Бухоро озик-овкат ва енгил саноат

22-Мавзу. Кондаги нефт ва газларнинг табий коллекторлари.
Табий шароитларда субкапилляр ғовакликларда суюқликларнинг харакатланиши йўналиши бўйлаб босимининг камайиши содир бўлмайди. Бундай холатларда ғоваклик каналлари деворлари оралиқларидаги масофа жуда кичик бўлганлиги учун суюқлик ғоваклик деворларининг молекуляр тортиши таъсирида бўлади ва ғовакликларда харакатланмасдан ушланиб туради.
Тоғ жинслари ғоваклиги деганда уларнинг хажми бўйича қаттиқ моддалар билан тўлмаган қисмлари: ғоваклар, ёриқлар, коваклар, хар хил бўшлиқлар ва шу кабилар тушинилади.
23-Мавзу. Нефт ва газ уюмларининг асосий элементлари.
Нефт ёки газ уюмларига нисбатан аниқ геологик атамашунослик мавжуд бўлиб, унга асосан нефт ва газ уюмларининг асосий элементлари номлари ва уларнинг мазмунига қараб қаъбул қилинган. Қатламда жойлашган нефт, газ ва сувни ажратиб турувчи сирт нефтгаз уюмининг туби ёки сувнефт соҳасининг сирти деб аталади.
24-Мавзу. Қатламни гидравлик ёришни олиб боришда жиҳозларни танлаш. Қатламни гидравлик ёришни олиб боришдаги жиҳозларини танлашга қуйидагилар киради: босим ва суюқлик сарфининг технологик схемаларини танлаш; суюқлик муҳитини ва тўлдирувчиларнинг турлари ва миқдори аниқлаш тушинилади.
25-Мавзу. Маҳсулдор қатламни қудуқ туби зонасида ёриқли юксизлантириш усулини қўллаш. Тик ёриқларни ҳосил қилиш, нуқтали сув-қум-оқимли тешиш, қатламни очиш оралиғидан юқори ва пастда цемент ҳалқасининг герметиклиги минимал бузилганлик ҳолатида очилиш оралиғи ва сув-нефт контакти оралиғидаги масофа кичик бўлганда, ёриқли юксизлантириш усулини қўллаш тавсия қилинади.
26-Мавзу. Қатламни ёриқли юксизлантиришда қўлланиладиган жиҳозларни. Қатламни ёриқли юксизлантиришда қўлланиладиган асосий ер усти жиҳозларига 1 BM-700 монифолд, 4 АN-700, SА-320 насос агрегатлари, UPS-50 қум аралаштиргичлар киради.
27-Мавзу. Ёриқли қум оқимини тешишда қудуқ усти ва қудуқ ичи жиҳозларини жойлаштириш схемаси. Қумли суюқлик аралашмасини тушириш 4АN-700 насос агрегатлари, BM-700 монифолд блоки, USP қум аралаштиргичи, SА-320 цементлаш агрегати, сиғим идиши, қуйқумли ушлагич, салник каллаги, насос компрессор қувури (НКҚ), гидравлик якор, чуқурликдаги (қудуқ двигатели), перфоратор орқали (тешгичлар) ёрдамида тешикларда гидравлик қаршиликни пасайтиришни таъминлашда қатламга кириб бориш чуқурлигини кучайтиришга кўмаклашувчи ёриқлар ҳисобланади.