Bosh miya yarim sharining po’stloq qismi, uning tuzilishi. Reja


Download 1.68 Mb.
bet6/15
Sana05.01.2022
Hajmi1.68 Mb.
#207662
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
Bosh miya yarim sharining po’stloq qismi, uning tuzilishi. Reja

9 The Digestive System
Bosh miya yarim sharlari po’stloq qavat qalinligi 4-44,5 mm, yuzasi 220000 kv. mm. Bosh miya yarim sharlar pustlori filogenezda eng so’nggi, demak eng yosh miya bo’laklaridan hisoblanib sut emizuvchilarda, ayniqsa odamlarda juda yaxshi rivojlangan bo’ladi. Miya po’slog’i mikroskopda tekshirilganda undagi nerv hujayralari olti qavat bo’lib joylashganligi aniqlangan: 1 — qavatda nerv xujairalarining kalta usimtalari; 2 —qavatda donasimon nerv hujayrali joylashgan; 3 —qavatda piramidasimon hujayralar bo’ladi; 4 —qavatda yuldo’zsimon to’zilgan nerv hujayralari; 5 —qavatda yirik piramidasimon hujayralari; 6 —qavatda duksimon nerv hujayralari joylashgan. Miya po’stlog’ining turli qismlarida joylashgan nerv xujairalarining funktsiyasiga ko’ra po’stloq satxi uchta zonaga bo’linadi: sezish, harakat va assotsiativ zonalar. Sezish zonalarida joylashgan nerv hujayralari to’plami odam tanasining barcha sezish organlarining oliy markazi hisoblanib, bular teri, ko’rish, eshitish, xid va ta`m bilish kabi sezish organlarining retseptorlaridan impul`slarni qabul qiladi. Miya pustloBining harakat zonalaridagi nerv hujayralari to’plami muskullar, paylar, bo’g’imlar, suyaklarning retseptorlaridan impul`s qabul qilib, harakatni boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi . Assotsiativ zonalar sezish va harakatlanish organlaridan kelgan ta`sirni analiz va sintez qiladi. Bosh miya yarim sharlari po’stloq qismi odam oliy nerv faoliyatining fiziologik asosi, psixik faoliyatimizning moddiy negizidir. Odamning fikrlash, ong, o’zlashtirish, eslab kolish, muomalasi, madaniyati, bilim olish, xunar o’rganish, murakkab harakatlarni bajarish qobiliyati miya po’slog’i faoliyatidir.

Agar bolalar sog’lom ovqatlanish tartibiga amal qilmay, kerakli ozuqa moddalarini qabul qilmasalar bu ularning ruhiy va jismoniy faolligiga ta’sir qiladi va kattalardagi ayrim kasalliklarga masalan yurakning ishamik kasaligiga chalinadilar.agarda boshqa tomondan uy sharoitining ta’siri va natijalari o’rganiladi qaysiki ularning rivojlanishjiga va hayot tarziga ijobiy ta’sirlarini o’rganadi. Boshqa so’z bilan aytganda hayotni bohlanishi yomon boshlansa ularning rivojlanishidagi pasayish va salomatligini pasayish hayotining ijtimoiy iqtisodiy ahvolini tubanlashishiga ta’sir qiladi.(Pillas, Suhrcke 2009). Qiyin vaziyatlarda ilk yosh davrida salomatlik holatining farqlari holati keyingi yosh davrlarida yanada farqlarnig oshishiga olib keladi.(Poulton va boshqalar 2002).

Download 1.68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling