Болаларга амбулатор-поликлиника муассасаларида тиббий хизмат кўрсатишни янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида

21 БОБ. ДИАРЕЯДА ҚЎШИМЧА СУЮҚЛИКЛАР БЕРИБ, ОВҚАТЛАНТИРИШНИ ДАВОМ ЭТТИРИШ
Сиз диареяли боланинг аҳволини баҳолашга, касаллигини таснифлашга ва қуйида келтирилган даволаш режаларидан бирортасини танлаб олишга 7 бобда ўргандингиз.
Диареяни олиб боришнинг уч хил режаси мавжуд:
A режа - Диареяни уй шароитида даволанг.
Б режа - Ўртача сувсизланишни паст осмоляр ОРВ ёрдамида даволанг.
В режа - Оғир сувсизланишни тезда вена ичига суюқлик юбориб даволанг.
Ушбу учала даволаш режалари диарея пайтида организмнинг йўқотган суюқлик ва тузлар захирасини қайтадан тиклашга қаратилгандир. Бир вақтнинг ўзида ҳам регидратацияни ўтказиш, ҳам сувсизланишнинг олдини олишнинг энг қулай усули, бу болага паст осмоляр ОРВ эритмасини бериш ҳисобланади. Вена ичига суюқликлар юбориш фақатгина ОҒИР СУВСИЗЛАНИШ бўлган вазиятларда қўлланилиши керак.
Антибактериал препаратлар диареянинг кўпчилик ҳолларида самарасиздир. Улар кам ёрдам беради ва касал болаларга салбий таъсир кўрсатади. Антибактериал препаратларни асоссиз равишда қўллаганда баъзи микроорганизмларнинг антибиотикларга бўлган чидамлилигини ортишига олиб келади. Бундан ташқари, антибактериал препаратлар нарҳи қиммат бўлиб, маблағ кўпинча даволашнинг самарасиз усулига сарфланади. Шунинг учун, диареяни даволашда антибактериал препаратларни одатдаги восита сифатида ишлатиш керак эмас. Ҳеч қачон болаларга ва гўдакларга диареяга қарши ва қусишга қарши дори воситаларини берманг. Улар диареяда камдан-кам ҳолатлардагина ёрдам бериши мумкин, уларнинг баъзилари эса бола соғлиғи учун хавфли ҳамдир. Ичаклар ҳаракатларини сусайтирувчи дори воситалари (масалан, кодеин, опий дамламаси, дифеноксилат, лоперамид) ёки қусишга қарши дори воситалари (масалан, хлорпромазин) хавфли бўлиб ҳисобланади. Зарарли дори воситаларининг баъзилари ичак парезига олиб келиши, баъзиларини қабул қилгандан сўнг бола одатдагидан уйқучан бўлиб қолиши мумкин. Баъзи бир дори воситалари, айниқса уларни гўдакларда қўллаганда, ўлим ҳолатларига олиб келиши мумкин. Бошқа диареяга қарши дори дармонлар хавфли бўлмасада, ичкетарни даволашда ҳеч қандай наф бермайди. Шундай дори воситаларига мисол бўлиб абсорбирловчи воситалар киради, масалан, каолин, аттапульгит, смектит ва активлаштирилган кўмир. Диареянинг давосида бу дори воситаларини қўллаш орал регидратация усули билан даволашнинг ўтказилишини кечиктирилишига олиб келади.