"bios" termini ibm firmasi tomonidan kompyuter bilan mos bo’lgan qurilmalarga nisbatan qo’llaniladi. Boshqa firmalar tomonidan ishlab chiqarilgan kompyuter qurilmalarida "prom" yoki "Boot" terminlari qo’llaniladi

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi
Toshkent axborot texnologiyalari universiteti


1-labaratoriya ishi

Operatsion tizimlar
Mavzu: Operatsion tizimlarni o’rnatish

Guruh: 314-20 guruh

Bajardi: Vohidov Murodjon

“BIOS” termini IBM firmasi tomonidan kompyuter bilan mos bo’lgan qurilmalarga nisbatan qo’llaniladi. Boshqa firmalar tomonidan ishlab chiqarilgan kompyuter qurilmalarida “PROM” yoki “Boot” terminlari qo’llaniladi.
Agarda siz sotib olgan noutbuk yoki kompyuteringizda windows belgisi bo’lsa, siz qo’rqmasdan “BIOS” terminini qo’llasangiz bo’ladi.
«BIOS» — bu har bir kompyuter yoki noutbukning tizim osti tizimidir. Ya'ni, siz kompyuteringizga biror bir windows (xp, 7, 8,10) o'rnatmagan bo'lsangiz ham sizning kompyuter/noutbukingizda operatsion tizim mavjud. Faqat uning vazifasiga rasm/video ko'rish, qo'shiq eshitishni ta'minlash emas, foydalanuvchi o'ziga mos Operatsion Tizim (OT) ni o'rnatishini ta'minlab turishdir.
“BIOS” kompyuterning doimiy xotirasiga o‘rnatilmaydi, shuning uchun operatsion tizimingiz o‘chib ketsa ham BIOS hech ham o‘chmaydi.
BIOS ga kirish qiyin emas, buning uchun kompyuteringizni yoqasiz (yoki qayta ishga tushirasiz) va monitor tasvir uzatishi bilan quyidagi tugmalarni bosasiz: F2 + Delete tugmalarini birgalikda qayta va qayta bosasiz – bu deyarli barcha kompyuterlar uchun BIOS ga kirishni ta’minlovchi tugmalar kombinatsiyasi hisoblanadi.
Lekin, noutbuklarda bu masala biroz chalkashroq. Noutbuklarni ishlab chiqaruvchi firmalar odatda o‘zlarining BIOS ga kirish kombinatsiyalarini kiritadi. Noutbuklarida BIOSga kirish quyidagi tartiblarda biri orqali amalga oshiriladi:
• F2 – odatda Acer, Asus, Fujitsu-Siemens, Panasonic, Samsung, Sony, Toshiba, Dell и Lenovo noutbuklari uchun;
• F2 + delete — agar yuqoridagi yordam bermasa Acer, Asus, Fujitsu-Siemens, Panasonic, Samsung, Sony, Toshiba, Dell и Lenovo noutbuklari uchun;
• F2+Fn — agar u ham yordam bermasa Acer, Asus, Fujitsu-Siemens, Panasonic, Samsung, Sony, Toshiba, Dell и Lenovo noutbuklari uchun;
• Esc – ayrim Toshiba noutbuklarida F2 ni o'rnida qo'llaniladi;
• F10 –Hewlett Packard (HP) noutbuklarida, hamda atyrim Dell noutbuklarida qo'llaniladi;
• F1 – ba'zi Lenovo/IBM noutbuklarida qo'llanilishi mumkin;
• Agarda sizda kamyob turdagi noutbuk bo'lsa, unda quyidagi kombinatsiyalardan birini qo'llab ko'ring: Ctrl+Alt+Esc, Ctrl+Alt+S, Ctrl+Alt+Del, Ctrl+Alt+Ins, Ctrl+Alt+Enter, Fn+F1, Ctrl+Ins

1. Windows 10 tasvirini yuklab olish uchun yordamchi dasturni ushbu sahifada yuklab olishingiz mumkin: Windows 10-ni yuklab oling

