Biosignal turlari. Elektroansefalografiya (eeg) bio signali


Dunyodagi inson salomatligini nazorat va diagnost qiluvchi innovatsion tizimlarning arxitekturasi va xossalarini aniqlash


Download 19.87 Kb.
bet3/3
Sana06.04.2023
Hajmi19.87 Kb.
#1333880
1   2   3
Bog'liq
1-var (1)

Dunyodagi inson salomatligini nazorat va diagnost qiluvchi innovatsion tizimlarning arxitekturasi va xossalarini aniqlash
Inson salomatligini nazorat qiluvchi va diagnostika qiluvchi innovatsion tizimlarning rivojlanishi tez rivojlanayotgan soha bo‘lib, u turli fanlarni, jumladan, muhandislik, informatika, biologiya va tibbiyotni qamrab oladi. Ushbu tizimlar odatda inson salomatligining turli jihatlarini, masalan, hayotiy belgilar, faollik darajasi va kasallik belgilarini kuzatish va tahlil qilish uchun sensorlar, algoritmlar va ma'lumotlarni tahlil qilish usullaridan foydalanishni o'z ichiga oladi. Bunday tizimlarning arxitekturasi va xususiyatlarini aniqlash bir necha asosiy bosqichlarni o'z ichiga oladi. Bularga quyidagilar kiradi:
Maqsadli sog'liq holati yoki muammosini aniqlash: Birinchi qadam tizim hal qiladigan sog'liq holati yoki muammoni aniqlashdir. Bu tizimning ehtiyojlari va talablarini yaxshiroq tushunish uchun tibbiyot mutaxassislari va bemorlar bilan maslahatlashishni o'z ichiga olishi mumkin.
Tegishli sensorlar va ma'lumotlarni yig'ish usullarini tanlash: Kuzatilayotgan salomatlik holatiga qarab, har xil turdagi sensorlar va ma'lumotlarni yig'ish usullari kerak bo'lishi mumkin. Masalan, yurak urish tezligini, qon bosimini va kislorod bilan to'yinganligini o'lchaydigan sensorlar yurak-qon tomir tizimining holatini kuzatish uchun ishlatilishi mumkin.
Algoritmlar va ma'lumotlarni tahlil qilish usullarini ishlab chiqish: Sensorlardan ma'lumotlar yig'ilgach, ma'lumotlarni qayta ishlash va tahlil qilish uchun algoritmlar va ma'lumotlarni tahlil qilish usullari ishlab chiqilishi kerak. Bu mashinani o'rganish va boshqa ilg'or hisoblash texnikasidan foydalanishni o'z ichiga olishi mumkin.
Tizim arxitekturasini loyihalash: Tizim arxitekturasi sensorlar, algoritmlar va ma'lumotlarni tahlil qilish usullarini ishonchli, kengaytiriladigan va tejamkor tarzda birlashtirish uchun ishlab chiqilishi kerak.
Sinov va tekshirish: Tizim ishlab chiqilgandan so'ng, uning aniqlik, ishonchlilik va qulaylik talablariga javob berishini ta'minlash uchun sinovdan o'tkazilishi va tasdiqlanishi kerak. Bu inson sub'ektlari bilan test o'tkazish va natijalarni mavjud standartlar yoki benchmarklar bilan solishtirishni o'z ichiga olishi mumkin.
Umuman olganda, inson salomatligini nazorat qilish va diagnostika qilish uchun innovatsion tizimlarni ishlab chiqish turli sohalardagi tajribaga asoslangan multidisipliner yondashuvni talab qiladi. Ehtiyotkorlik bilan rejalashtirish, loyihalash va sinovdan o'tkazish orqali ushbu tizimlar sog'lig'imizni nazorat qilish va boshqarish usulini inqilob qilish imkoniyatiga ega.
Biosignallar, biologik tizimlarda yuzaga keladigan elektrik, optik, akustik va boshqa signal turlaridir. Bu signal turlari, biologik tizimlarning normal va abnormal holatlariga oid ma'lumotlarni olish uchun muhimdir.
Biosignal turlari quyidagicha bo'lishi mumkin:


Elektrokardiogramma (EKG): Yurak kasalliklarini aniqlash uchun yurakdagi elektrik impulslarini olish uchun ishlatiladi.


Elektroensefalografiya (EEG): Beyn kasalliklarini aniqlash uchun beyndagi elektrik faollarni olish uchun ishlatiladi.


Elektromiyografiya (EMG): Muskul kasalliklarini aniqlash uchun muskul faolligini olish uchun ishlatiladi.


Pulse oximeter: Oksigen sathligini aniqlash uchun ishlatiladi. Qandli oksigen sathligi, oksimeter tomonidan to'plangan optik signal asosida aniqlovchi bo'ladi.


Tensometriya: Kuchli organlar yoki tizimlar (masalan, qalb yoki tana) kasalliklarini va davolashni boshqarishni aniqlash uchun ishlatiladi. Bu, qurilishga o'tkazilgan o'qimlarni olish yoki o'zgarishlarini olish yordamida amalga oshiriladi.
Biosignallar, shifoxonalarda, shifokorlikda, tibbiyotda va boshqa sohalarida diagnostika uchun ishlatiladi. Ularning yordamida, biologik tizimlarning faolligini va holatini tushunish, kasalliklar va bo'shliqlarning aniqlash, davolash monitoringi va shifoxona klinikasiga o'z hissasini qo'shish mumkin.
Simsiz sensor tarmoqlari (angl. wireless sensor networks) - bu, ko'pgina simli sensorlardan iborat tarmoq, ularga kabellik yoki bezvodiyligini taqdim etadi. Bu tarmoqlar, biosignalni avtomatik ravishda to'plash va uzatishni osonlashtiradi. Ularning yordamida, ma'lumotlar noaniq qurilmalar orqali nazorat qilinishi mumkin. Bu, kasalliklarning eng yaxshi holatda tushirilishiga yordam beradi.

Biosignallar, biologik tizimlardan kelib chiqadigan elektrik, akustik, optik va boshqa shakllardagi siyosatlar hisoblanadi. Bu siyosatlar, boshqa barcha tizimlar bilan aloqador bo'lib, biologik tizimlarning xususiyatlarini ko'rsatadilar. Quyidagi biosignallar turkumlari mavjud:


Elektrokardiogramma (EKG): Bu biosignal yurakni o'qib, uning elektrik faoliyatini yoritadi. EKG, yurak kasalliklarini aniqlash va davolashda yordam beradi.


Elektromiyogramma (EMG): Bu biosignal, kaslarning elektrik faoliyatini yoritadi. EMG, muskullar yoki nevrolojik kasalliklarni aniqlash va davolashda foydalaniladi.


Elektroensefalografiya (EEG): Bu biosignal, yoshlar, xotin-qizlar va erkaklar o'rtasida bir xil bo'lishi mumkin, yoshlar va erkaklar o'rtasida bir xil bo'lishi mumkin bo'lgan, yurak kasalliklarini aniqlash va davolashda foydalaniladi. boshni buzishning, uyquga dalmaganlikning va qonli kasalliklarning davolashining aniqlanishida ishlatiladi.


Fotopletismografiya (PPG): Bu biosignal, dam qavslarida oqim qilish va oqim o'tishi o'rtasidagi farqni namoyish etadi. Bu biosignal, dam oqimining va kaltsiyum miqdorining o'lchashida yordam beradi.


Biologik ses signal (BSS): Bu biosignal, yolg'iz moddagi ijro etilgan narsalarning, masalan, kichik hayvonlar va baliqlarning hosil qilgan ovozlarini yoritadi. Bu signal hayvonlar davlati, zamonaviy ekologiya, to'qimalar kuzatilishi, qo'shma narsalar haqida axborot to'plash va tabqiyotni o'rganish uchun foydalaniladi.


Biosignallarning diagnostikadagi ahamiyati ko'pdir. Bu signal qurilmalarining foydali xususiyatlari yordamida, bir nechta tibbiy yo'nalishlar, jumladan, kardiologiya, nevrologiya va oftalmologiya, boshqa tibbiy fanlar va fiziologiyada, kasalliklarini aniqlash va davolashda foydalanishadi.
Simsiz sensor tarmoqlari, arzon narxlari, zararlim xususiyatlari kam va uzluksiz monitoring yechimlarini taqdim etish uchun ishlatiladi. Bu tarmoqlar, yuqori sifatli biosignal ma'lumot

Xulosa:

Biosignal, biologik tizimlardan kelgan signaldir. Bu signal, tizimning faoliyati, holati, vaqtida yuzaga kelgan xolati va boshqa biologik jarayonlarga oid ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Biosignal turli va tabiatiga qarab o'zgartirish ko'rsatishi mumkin.
Biosignal turlari:
Elektrik biosignallar - bu tur biosignallar, elektroentsefalografiya (EEG), elektrokardiografiya (EKG), elektromiografiya (EMG) va boshqa tibbiy tahlil usullarida foydalaniladi.
Akustik biosignallar - bu tur biosignallar, ovoz, uyqu va qo'zg'alish davolash tizimlarida va audiometriya tahlil usullarida foydalaniladi.
Optik biosignallar - bu tur biosignallar, optik tomografiya, quloq biometriya, retinalar va boshqa tibbiy tahlil usullarida foydalaniladi.

Foydalanilgan adabiyotlar :

  1. hozir.org

  2. fayllar.org

  3. wikipedia.org

  4. https://chat.openai.com/chat

Download 19.87 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling