Biznes reja istiqbolni belgilovchi hujjat hisoblanadi

4 Biznes rejaning asosiy tamoyillari
Biznes reja istiqbolni belgilovchi hujjat hisoblanadi. Biznes reja 3 — 5 yilga tuziladi. Birinchi va ikkinchi yillar uchun topshiriqlar kvartallarga bo‘lingan holda, uchinchi yildan boshlab yillik reja kBiznes reja tuzilishi
Biznes reja quyidagi bo'limlardan iborat bo‘ladi:

1. 
   Firmaning imkoniyatlari (kirish).
   
2. 
   Tovar (xizmat)lar turlari.
   
3. 
   Tovarlar sotish bozorlari.
   
4. 
   Tovarlarni sotish bozorlarida raqobat.
   
5. 
   Marketing rejasi.
   
6. 
   Ishlab chiqarish rejasi.
   
7. 
   Tashkiliy reja.
   
8. 
   Firmaning huquqiy ta’minoti.
   
9. 
   Tavakkalchilikni baholash va sug‘urtalash.
   
10. 
    Moliyaviy reja (axborot).
    
11. 
    Moliyalashtirish strategiyasi.
    
12. 
    Menejment komandasi.
    
13. 
    Noaniqlik va tavakkalchilik.
    

Endi liar bir bo‘limning alohida sharhini ko‘rib chiqa-
miz.
Firma imkoniyatlari (kirish) qismini yoritish maqsa- dida quyida uning sharhi berilgan. (Masalan, firmaning nomi, haqiqiy manzili, telefoni, faks raqami, bankdagi hisob varaqalarining raqamlari, aloqa qilish uchun manzil va h.k.)
Bozor sharoitida har qanday firma doimiy ravishda '^-z oldiga quyidagi savollarni qo'yadi:

1. 
   Firma o‘zida nimani aks ettiradi?
   
2. 
   Firmaning tovarlari (xizmatlari) iste’molchilari
   

• 
  imlar hisoblanadi?
  

3. 
   Xaridorlarning imkoniyatlari qanday va ularga qaysi tovar (xizmat)lar qadrli?
   
4. 
   Kelgusida firma qanday bo‘ladi?
   
5. 
   Qanday bo‘lishi kerak?
   

Ushbu savollarga yetarli javob berilishi talab etiladi. Javoblar majmuyi firma faoliyati dasturini aks ettiradi. Yaxshi ishlangan dastur firmaning kelgusi istiqbollari kafo- latidir.
Dastur tayyorlashda firma faoliyati va yo‘nalishi aniq belgilab olinishi zarur.
Ishlab chiqarilayotgan tovar firma ishlab chiqarish faoliyatining chegarasi bo'lishi mumkin. Shuni esda tutish lozimki, tovar, texnologiya eskirishi mumkin, ammo bo- zor talabi uzoq vaqt saqlanib qoladi. Korxona rahbari firma dasturini ishlab chiqishda faoliyatni o‘ta tor yoki o‘ta keng doirada tanlab olmasligi zarur. Bu holatda dastur imkoniyat doirasida bo‘lishi kerak.
Firma faoliyati dasturini ishlab chiqish strategik das- turlashning birinchi bosqichi hisoblanadi.
Strategik rejalashtirish bu — firmaning barcha kuch va marketing sohasidagi imkoniyatlariga tayangan holdagi maqsadi, tashkil etish va qo‘llab-quwatlash orasidagi bosh- qaruv faoliyatidir.
Firma boshqaruvining vazifasi — o‘zgaradigan tashqi shartlarga o‘ta tez moslashuvini ta’minlovchi xo‘jalik mexa- nizmini yaratishdir.
Bu xo'jalik faoliyatida tavakkalchilik va ishonchsizlikni kamaytiradi, tanlangan yo‘nalish bo'yicha manbalarni mu- jassamlashishini ta’minlaydi.
Boshqarishning oliy bo‘g‘inida firma rahbarlarining asosiy funksiyalari strategiyani ishlab chiqish va amalga oshirish hisoblanadi.
Strategik reja firmaning asosiy maqsadi va unga eri- shish yoilarini belgilaydi.
Yuqoridagilardan kelib chiqib strategik rejalashtirish- ning ma’nosini quyidagicha anglash mumkin:
/. Firma daromadlarini maksimallashtirishga sharoit yaratish.

2. 
   Firma rahbarlarini tashqi muhitni oldindan ko'ra bilishga undash
   

3. Firma rahbarlariga doimo ko'zlangan maqsadga erishish yo‘lida mavjud manbalarni oqilona taqsimlashga imkoniyat berish.