2. Yuklanadigan o'rnatish DVD diskini yozing yoki yuklanadigan USB media yarating
3. O'rnatish muhitidan kompyuteringizni yuklang
O'zingizning tilingizni tanlang va Keyingiga bosing

1. 
   Windows-ni o'rnatish jarayonini boshlash uchun "O'rnatish" tugmasini bosing
   
   
   
   
   
   
2. 
   Litsenziya shartnomasi shartlarini o'qing va qabul qiling
   
   
   

Maxsus o'rnatish turini tanlang: faqat Windows o'rnatilishi (ilg'or foydalanuvchilar uchun)

O'rnatish bo'limini tanlash

1. 
   Windows 10 ni UEFI bilan o'rnatish
   
2. 
   Maqsadli diskdagi barcha bo'limlarni o'chiring. Shundan so'ng, "Yaratish" tugmasini bosing va bo'limni yaratish uchun barcha mavjud bo'sh joyni tanlang.
   
3. 
   
4. 
   Bu diskda 4 ta bo'lim hosil qiladi:
   
5. 
    1-bo'lim: Qayta tiklash muhiti. Qayta tiklash muhitini o'z ichiga oladi
   
6. 
    2-bo'lim: Tizim bo'limi (EFI). Yuklash konfiguratsiyasi do'koni (BCD) va operatsion tizimni yuklash uchun zarur bo'lgan fayllarni o'z ichiga oladi.
   
7. 
    3-bo'lim: MSR (tizim himoyalangan). O'rnatilgan va uchinchi tomon dasturlariga xizmat ko'rsatish operatsiyalari uchun talab qilinadi (masalan, oddiy diskni dinamik diskka aylantirish).
   
8. 
    4-bo'lim: Tizim. Ushbu bo'lim o'rnatilgan tizimni o'z ichiga oladi.
   Увеличить рисунок
   
   
   
1. 
   Drayvni tanlagandan so'ng, Windows 10 ni o'rnatish jarayoni boshlanadi.O'rnatish vaqtida ekran qisqa vaqtga o'ch qolishi mumkin va ba'zi o'rnatish bosqichlarini bajarish uchun kompyuter bir necha marta qayta ishga tushadi.
   
   
   
   
   
2. 
   Keyingi qadam, asosiy shaxsiylashtirish va joylashuv opsiyalarini, shuningdek, ulanish va xato hisobotlarini tanlashdir. Bu erda siz Standart sozlamalardan foydalanishni tanlashingiz mumkin (standart) yoki sozlamalarni qo'lda belgilashingiz mumkin.
   
   
   
   
   
   
3. 
   Keyingi bosqichda tarmoqdagi kompyuterdan foydalanish rejimini tanlang. Agar bu uy kompyuteri bo'lsa, Men bu kompyuterga egaman-ni tanlang. Agar siz kompyuterni domen tarmog'iga ulamoqchi bo'lsangiz, "Mening tashkilotim" opsiyasini tanlang.
   
   
   
4. 
   Hisob qaydnomasini yaratish
   
   1. 
      A. Microsoft hisob qaydnomasi bilan kiring: Microsoft hisob qaydnomangiz elektron pochta manzili va parolini kiriting. Agar sizda hali mavjud bo'lmasa, bu yerda yangi Microsoft hisob qaydnomasini ham yaratishingiz mumkin.
      
      
      
      
   2. 
      Ushbu hisob turidan foydalanishning afzalliklari uchun Microsoft hisob qaydnomasidan foydalanishning 5 ta yaxshi sababiga qarang
      
   3. 
      Agar siz Microsoft hisob qaydnomangiz bilan ikki bosqichli tekshiruvdan foydalanayotgan bo‘lsangiz, telefoningizga tasdiqlash kodini yoki Microsoft hisob qaydnomangizdagi ikkilamchi elektron pochta manzilini olishni tanlashingiz kerak bo‘ladi.
      

4.