2 bob
2.1 Oksidlanish jarayonlari.
Oksidlanish. 100—140°S da КМnО4 ishtirokida alkanlar oksidlanib, sun’iy yog‘ kislotalari hosil bo‘ladi. Bor birikmalarini ishtirokida yuqori molekulali spirtlar olinadi. Yuqoriroq xaroratda aldegidlar, ketonlar, kislotalar hosil bo‘ladi.
2. Yuqori xaroratda metan suv bug‘i bilan reaksiyaga kirishadi:
С Н4+Н2О СО+ЗН2
Hosil bo‘lgan gazlar aralashmasini metil spirti va formalin olish uchun ishlatiladi.
3. Yuqori xaroratda alkanlar uglerod va vodorodga parchalanadi. Yuqori xaroratda, ba’zan katalizatorlar ishtirokida alkanlardan alkenlar va tarmoq zanjirli uglevodorodlar olinadi
4. Taxminan 500°S da azot kislotasi yoki NО2 ni ta’sirida
С Н4+НОNО2 СНзNО2+Н2О
Konovalovni ta’kidlashicha, suyultirilgan nitrat kislotasi bilan uchlamchi utlerod atomidagi vodorod osonroq almashadi.
5. Galogenlash. Alkanlarni galogenlash radikal zanjirli reaksiyalar turiga mansubdir. Issiqlik, fotokimyo yoki tashqaridan ta’sir etish natijasida galogenlar alkanlarga birikadilar:
C l2 Cl0 + Cl0
Cl2---2Cl0
Шу тариқа реакция давом этавериши мумкин, токи:
RCH2CH2CH2CH2R
RCH2CH2
RCH+CH2+RCH2CH3
Alkanlarning xlorli birikmalari xalq xo‘jaligida keng qo‘llaniladi.
6. Sulfat kislota alkan bilan qizdirilganida
Do'stlaringiz bilan baham: |