C) 1-c, d, e, f 2-a, b, j, k D) 1-a, b, c, d 2-e, f, j, k
6. Asosan o`simlik maxsulotlarida uchraydigan vitamini belgilang?
A) D B) C C) B₁ D) A
7.Odam organizmida qaysi vitamin yetishmasligi natijasida teri quruqlashib yoriladi, nafas yo’llari va oshqozon-ichak ichki qavatining yallig’lanishi kasalliklari yuzaga keladi?
A) A vitamini B) K vitamini C) B vitamini D) B₁ vitamini
8. Qaysi vitamin oqsil va uglevod almashinuvida muxim o`rin tutadi ?
A) nikotin kislota B) askarbin kislota C) tiamin D) ribofilavin
9. B vitamin yetishmasa, organizmda qanday o’zgarishlar kuzatiladi?
A) terida sezuvchanlik kuchayadi va yoriladi B) teri quruqlashib yoriladi va uning sezuvchanlgi pasayadi
C) nafas yo’llarda yallig’lanish kuchayadi D) terida sezuvchanlik dastlab kuchayadi, so’ngra yo’qoladi
10. Ovqatda qanday vitamin bo’lmasligi oqibatida beri-beri deb ataluvchi kasallik paydo bo’ladi?
A) vitamin A B) vitamin B ₁ C) vitamin B ₂ D) vitamin C
11.Ilgari bu kasallik Tinch okeani orollarida yashovchi, ko'p guruch iste'mol qiladigan xalqlar orasida keng tarqalgan edi.
Yuqoridagi ma'lumot qaysi kasallik haqida berilgan?
A)singa B)raxit C)beri-beri D)shabko'rlik
12.Odam bir hafta davomida necha gramga yaqin A vitamin iste'mol qilishi lozim?
A)6 g B)1 g C)7 g D)8 g
13.Qaysi vitamin yetishmasa kamqonlik -anemiya paydo bo'ladi?
A) vitamin A B) vitamin B ₁ C) vitamin B ₂ D) vitamin C
14.Oziq moddalarda vitaminlarni pishirilgan holatda necha % i saqlanib qolishini to'g'ri juftlashtiring: a-B guruh vitaminlari pishirilgan go'shtda, b-A vitamini pishirilgan sabzida, c- B guruh vitaminlari o'simlik mahsulotlarida;
1-15-60%; 2-50%; 3-25%; 4-40%.
A)a-4,b-2,c-3 B)a-1, b-2, c-3 C) a-1, b-4, c-3 D) a-2, b-1, c-4
15.O'simliklarda vitamin hosil qiluvchi moddalarni aniqlang?
A)karotinoidlar B)auksinlar C)fitovitaminlar D)gibberilinlar
16.Quyidagi javoblardan qaysi biridagi vitaminlar har qanday ta'sirga chidamsiz bo'ladi?
A)C,B₁,B₁₂ B) A,B₁,B₁₂ C) C,D,B₁₂ D)A,C,D