Bolalar jismoniy tarbiya nazaryasi va texnologiyalari

 
ADABIYoTLAR: 
1. Darslik, B.A. Ashmarin, «Jismoniy tarbiya nazariyasi «M, 1979y. 139-155 b.
2. Darslik, B.M. Shiyan, «Teoriya i metodika fizicheskogo vospitaniya»,M, 1988y, 
128-163 b. 
3. A. N Livisskiy, M. Yo. B. JTN va M. 1995y, Toshkent, 331-381b.
4. K.M. Maxkamdjonov, X. Tulenova. Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi. 
Ma‘ruzalar matni TDPU, 2001-2002 yy.
5. R. Salomov Sport mashg‘ulotning nazariy asoslari. 2005 y.
6. A. Adbullayev, Sh. Xonkeldiyev Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi. 2005 y 
7. O.V. Goncharova. Yosh sportchilarning jismoniy qobiliyatlarini rivojlantirish. 
2005 y
 
 
 

---

6-7 Mavzu: Jismoniy tarbiya mashqlari xarakteristikasi. Jismoniy mashqlarning 
paydo bo‟lishi. 
Mashgʻulot turi: ma‟ruza 
Mavzu rejasi: 
1.Jismoniy mashqlarning mazmuni . 
2.Jismoniy mashqlar texnikasi
3.Fazoviy xarakteristika (dastlabki holat,gavda qismlarining holati, treyektoriya. 
Jismoniy mashqlar texnikasi.Harakat vazifalari maqsadga muvofiq sodda hal 
etilishiga yordam beradigan harakat faoliyatining usullari jismoniy mashqlar 
texnikasi deyiladi. Masalan: "oyoqni bukib" sakrash usuli bilan, yugurib kelib 
uzunlikka sakrash.
a) Texnika tushunchasi bu xarakatlarning tashqi shaklidir. Jismoniy mashqlar 
texnikasi beto‘xtov o‘zgaradi va takomillashadi.Jismoniy mashqlar texnikasi, 
texnikaning asosi, aniklovchi zvenosi va detallarini o‘z ichiga qamrab oladi. (jadval 
5) 
b) Texnikaning asosi, negizi - bu harakat vazifalarini aniq ratsional yo‘l bilan hal 
qilish uchun kerakli harakatlarning yig‘indisidir. Masalan: volleybolda xujumkor 
urush-tananing ketma-ketlik 
harakati; 
yugurib 
kelib 
uzunlika 
sakrash 
- 
yugurish; depsinish; uchish va qo‘nish fazasi elementlaridan iborat.
v) Texnikaning aniqlovchi zvenosi - bu ushbu harakat asosiy mexanizmining eng 
muhim va hal qiluvchi qismidir.
g) Texnik detallari - harakatning asosiy mexanizmiga xalaqit bermaydigan, uning 
ikkinchi darajali xususiyatidir. Bu sportchining individual xususiyatiga bog‘liq. 
Masalan: uch sakrashda uchish fazalarining o‘ziga xos munosabati: Texnika harakat 
faoliyatini bajarishning umumliroq usulidir.
Ular:Jismoniy mashqlar texnikasi
Texnikaning asosiy, negizi 
Texnikaning shaxsiy (guruhlar) hususiyatlar 
Texnikani aniqlovchi zvenosi 
Individual (guruhlar) hususiyatlari 
Texnikaning detallarini tashkil qiladi 
Jismoniy mashqlar shakllantirishni takomillashtirish jarayonida harakat faoliyatlarini 
ijro etishda samarador usullarini izlaydilar. Bunda eng asosi jismoniy mashqlar 
texnikasiga tegishli va ta‘minlaydigan qonuniyatlarni anglash lozim.Jismoniy 
mashqlar texnikasi va harakatlar tavsifi 

---