Bulutli hisoblash ta’rifi
$Bulutli texnologiyalarning afzalliklari va kamchiliklari
Download 183.96 Kb.
|
курсовой работа МПИ
|
$Bulutli texnologiyalarning afzalliklari va kamchiliklari
Bulutli hisoblashning afzalliklari: Iste’molchilar kompuyuterlardan ishlash kuchi harakteristikalariga qaramaydi. Kompyuterlar yuqori kuchda ishlashi uchun, katta xotira va ko’p xajimli disklarga ega bo’lgan bo’lishlari shart emas. Chunki barcha ma’lumotlar va hamma dasturlar bulut serverlarida saqlanadi. Katta hajmga ega bo’lgan shaxsiy statsionar kompyuterlar, noutbuklar, netbuklar, orqali iste’molchilar bulutga kirishlari mumkin Iste’molchilar uchun kompuyuterlarni ishlash sifati oshdi. Iste’molchilar kompyuter dasturlar, fayllarni masofadan turib ishga tushirishda kam yukli qilishlari uchun kam ilovalardan foydalanishlari kerak. Misol uchun, Panda Cloud Antivirus - antivirus dasturi, vebservis sifatida foydalana olish mumkin. Panda Cloud Antivirus kuchli server ma’lumotlaridagi viruslarni masofadan turib skanerlash imkoni beradi. Bu dasturni is’temolchi kompyuterida ishga tushirish ishlash yoki ikki barobar; IT infratuzilmadan foydalanish samaraforligi oshadi va chiqimlar soni kamayadi. Agar kompaniya uchun server o’rtacha yuklanish boholashini oladigan bo’lsak u 13% ni tashkil etadi. Ba’zi hollarda kompaniya o’zining qo’shimcha resurslari kuchini ishlatishga to’g’ri keladi, lekin ba’zi hollarda hisoblash resurslari bo’sh turadi va ishlatilinmaydi. Bunda esa albatta pulning sarifi bekor bo’ladi. Agar kompaniya hisoblash resurslaridan masofadigi bulut serverlaridan foydalansa, bu xolda kompaniya sarflari soni ikki marta kamayadi. Bundan kelib chiqqan xolda nobarqaror iqtisodiy ishlab chiqarish moslashuvchanligi oshib boradi. O’zining ma’lumotlari bosha bir tashkilotlarda saqlashiga ishonchlilik qobilyati yo’qolganda kompaniyaning o’zi shaxsiy bulut yaratib, virtualizatsiya infratuzilmalarini barcha imkoniyatlaridan to’la qonchiligicha foydalansa bo’ladi; Hisoblash kuchi o’sishi. Shaxsiy kompyuterlar bilan bulutli hisoblash resurslarini solishtirganda, bulutli hisoblash resurslari katta imkoniyatlarga ega. Bulutli hisoblash kuchi uning serverlari soni bilan o’lchanadi. Is’temolchiga superkompyuterdan masofadan turib foydalanish imkoniyatini yaratib beradi, bu albatta oddiy shaxsiy kompyuterda masalalarni yechish imkoniyati bo’lmaganda; 5.Ma’lumotlar saqlashdagi cheklanilmagan hajimlar. Ma’lumotlarni saqlash hajmiga qarab bulutli texnologiyalar qulay va avtomatik tarizda (is’temolchi hohish istagiga qarab) joylashtiradi. Oddiy shaxsiy kompyuter is’temolchisi ma’lumotlarini saqlashga joy yetmaganda, bunday xolat bulutli hisoblash istemochilarida yuzaga kelib chiqmaydi; 6.Operatsion tizim bilan mos kelishi. Bulutli texnologiyalar Iste’molchilarda qanday operatsion tizim turganligiga qaramaydi. Microsoft Windows operatsion tizimidan foydalnilayotgan mijoz, Unix mijozlari bilan muammosiz ma’lumotlarni almashishi mumkin. Servislardan foydalanishda esa har bir operatsion tizim brauzerga qarab standartlashtiradi; 7.Hujjat formatlari bilan mos kelishi. Shaxsiy kompyuterdagi fayl Microsoft Word 2016 dasturi asosida bajarilgan bo’lsa, eski versiyalarida yani Microsoft Word 2010 da ochish imkoniyati mavjud emas. Bulutli hisoblashlarda esa to’gri kelmagan hujjatlarni ochish muomosi kelib chiqmaydi; 8.Iste’molchilarning bir guruh bo’lib ishlashidagi qulayliklari. Bulutli hisoblash tizimlarida bir vaqtning o’zida bir necha iste’molchilar ish olib borishlari mumkin. Hujjatlarni bir kompyuterdan boshqasiga ko’chirib o’tkazish kerak bo’lmaydi. Hujjatlarni tahrirlash tez aks etadi, bundan tashqari iste’molchilar hujjatning yangilash imkoniyati mavjud; 9.Bulutli hisoblashlarda fayllardan erkin foydalanish imkoniyati mavjudligi. Agar ma’lumotlar bulutda saqlanilayotgan bo’lsa, bu ma’lumotlardan istalgan vaqtda iste’molchilar foydalanishlari mumkin faqatgina internet tarmog’i mavjud bo’lgandagina. Iste’molchilar uchun keng qamrovdagi qurulmalardan internetga kirish orqali foydalanishlari mumkin. Bulut mijozi shaxsiy kompyuter, planshet, netbook, smartfon, notebooklardan foydalanishlari mumkin; 10.Tabiiy resurslardan foydalanishni kamaytirish. Bulutli hisoblash texnologiyalarida hisoblash kuchlarini tejash nafaqat elektroenergiya bo’yicha balki fizik maydon va tabiy resurslarni kamaytirish imkoniyati mavjud. 11.Ma’lumotlarni yoqolishiga bardoshligi. Bulutda saqlanilayotgan ma’lumotlar, o’zlarining nusxalarini bir necha serverlarga joylashtiradi. Shuning uchun bulutda saqlanyotgan ma’lumotlarni yo’qolishi ehtimoli juda ham kam albatta buni is’temolchining shaxsiy kompyuteri bilan solishtirganda. 12.Foydalanuvchi xizmat uchun faqat kerak bo’lganda to’laydi,eng muhimi,u faqat foydalangan narsasi uchun haq to’laydi; 13..Bulutli texnologiyalar sizga dasturiy ta’minot va uskunalarni sotib olish,texnik xizmat ko’rsatish,yangilash uchun pul tejashga imkon beradi; 14.Miqyosliligi, xatolarga bardoshliligi va xavfsizligi - dastur ehtiyojlariga qarab zarur resurslarni avtomatik ravishda taqsimlash va chiqarish. Ta'minot, dasturiy ta'minotni yangilash xizmat ko'rsatuvchi tomonidan amalga oshiriladi; 15.Bulutdagi ma'lumotlarga masofadan kirish - siz sayyoramizning istalgan joyidan internetga ulanish imkoniyati mavjud joyda ishlashingiz mumkin. Bulutli hisoblashning kamchiliklari: Doimiy internet tarmog’i bilan aloqada bo’lishi lozim. Bulutli hisoblash texnologiyalaridan foydalanishda har vaqt tarmoq internetga ulangan bo’lishi lozim. Bundan tashqari bir necha ilovalar mavjud bo’lib, ular kompyuterlarga yuklanadi va ulardan uzoq muddatgacha ishlash imkoniyati bo’ladi. Boshqa holatlarda esa har doimgidek oddiy xisoblanib, ulanish bo’lmasa ish ham bo’lmaydi. Ko’pchilikning fikricha bu bulutli hisoblashlarning eng katta kamchiligi deb yurutishadi. Axborot texnologiyalari rivojlanishini hisobga olgan xolda shuni aytishimiz mumkunki internet tarmog’i xozirgi kunda har bir joyda mavjud. Shuning uchun bu muomoli qarashlar tez vaqtlar ichida umuman e’tiborda chiqadi; Ishlash tezligi sekinligi. Ko’pgina bulutli servislar to’la qonligicha ishlashlari uchun normal internet - ulanishni talab qiladi. Bu muammoni kelib chiqishini oldini olishda choralar ko’rilyapti va bu muammo tez kunlarda zudlik bilan to’g’irlanishiga ishonch yuqori darajada; Dasturlarni sekin ishlashi va to’liq funksional imkoniyatlarga ega bo’lmagan xolda. Bir necha dasturlar bulutli tizimlarda sekin ishlashlari mumkin lokal kompyuter tizimiga qaraganda. Bu