Bugungi kunda tabiiy muhit tarkibi va uning holatini nazorat qilish

Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  bumerang,  skarabey,  klaster,  dialogik 

yondoshuv, muammoli ta’lim, namoyish etish, nazorat, munozara, metodlari.  

Adabiyotlar: A1-A16; Q1 - Q7.  

 

“Atorf-muhit obyektlari analizi” fani bo’yicha talabalar mustaqil ta’limining 

mazmuni va hajmi (34 soat). 

T

a

rt

ib

 

ra

q

am

i 

Mavzu, mavzuning qisqacha mazmuni 

S

o

at

*

 

1. 

Atrof-muhit obyektlarini ifloslantiruvchi manbalar: ishlab chiqarish 

korxonalari chiqindilari.  

2 

2. 

Kimyo  korxonalaridan  atrof  muhitga  tashlanadigan  oltinguguat, 

azot, uglerod biaikmalari.  

2 

3. 

Metallurgiya  korxonalari  va  organik  birikmalar  sintezidan  atrof 

muhitga tashlanadigan chiqindilar. transport chiqindilari. 

1 

4. 

Atrof  muhit  ifloslanishining  ko’rinishlari:  kimyoviy  birikmalar 

ta’sirida  ifloslanish,  radiasion  ifloslanish  bakterial  ifloslanish, 

usullar ishlab chiљarish jarayonlari ta’siridagi kompleks ifloslanish. 

2 

5. 

Atmosfera havosi tarkibini kuzatish, aniqlash, prognoz qilish.  

2 

6. 

Atmosfera  havosi  holatini  baholashning  kimyoviy  fizik  va  fizik-

kimyoviy usullar. 

2 

7. 

Suv manbalari tarkibini baholash va nazorat qilishning kimyoviy va 

fizik usullar, ishlatiladigan asbob va reaktivlar. 

2 

8. 

Atrof muhit ifloslanishi ko’rsatgichlari.  

1 

9. 

Atmosfera  havosi,  suv  va  tuproqda  mavjud  bo’lishi  mumkin 

bo’lgan zararli birikmalar va ularning miqdori (REChK). 

2 

10. 

Ifloslantiruvchi birikmalar migrasiyasi va tarqalishi. 

1 

11. 

Atrof muhit obyektlarini ifloslantiruvchi gazsimon, suyuq va qattiq 

birikmalarning tabiatda tarqalishi.  

2 

---

14 

 

12. 

Global, regional hamda lokal tarqalish.  

2 

13. 

Ifloslatiauvchi birikmalarning tarqalishiga ta’sir etuvchi omillar. 

2 

14. 

Atrof muhitga tashlanuvchi asosiy anorganik va organik birikmalar: 

ularni kamaytirish usullari.  

1 

15. 

Kimyo  sanoati,  avtotranspoat,  metallurgiya  va  energetika 

chiqindilarini adsorbsion va katalitik usullarda tozalash, chiqindisiz 

ishlab chiqarish texnologiyalari.  

2 

16. 

Atrof muhit obyektlari monitoringi uchun asbob va usullar yaratish. 

Atrof  muhit  obyektlari  nazoratida  ishlatiladigan  asboblar  holati 

ularni takomillashtirish yo’llari. 

2 

17. 

Respublika  ishlab  chiqarish  korxonalari  chiqindilari  va  ularning 

ekologik muhitga ta’siri.  

2 

18. 

Asosiy  ishlab  chiqarish  korxonalarining  gaz,  suyuq  va  qattiq 

holatdagi chiqindilari, ularni kamaytirish va yo’qotish usullari. 

2 

 

* Talabalarga beriladigan mavzular uchun zaruriy ish hajmi; har bir talaba 

4 tadan mavzuni ishlab chiqadi.