Boshlang’ich geometrik ma’lumotlar. Planimetriya

1 km = 1000 m; 1 dm = 0,1 m; 1 sm = 0,01 m; 1 mm = 0,001 m.

Kesmalarning uzunligi turli xil asboblar yordamida o’lchanadi. Ularning eng soddasi shkalali, ya’ni bo’linish nuqtalariga ega bo’lgan chizg’ichdir (2-rasm).

AYLANA VA DOIRA

Tayin O nuqtadan teng uzoqlikda yotgan barcha nuqtalar to’plami aylana deb ataladi. O nuqta bu aylananing markazi deyiladi (1-rasm). Aylananing ixtiyoriy nuqtasidan uning markazigacha bo’lgan masofa aylananing radiusi deb ataladi. Aylananing ixtiyoriy ikki nuqtasini tutashtiruvchi kesma aylana vatari deb ataladi. Markazdan o’tuvchi vatar esa diametr deb ataladi. Diametr - eng katta vatar (2-rasm). Doira deb, tekislikning aylana bilan chegaralangan qismiga aytiladi. Aylananing markazi, radiusi va diametri shu aylana chegaralagan doiraga nisbatan ham qo’llanadi (3-rasm).