uzoq masofadagi serverlarni yuklash qiyinchiliklari tufayli yuzaga kelishi mumkin; Ma’lumotlar xavfsizligiga xavf borligi. Iste’molchilar tomonidan bulut texnologiyalariga qo’yilgan har bir ma’lumot xavfsizligi xavf ostida bo’lishi mumkin. Lekin bunda birinchi masala provayderga is’temolchining ishonish muxim o’rinda turadi. Agar bulutli texnologiyalar provayderi ma’lumotlar almashishini ishonchli shifrlasa, zahira nusxalasa va bulutli texnologiyalar soxasi bozorida o’ziga yarasha tajribaga ega bo’lsa bu holda xavfsizlik borasida muomolar tug’ilmaydi.Fakt sifatida shuni aytish mumkinki bulutda yo’qolgan ma’lumotlarni qaytarish mumkin emas. Foydalanuvchi egasi emas va ichki bulut infratuzilmasiga kirish huquqiga ega emas. Hamma ma'lumotlarni Internet-provayderga nafaqat saqlash uchun, balki qayta ishlash uchun ham ishonib topshirish mumkin emas; Har bir ilova sizga, masalan, ma'lumotni qayta ishlashning oraliq bosqichlarida, shuningdek ishning yakuniy natijalarida tejashga imkon bermaydi, ammo onlayn natijalar har doim ham qulay emas; Hamma ma'lumotlarni Internet-provayderga nafaqat saqlash uchun, balki qayta ishlash uchun ham ishonib topshirib bo'lmaydi; Hamma ma'lumotlarni Internet-provayderga nafaqat saqlash uchun, balki qayta ishlash uchun ham ishonib topshirib bo'lmaydi; Hamma ma'lumotlarni Internet-provayderga nafaqat saqlash uchun, balki qayta ishlash uchun ham ishonib topshirish mumkin emas; Har bir ilova sizga, masalan, ma'lumotni qayta ishlashning oraliq bosqichlarida, shuningdek ishning yakuniy natijasini tejashga imkon bermaydi, ammo onlayn natijalar har doim ham qulay emas; Hamma ma'lumotlarni Internet-provayderga nafaqat saqlash uchun, balki qayta ishlash uchun ham ishonib topshirish mumkin emas; Har qanday dastur sizga, masalan, ma'lumotni qayta ishlashning oraliq bosqichlarida, shuningdek ishning yakuniy natijasini tejashga imkon bermaydi, ammo onlayn natijalar har doim ham qulay emas; Onlayn xizmat ko'rsatuvchi provayder bir kun ma'lumotlarning zaxira nusxasini yaratmaslik xavfi mavjud va ular serverning ishdan chiqishi natijasida yo'qoladi; Uning ma'lumotlarini onlayn xizmatga ishonish, ular ustidan nazorat yo'qoladi va foydalanuvchi o'z erkinligini cheklaydi (foydalanuvchi o'z ma'lumotlarining bir qismini o'zgartira olmaydi, u unga bog'liq bo'lmagan sharoitlarda saqlanadi).Bulutli texnologiyalar sizning barcha ma'lumotlaringizni saqlash, asosiy hisoblash ishlarini bajarish imkoniyatini beradi, har doim barcha ma'lumotlar, dasturlar va sozlamalar yoningizda bo'ladi, Internetga ulanish yetarli. II BOB. BULUTLI HISOBLASH, XIZMATLAR VA BULUTLI TEXNOLOGIYALAR TA’LIMDA. 1.1 TA'LIMDA BULUTLI TEXNOLOGIYALARNI TADBIQ ETISH Va ULARDAN FOYDALANISH IMKONIYAtLARI Zamonaviy dunyoda ta'lim sohasidagi axborot texnologiyalari jamiyatning izchil rivojlanishining zaruriy shartidir. Axborotlashtirish va o'qitish texnologiyalarini takomillashtirish ta'limni rivojlantirishning ko'plab yangi yo'nalishlari orasida asosiy o'rinlardan birini egallaydi.Ta'limda yangi axborot texnologiyalaridan foydalanishning dolzarbligi shundan iboratki, ular nafaqat individual pedagogik muammolarni hal qilishda foydalaniladigan vositalar to'plamining funktsiyalarini bajaradilar, balki sifat jihatidan yangi o'quv imkoniyatlarini yaratadilar, mustaqil ta'lim faoliyati uchun ko'nikmalarni rivojlantiradilar, rivojlanishni rag'batlantiradilar. didaktika va uslublarning yangi shakllarini yaratishga hissa qo'shadi. ta'lim va tarbiya. Kompyuter vositalarining rivojlanishi va o'quv jarayoniga kiritilishi bilan uning ishtirokchilari yangi imkoniyatlarga ega, yangi yondashuvlar amalga oshirilmoqda. Ushbu tadqiqotning maqsadlari: "Bulut" texnologiyalari, ushbu texnologiyalarning navlari va qo'llanilish sohalari to'g'risida asosiy ma'lumotlarni o'rganish; Ta'limda "bulutli" texnologiyalarni qo'llash; Ta'lim muassasalari uchun Microsoft-ning bulutli mahsulotlaridan foydalanish imkoniyatlarini ko'rib chiqing. Bulutli hisoblashga asoslangan texnologiyalar zamonaviy axborot dunyosining talab qilinadigan va faol rivojlanayotgan yo’nalishlardan biridir.Bulutli hisoblash texnologiyasi deganda,turli xil apparat platformalarining IT-resurslarini bir butunga birlashtirish va foydalanuvchiga mahalliy tarmoq yoki global internet orqali ularga kirish imkoniyatini beradigan innovatsion texnologiya tushuniladi. Turli provayderlarning bulutli xizmatlari foydalanuvchilarga o'zlarining resurslariga Internet orqali bepul yoki bepul dasturiy ta'minotli bulutli dasturlar orqali kirishni taklif qiladi, ularning apparat va dasturiy ta'minot talablari foydalanuvchi yuqori mahsuldor va resurslarni sarflaydigan kompyuterlarga ega ekanligini anglatmaydi.Ko'pgina xorijiy ta'lim muassasalari bulutli texnologiyalardan foydalanishga o'tishdi. Qo'shma Shtatlarda bulutli texnologiyalardan faol foydalanish universitetlarda kuzatilmoqda. Masalan, Hofstra universiteti Google Apps tomonidan taqdim etilgan bulutli xizmatlardan foydalanadi. Ko'pgina xorijiy ta'lim muassasalari bulutli texnologiyalardan foydalanishga o'tishdi. Qo'shma Shtatlarda bulutli texnologiyalardan faol foydalanish universitetlarda kuzatilmoqda. Masalan, Hofstra universiteti Google Apps tomonidan taqdim etilgan bulutli xizmatlardan foydalanadi. Litvaning Kaunas Texnologiya Universiteti so'nggi besh yil davomida Microsoft Live @ edu tomonidan taqdim etilgan bulutli xizmatlardan foydalanganligi sababli Evropa universitetlari ham ortda qolmayapti. Bugungi kunda bulutli texnologiyalar MDH mamlakatlarining ta'lim sohasiga endigina kirib kelmoqda, ammo hozirda ushbu texnologiyalardan faol foydalanadigan muassasalar mavjud. Masalan, Moskva moliya va yuridik universiteti Office 365 texnologiyasidan foydalanishga o'tdi va tashkiliy xarajatlarni kamaytirishga imkon beradi,shuningdek sizning shaxsiy kompyuteringizni o’rnatishga imkon beradi. Tahlil bulutli texnologiyalarni o'quv jarayonida qo'llashning quyidagi afzalliklarini ta'kidlashga imkon berdi (jadval). Ko'rib chiqilgan xizmatlarga asoslanib, biz bulutli texnologiyalarning ta'lim jarayonida ulardan foydalanish maqsadga muvofiqligini tasdiqlovchi didaktik imkoniyatlarni shakllantiramiz: Tahlil bulutli texnikani o'quv jarayonini boshqarish afzalliklarini davolashga imkon berdi (jadval). Ko'rib chiqilgan xizmatlarga asoslanib, biz bulutli texnologiyani o'qitish jarayonida amalga oshirilayotgan maqsadga muvofiqlikni tasdiqlovchi didaktik imkoniyatlarni shakllantiramiz: o'qituvchilar va talabalarning katta jamoasi uchun birgalikdagi ishlarni tashkil etish; talabalar va o'qituvchilar uchun har xil turdagi hujjatlarni almashish va tahrirlash qobiliyati; xizmat ko'rsatuvchi foydalanuvchining taqdim etilayotgan joyiga nisbatan hududiy majburiyligi yo'qligi sababli yaratilgan mahsulotlarni o'quv jarayoniga tezkor kiritish; interfaol darslar va jamoaviy o'qitishni tashkil etish; talabalar tomonidan "auditoriya hajmi" va "darslar o'tkazish vaqti" bo'yicha cheklovlar bo'lmagan holda mustaqil ishlarni bajarish, shu jumladan jamoaviy loyihalar; Bulutli texnologiyalarning asosan texnik va texnologik xususiyatga ega bo'lgan va ularning didaktik imkoniyatlari va afzalliklariga ta'sir qilmaydigan ba'zi kamchiliklarini ta'kidlash mumkin. Ushbu kamchiliklarga mulkning mahalliy analoglari bilan taqqoslaganda cheklanganligi, bulutli xizmatlarning mahalliy provayderlari yo'qligi (Amazon, Goggle, Saleforce va boshqalar), mahalliy va xalqaro standartlarning etishmasligi, shuningdek bulut texnologiyalaridan foydalanish uchun qonunchilik bazasi. Biroq, bugungi kunda bulutli texnologiyalarni o’quv jarayonida qo’llashning uslubiy va texnologik jihatlari yetarlicha ishab chiqilmagan.Ta’lim jarayonida shu jumladan informatika fanini o’qitish jarayonida bulut texnologiyalaridan foydalanish kechikish bilan birga keladi va hali keng qo’llanilmgan .Bir qator aniq afzalliklarga qaramay ularning tarqalishiga bir qator ob’ektiv omillar to’sqinlik qilmoqda.An’anaga ko’ra aksariyat mahalliy ta’lim muassasalari virtual ob’ektlarni ijaraga berishda shubhali bo’lib mahalliy shu jumladan o’zlariga tegishli uskunalar dasturiy ta’minot va ma’lumotlar bilan ishlashni Afzal ko’rishadi. Bulutli texnologiyani o’rta maktabda va oliy o’quv yurtlarida joriy qilish quyidagi jihatlarni amalga oshirishga yordam qiladi: o'quv maydonidan samarali foydalanish (an'anaviy kompyuter sinflari uchun alohida va maxsus jihozlangan xonalarni ajratishga hojat yo'q); kompyuter sinflarini yaratish va saqlash uchun zarur bo'lgan xarajatlarni keskin kamaytirish; zamonaviy bilimlarni olishning sifat jihatidan yangi darajasi - talabalar har qanday vaqtda va Internet mavjud bo'lgan har qanday joyda o'quv jarayonida bo'lish imkoniyatiga ega bo'ladilar; yanada samarali interaktiv o'quv jarayoni; ta'lim jarayonini tezkor yaratish, moslashtirish va takrorlash qobiliyati; talabalar o'qituvchiga o'zlariga taklif etilayotgan ta'lim xizmatlarini baholash va sharhlash orqali o'zlarining fikr-mulohazalarini bildirish imkoniyati; o'quv jarayonida foydalaniladigan dasturiy ta'minotning litsenziyalangan tozaligining kafolati; ochiq manbali dasturiy ta'minotga asoslangan funktsional teng ta'lim xizmatlarini yaratish orqali litsenziyalangan dasturiy ta'minot narxini pasaytirish; markazlashtirilgan foydalanish tufayli talab qilinadigan litsenziyalar sonini minimallashtirish; o'quv jarayonida foydalaniladigan dasturiy ta'minot va axborot resurslarini markazlashtirilgan boshqarish. Microsoft Live @ edu va Google Apps Education Edition hozirgi vaqtda ta'lim sohasida qo'llaniladigan eng keng tarqalgan bulutga asoslangan xizmat tizimlari. Ular talabalarga va o'qituvchilarga aloqa va hamkorlikni yaxshilash uchun vositalar beradigan bulutga asoslangan veb-ilovalar. Bulutli xizmatlardan