Boʻlib, unda kamida bitta gidroksil guruhi


Karboksilik kislotalarning epoksidlar bilan eferifikatsiyasi


Download 99.14 Kb.
bet4/7
Sana18.06.2023
Hajmi99.14 Kb.
#1575833
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
efir

Karboksilik kislotalarning epoksidlar bilan eferifikatsiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Karboksilik kislotalar epoksidlar bilan ishlov berish orqali eferlanadi va β-gidroksiefirlarni beradi.
RCO2H + RCHCH2O -> RCO2CH2CH (OH)R
Ushbu reaksiyada akril kislotadanvinil efer ishlab chiqarishda qoʻllaniladi.
Asilxloridlar va kislotali angidridlarning alkogollizi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Spirtli ichimliklar asilxloridlar va kislota angidridlari bilan reaksiyaga kirishib, efirlarni hosil qiladi.
(RCO)2O + R’OH -> RCO2R' + RCO2H
Reaksiyani qaytarib boʻlmaydi va ishni qiyinlashtiradi. Asilxloridlar va kislota angidridlari ham suv bilan reaksiyaga kirishganligi sababli, suvsiz sharoitlarga afzallik beradi. Amidlarni hosil qilish uchun aminlarning oʻxshash asilatsiyasi kamroq sezgirdir, chunki aminlar kuchli nukleofillardir va suvga qaraganda tezroq reaksiyaga kirishadi.Faqat laboratoriya miqyosidagi protseduralar uchun qoʻllaniladi, chunki u qimmat.
Karboksilat tuzlarining alkillanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Eferifikatsiya qilish uchun keng qoʻllanilmasa ham, karboksilat anionlarining tuzlari eferlarni berish uchun alkilgalogenidlar bilan alkillashtiruvchi vosita boʻlishi mumkin. Agar alkilxlorid ishlatilgan boʻlsa, yodid tuzi reaksiyani katalizlashi mumkin (Finkelshteyn reaksiyasi). Karboksilat tuzi koʻpincha joyida hosil boʻladi[12]. Qiyin holatlarda kumush karboksilatdan foydalanish mumkin, chunki kumush ioni galogenid bilan koordinatalanadi, bu uning ketishiga yordam beradi va reaksiya tezligini oshiradi. Ushbu reaksiya anion mavjudligi bilan bogʻliq muammolardan aziyat chekishi mumkin va shuning uchun fazalarni uzatish katalizatorlari yoki DMF kabi yuqori qutbli aprotik erituvchilar qoʻshilishi mumkin.
Transeferifikatsiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bir eferni boshqasiga almashtirishni oʻz ichiga olgan transeferifikatsiya keng qoʻllaniladi.
RCO2R' + CH3OH -> RCO2CH3 + R’OH
Transeferifikatsiya gidrolizlanish kabi kislotalar va asoslar tomonidan katalizlanadi. Reaksiya triglitseridlarni parchalash uchun keng qoʻllaniladi, masalan, yogʻ kislotasi efirlari va spirtli ichimliklarni ishlab chiqarishda. Poli (etilen tereftalat) dimetiltereftalat va etilen glikolning transeferifikatsiyasi natijasida hosil boʻladi.
(C6H4)(CO2CH3)2 + 2 C2H4 (OH)2 ->(C6H4)(CO2)2 (C2H4)+ 2 CH3OH
Transeferifikatsiyani kichik toʻplami diketenning alkogolizidir. Bu reaksiya, 2-ketoeferlarni hosil qiladi.
(CH2CO)2 + ROH -> CH3C (O)CH2CO2R
Alkenlar metall karbonil katalizatorlari ishtirokida „gidroeferifikatsiya“ ga uchraydi. Propan kislotasining eferlarini, ushbu usul orqali savdo-sotiq uchun ishlab chiqariladi.
C2H4 + ROH + CO -> C2H5CO2R
Metil propionat preparati yorqin misoldir.
C2H4 + CO + MeOH -> MeO2CCH2CH3
Metanolning karbonillanishi formik kislotaning asosiy tijorat manbai boʻlgan metil formatini hosil qiladi. Reaksiya natriy metoksid bilan katalizlanadi.
CH3OH + CO -> CH3O2CH

Download 99.14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling