Bu nodejs uchun qulay malumotlar bazasi hisoblanadi. Ushbu database bilan ishlash anchagina sodda va qulay hisoblanadi

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI MUXAMMAD AL-XORAZIMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
1-amaliy mashg‘ulot
Mongo db da ma’lumotlar ba’zasi yaratish

Bajardi: Berdikulov Shohruh

Qabul qildi: Saydazimov Javlonbek
Toshkent – 2023
Mongo db da ma’lumotlar ba’zasi yaratish


MongoDb bu nodejs uchun qulay malumotlar bazasi hisoblanadi. Ushbu database bilan ishlash anchagina sodda va qulay hisoblanadi. Bundan tashqari biz yaratgan database jsonlardan tashkil topganligi bois ham ushbu NoSQL database SQL larga nisbatan anchagina tez va ishlatish uchun qulay hisoblanadi. 

SQL nima?

Strukturalangan so'rovlar tili (SQL) "S-Q-L" ,ushbu Relational Databases ma'lumotlar bazasi bilan ishlashda standart til hisoblanadi. Bog'lanish ma'lumotlar bazasi jadvallar ko'rinishidagi munosabatlarni belgilaydi.

SQL dasturlash ma'lumotlar bazasini kiritish, qidirish, yangilash, o'chirish uchun samarali ishlatilishi mumkin. Hamda NoSQL da mavjud bo'lmagan "join" ya'ni ikki malumotlar bazasini birlashtirish funksiyalarini oz ichiga ola oladi va juda ham ko'plab databselar bilan birgalikda ishlash qulay hisoblanadi.
Bu SQL bundan boshqa narsalarni qila olmaydi degani emas. U ko'p narsalarni qilishi mumkin, shu bilan birga ma'lumotlar bazasini optimallashtirish va saqlash.
MySQL ma'lumotlar bazasi, Oracle, Ms SQL Server, Sybase va boshqalar kabi aloqador ma'lumotlar bazalari SQL-dan foydalanadi.


NoSQL nima?

NoSQL - aloqador bo'lmagan DMS bo'lib, u qat'iy sxemani talab qilmaydi, birlashishdan(yani ikki databseni bir biriga boglashdan) qochadi va ishlashni osonlashtiradi. NoSQL ma'lumotlar bazasi ma'lumotlar saqlashning katta ehtiyojlari bo'lgan taqsimlangan ma'lumotlar omborlari uchun ishlatiladi. NoSQL Katta ma'lumotlar va real vaqtda veb-ilovalar uchun ishlatiladi. Masalan, Twitter, Facebook, Google kabi kompaniyalar har kuni terabayt ma'lumotlarini to'playdigan kompaniyalar.

NoSQL ma'lumotlar bazasi "Faqat SQL emas" yoki "SQL emas" degan ma'noni anglatadi. Karl Strozz 1998 yilda NoSQL kontseptsiyasini taklif qilgan.
An'anaviy RDBMS ma'lumotni saqlash va olish uchun SQL sintaksisidan foydalanadi. Buning o'rniga, NoSQL ma'lumotlar bazasi tizimi tarkibiy, yarim tuzilgan, tuzilmagan va polimorfik ma'lumotlarni saqlashi mumkin bo'lgan ma'lumotlar bazasi texnologiyalarining keng doirasini o'z ichiga oladi.
Yuqorida takidlab o'tilgan ikki korinishdagi malumotlar bazasini ushbu rasmlar orqali oson tushinib olish va anglash mumkin: 

Ya'ni suratdan ko'rinib turibdiki SQL malumotlar bazasida malumotlar tartiblangan aniq bir strukturaga ega va jadval ko'rinishida bo'ladi, NoSQL malumotlar bazasida esa JSON ko'rinishida bo'lib ushbu databaselardan malumot almashish jarayonlari bir muncha SQL larda tezroq amalga oshiriladi.
Endilikda ushbu ikki turdagi malumotlar bazasini mongoDB va SQL ko'rinishida takidlaydigon bo'lsak :

db.restaran.insertMany(

[
{
"name": "Ресторан 1",
"cuisine": "Итальянская",
"address": "Адрес 1",
"rating": 4.5,
"working_hours": "10:00 - 22:00",
"menu": [],
"reviews": []
},
{
"name": "Ресторан 2",
"cuisine": "Французская",
"address": "Адрес 2",
"rating": 4.2,
"working_hours": "11:00 - 23:00",
"menu": [],
"reviews": []
}])
db.createCollection('dishes')

db.dishes.insertMany([

{
"dish_name": "Паста карбонара",
"dish_description": "Спагетти с беконом, яйцом и сыром пармезан",
"price": 12.99,
"category": "Паста"
},
{
"dish_name": "Стейк с томатами",
"dish_description": "Говяжий стейк с томатами и печеным картофелем",
"price": 22.99,
"category": "Мясо"
}]
)

db.createCollection('reviews')

db.reviews.insertMany([

{
"author_name": "Пользователь 1",
"rating": 4,
"review_description": "Отличный ресторан, очень вкусная еда!",
"date": "2023-10-01"
},
{
"author_name": "Пользователь 2",
"rating": 3.5,
"review_description": "Средний ресторан, но обслуживание могло быть лучше",
"date": "2023-09-25"
}
])