Bolalar adabiyotining ilk na’munalari allalar, topishmoqlar, ovutmachoqlar, sanamalar, tez aytishlar, maqollar, pandnomalar


Download 1.09 Mb.
Sana02.03.2023
Hajmi1.09 Mb.
#1243251
Bog'liq
bolalar adabiyoti

Bolalar adabiyotining ilk na’munalari allalar, topishmoqlar, ovutmachoqlar, sanamalar, tez aytishlar, maqollar, pandnomalar.

  • Munisa ziyodullayeva

allalar

  • Abu ali ibn sino alla haqida tib qonunlari kitobida yozgan:
  • alla-beshik qo’shig’I, u xalq og’zaki ijodi na’munalarida ham keng tarqalgan.
  • Allada onaning muhabbati buladi. Alla-go’dakni uxlatishda yakka usulda, mayin ohang va past ovoz bilan aytiladigan qo’shiq
  • Dunyodagi har bir xalqning o’z allasi bor.
  • Bolaning beshikda eshitgan allasi ko’nglining toza bo’lishiga yordamlashadi.

topishmoqlar

  • Topishmoq-bu narsaning nima ekanligini bilishinitinglovchi yoki o’quvchining ixtiyorida qoldiradigan o’yin
  • Topishmoqlar bir necha so’zdan tashkil topgan gap shaklida ham buladi
  • Topishmoqdagi savollar bo’rttirib ,teskari o’zgartirish orqali yaratiladi. Bu ibora so’roq gap bulishi shart emas.
  • Yorug’I bor dovrug’I bor, izi yuq ovozi bor.(momaqaldiroq)

Ovutmachoqlar

  • Bolalar folklori-og’zaki ijod na’munalari.ular asosan kattalar tomonidan yaratiladi.
  • O’zbek bolalar folklori alla, ertak, ermak, tez aytish, topishmoqlar, bolalar o’yin qo’shiqlari, erkalamalar kiradi
  • O’zbekiston bolalar folklori 1932-yilnashr etila boshladi
  • Bolalar folklori yosh avlodni intizomli, jasur, qilishga yordamlashadi.

Tez aytishlar

  • Tez aytish xalq ijodini bir turi aytishda yanglishib ketishi mumkin bulgan so’zlar qatnashadi.
  • O’zbek xalq ijodida tez aytishlar Qadim zamonlardan mavjud.
  • Professor hodi zarif tuzgan o’zbek folklori xrestomatiyasida tez aytishga 12ta misol keltirgan.
  • Tez aytishlar bolaning nutqini ravon bulishiga xizmat qiladi.
  • Ana alpdek asil archa, ayiq arslon ildi zarcha.

maqollar

  • Maqol xalq og’zaki ijodida qisqa va lo’nda tugallangan ma’noli hikmatli ibora hisoblanadi.
  • Chuqur mazmunli muayyam aniq shaklga ega.
  • Maqollar mavzu jihatdan nihoyatda boy va xilma xildir…
  • Turkiy xalqlarning maqollaridan na’munalar ilk marta maxmud qoshg’ariyning devoni lug’ati turk asaridakeltirilgan
  • Ari zahrin chekmagan, bol qadrini bilmas.

Download 1.09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling