Бошšариш тўЂрисида тушунча

2. Биринчи тартибли инерциал (апериодик) звено. Бу звенонинг тенгламаси қўйидаги кўринишга эга.
( 5)
бу ерда K – узатиш коэффициенти; T – вақт доимийлиги.
RC, RL – занжирлари, ўзгармас ток генератори ва двигателлари бу звенога мисол бўла олади ( 3-расм).


3-расм. RC занжири (а); LR занжири (б); ўзармас ток генератори (в);
ўзгармас ток двигатели (г).

( 5) тенгламага Лаплас ўзгартиришини киритиб, бу звенонинг узатиш функциясини аниқлаймиз

,
бундан
. ( 6)
Инерциал звенонинг ўткинчи функцияси
( 7)
экспонента қонуни бўйича ўзгаради ( 4-расм). Импульсли ўткинчи функцияни қуйидагича аниқлаш мумкин ( 4б-расм).
( 8)




4-расм. Ўткинчи характеристика (а); импульсли ўткинчи характеристика (б).

Звенонинг частотали узатиш функциясини ҳамда унинг частотали характеристикаларини аниқлаш учун узатиш функцияси W(p) да «p»ни «jω» билан алмаштириш керак ( 5-расм).

– ҳақиқий қисм;
– мавҳум қисм.
;
;


5-расм. Амплитуда-фазали характеристика (а); амплитуда-частотали
ва фаза-частотали характеристика (б).
Звенонинг логарифмик амплитуда частотали характеристикаси (ЛАЧХ) қуйидаги ифода ёрдамида аниқланади:
.
Бу звенонинг асимптотик ЛАЧХни

тенглама билан ифодаланади.
Шундай қилиб, частотанинг оралиғидаги қийматларида K=1бўлганда характеристикаси абсцисса ўқи билан мос тушади, чунки . Агар бўлса, унда шу частота оралиғида характеристикаси баландликда абсцисса ўқига параллел бўлган тўғри чизиқ бўлади. ёки бўлганда га тенг бўлади ( 6-расм).



6-расм.
Шундай қилиб, инерциал звенонинг ЛАЧХ си туташ частота ёки гача ҳеч қандай ўзгаришсиз қолади ваш у частотадан кейин -20 дб/дек оғиш бўйича ўзгаради.
Ҳақиқий ЛАЧХ асимптотик характеристикадан бирмунча фарқ қилади ва бу фарқ фақат туташ частота ёки да энг ката қийматга эга бўлиб, у тахминан – 3,03 дб га тенг, яъни .
Амалиётда ЛАЧХ ни аниқ кўриш талаб қилинмайди. Шунинг учун уни иккита бир-бири Билан тутушган тўғри чизиқ кўринишида қурилади. Логарифмик фаза-частотали характеристика ифода ёрдамида аниқланади ( 7-расм).



7 – расм.
Туташ ёки частотада га тенг бўлиб, шу частотага нисбатан ЛФЧХ нинг симметриялиги унинг ўзига хос характерли фазилати ҳисобланади.