Birlashgan Millatlar Tashkiloti bmt

Yevropada[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birlashgan Millatlar Tashkiloti qariyb 4 million kishiga favqulodda insonparvarlik yordami koʻrsatib sobiq Yugoslaviyadagi mojarolarni bartaraf etishga astoydil harakat qilmoqda. 1991-yili Birlashgan Millatlar Tashkiloti qurol-yarogʻ yetkazib berishga chek qoʻydi; ayni paytda Bosh kotib va uning vakili qon toʻkishni toʻxtatish uchun yoʻnaltirilgan diplomatik saʼy-harakatlar bilan yordam qila boshladi. 1992-yildan 1995-yilga qadar Birlashgan Millatlar Tashkilotining tinchlikni barqaror etuvchi kuchlari Xorvatiyada tinchlik va xavfsizlikni tiklashga harakat qildilar, Bosniya va Gersegoviniya fuqaro aholisining xavfsizligini taʼminlashga yordam berdilar, shuningdek, sobiq Yugoslaviyaning Makedoniya respublikasi urush girdobiga tortib ketilmasligiga koʻmaklashdilar. 1995-yildagi Deyton (Parij) tinchlik bitimi tuzilganidan keyin Birlashgan Millatlar Tashkilotining toʻrtta missiyasi bu hududda tinchlik va xavfsizlikni taʼminlashga koʻmaklashdilar. Ularning birmuncha yirigi hisoblangan — Birlashgan Millatlar Tashkilotining Sharqiy Slovoniya uchun muvaqqat maʼmuriyati Xorvatiya tarkibidagi bu hududning reintegratsiya jarayonini kuzatib turdi. Kosovoda (Yugoslaviya Federal Respublikasi) NATOning bombardimonlarini toʻxtatilganidan va Yugoslaviya qurolli kuchlari chiqarilganidan soʻng, 1999-yili bu yerda BMT muvaqqat xalqaro maʼmuriyat tashkil etdi. Xavfsizlik kengashi BMTning bu maʼmuriyatiga Kosovo xududi va xalqiga nisbatan barcha qonuniy, ijroiy va huquqiy vakolatlarga qadar boʻlgan favqulodda vakolatlar yaratib bermoqda. Yevropa ittifoqi, Yevropa xavfsizligi va hamkorligi tashkiloti, BMTning qochoqlar ishi boʻyicha Oliy komissari va Birlashagan Millatlar Tashkiloti demokratik jamiyat hamda barqaror avtonomiya tashkil etishda Kosovo xalqi bilan ish olib bormoqda.

Amerika qitʼasida[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birlashgan Millatlar Tashkilotining tinchlikni barqaror etish borasidagi faoliyati va uning tinchlikni oʻrnatish boʻyicha saʼy-harakatlari Markaziy Amerikada paydo boʻlgan toʻqnashuvni bartaraf etishda katta rol oʻynadi. 1989-yili Nikaraguada tinchlik oʻrnatish borasidagi saʼy-harakatlar tufayli qarshilik koʻrsatish kuchlari ixtiyoriy tarzda tarqatib yuborildi va uning qatnashchilari oʻz qurollarini Birlashgan Millatlar Tashkilotiga topshirdi. 1990-yili Birlashgan Millatlar Tashkiloti missiyasi Nikaraguadagi saylovlarni kuzatdi — bu, mustaqil mamlakatda Birlashgan Millatlar Tashkiloti kuzatuvida oʻtgan birinchi saylov edi.
Salvadordagi Bosh kotib vositachiligida oʻtgan tinch muzokaralar 12 yil davom etgan harbiy harakatlarga chek qoʻydi va Birlashgan Millatlar Tashkilotining tinchlikni barqaror etish boʻyicha missiyasi barcha kelishuvlarning amalga oshirilishini kuzatib turishni taʼminladi. Gvatemalada Birlashgan Millatlar Tashkiloti yordamida tashkil etilgan muzokaralar tufayli 35 yillik fuqarolar urushi toʻxtatildi. Bugun Birlashgan Millatlar Tashkilotining Gvatemaladagi Nazorat komissiyasi keng koʻlamdagi tinchlik bitimlari toʻla-toʻkis amalga oshirilishini taʼminlash uchun daʼvat etilgan.
Gaitida demokratik yoʻl bilan saylangan mamlakat hukumatini qayta tiklash boʻyicha xalqaro chora-tadbirlar amalga oshirilganidan keyin Birlashgan Millatlar Tashkiloti oʻz ishini milliy politsiyaga taʼlim berish bilan davom ettirmoqda.