foydalanishning yana bir variant-bu ta’limni boshqarish tizimlarini bulutga ko’chirish.Bunday tizimlarni qo’llab – quvvatlashni tashqi provayderlarga o’tkazish qimmat apparat va dasturiy ta’minotni sotib olish va saqlashga qodir bo’lmagan ta’lim muassasalari uchun mantiqan to’g’ri keladi. Agar biz Microsoft-dan ta'lim muassasalari uchun bulutli texnologiyalarni ko'rib chiqsak, bu "dastur + xizmatlari" sxemasi bo'yicha obuna asosida tarqatiladigan veb-xizmatlar to'plamini birlashtirgan Microsoft Office 365. To'plam Microsoft Office platformasi, elektron pochta, aloqa va hujjatlarni boshqarish funktsiyalari asosida turli dasturlar va xizmatlarga kirishni ta'minlaydi. Microsoft Office 365 Education bulutli xizmatlarning to'liq quvvatini taqdim etadi, talabalar va xodimlarning samaradorligini oshiradi, vaqt va pulni tejaydi. Microsoft Office 365-ning asosiy funktsional imkoniyatlari,jumladan videokonferentsiyalar,SharePoint Online,Office Web Apps va Exchange Onlinega ega Lync Onlinening bulutli versiyalari bepul taqdim etiladi.Office 365 Education Office ish stoli dasturlarining kuchini Microsoft kommunikatsiyalari va hamkorlik xizmatlarining keyingi avlodining onlayn versiyalari bilan birlashtiradi.Office 365-dan foydalanish va boshqarish juda oson mustahkam xavfsizlik tizimga va ishonchlilik darajasiga ega. Windows Azure - bu Microsoft tomonidan taqdim etilgan, ta'lim jarayonida ishlatilishi mumkin bo'lgan yana bir bulut xizmati. Windows Azure - Windows Server-ning bulutga asoslangan hamkori. Ammo, agar siz Windows Server-ni mahalliy ma'lumotlar markazidagi serverlarga sotib olsangiz va o'rnatgan bo'lsangiz, unda Windows Azure Microsoft ma'lumotlar markazlarida joylashgan va dasturlarni ishlab chiqish va ishga tushirish platformasi sifatida masofadan turib mavjud. "Windows Azure in Education" platformasi yordamida o'qituvchilar o'zlarining o'quv jarayonlariga nazariy va amaliy jihatdan eng innovatsion va tez rivojlanayotgan texnologiyalardan birini kiritish imkoniyatiga ega bo'lmoqdalar. Universitetlarning muammolarini hal qilishda Azure platformasidan foydalanishning uchta asosiy yo'nalishi mavjud: 1. Ta'lim o'quv jarayonida yuzaga keladigan amaliy muammolarni hisoblash uchun Windows Azure-dan foydalanish; tezislar va kurs ishlarida Windows Azure bulutli texnologiyalaridan foydalanish; katta hisoblash resurslarini talab qiladigan katta va murakkab hisob-kitoblarni amalga oshirish; bulutda Linux yoki Windows asosidagi virtual mashinalardan foydalanish Ilmiy tadqiqot ishlari (ilmiy-tadqiqot) tadqiqot va rivojlantirish uchun katta ma'lumotlar to'plamlarini qayta ishlash; o'zingizning server klasteringizni bulutga o'tkazish imkoniyati; ilmiy tajribalarni simulyatsiya qilish; tadqiqot va ishlanmalar uchun innovatsion texnologiyalardan foydalanish. 3. Axborot va o'quv portallari ta'lim loyihalari bo'yicha birgalikdagi ishlar; talaba / xodim / o'qituvchining shaxsiy kabineti; Masofaviy ta'lim; yangi ilovalar yaratish yoki mavjud dasturlarni kengaytirish o'quv tadbirlari va veb-seminarlar o'tkazish. Ta'lim "buluti" tomonidan ma'lum bir foydalanuvchiga ko'rsatiladigan xizmatlar to'plami uning shaxsiy ma'lumotlarini va ta'lim muhitini shakllantiradi. Ushbu muhitga hamma joyda kirish mumkin (rasm). Ta'lim "buluti" tomonidan taqdim etiladigan xizmatlar to'plami Bulutli texnologiya o'quv jarayonini tashkil qilishning yangi usulini anglatadi va o'quv jarayonini tashkil etishning an'anaviy usullariga alternativani taklif qiladi, shaxsiy o'rganish, kollektiv o'qitish va interaktiv mashg'ulotlar o'tkazish imkoniyatini yaratadi. Bulutli texnologiyalarni ta'limda qo'llashning asosiy afzalligi nafaqat zarur dasturiy ta'minotni sotib olish xarajatlarini kamaytirish, samaradorligi va o'quv jarayonining sifatini oshirish, balki o'quvchilar va talabalarni zamonaviy axborot jamiyatida hayotga tayyorlashdir. 1.2 BULUTLI TEXNOLOGiYALARINING TA’LIMDA QO’LLANILISHIGA MISOLLAR. Kompyuterlar va Internet ta’lim tizimiga bir qator vazifalarni bajarish jarayonini takomillashtirish va osonlashtirish uchun kirishadi.O’quv jarayonidagi bulutli texnologiyalardan quyidagi maqsadlarda foydalanish mumkin: Xodimlar muhim hujjatlar bo’yicha hamkorligini tashkil etish.masalan.yillik reja yoki dastur.Ularning har biri hujjatning qismi uchun javobgardir va agar kerak bo’lsa.barcha foydalanuvchilar sharhlar qoldirishlari va ma'lumotlarni to'ldirishlari mumkin. Umumiy loyihaviy ish, shuning uchun o'qituvchi topshiriqlarni talabalarga topshirishi, majburiyatlarni baham ko'rishi va hisobotlarni tekshirishi, sharh berishi mumkin. Bulutli texnologiyalar elektron kundalikni yaratish va har qanday yozma topshiriqlarni uzatish uchun ishlatilishi mumkin. Bu uy maktabiga boradigan yoki biron bir sababga ko'ra darslarni o'tkazib yuboradigan bolalar uchun juda yaxshi tanlovdir. Bulut texnologiyasi xozirgi kunda yangi tushuncha xisoblanadi va bu tushuncha turli xil soxalarga endilikda kirib kela boshladi. Bulut texnologiyasi yordamida ta'lim beruvchi dars faoliyati davomida an’anaviy va noan'anaviy ta'limni tashkil qilish imkoniga ega bunda ta'lim beruvchi ta’limni tashkil qilishi uchun aloxida xaq evaziga serverni ijaraga olishi yoki hosting xizmatidan foydalanish talab etilmaydi. Bunday vazifalarni bulut provayderi o'z zimmasiga oladi. Ta'lim oluvchilar uchun ham bulut texnologiyasi yordamida tashkil qilingan ta'lim turida bir qancha imkoniyatlar mavjud, bunday imkoniyatlar sirasiga ta'limga tegishli barcha fayllar bir joyda saqlanadi, bunda ta'lim oluvchi masalan: kerakli adabiyotlarni internetdan qidirishiga hojat ham qolmaydi. Bulutli servislarning eng keng tarqalgani bu Dropbox – fayllarni saqlash xizmat, GoogleDocs – ofis qo‘shimchalari, SalesForce – CRM va ERP tizimlardir. Bulutli servislardan foydalanish uchun ko'p holatda foydalanuvchida internet tarmog'i va brauzer bo'lsa bas, ba'zida esa foydalanuvchi qurilmasiga servisni ishlatishdan qulay bo’lishi uchun dastur ilovalari o'rnatiladi. Masalan: Word, Excel dasturida qilinadigan ishlarni GoogleDocsi orqali bemalol bajarishingiz mumkin, buning uchun kompyuteringizda ofis ilovalari bo’lishi shart emas. Bulut texnologiyasini ta'lim jarayonida va ta’lim muassasalarida qanday qo’llash mumkin? Hujjatlar ustida hodimlarning hamkorlikda ishlashi yoki yillik rejani misol qilishi mumkin. Bulut texnologiyalari bir hujjat ustida hamkorlikda ishlash uchun kerakli hujjat yaratish yoki uni bulutli omborga joylashtirish kerak va bu hujjatdan foydalanish huquqini, bu hujjatga havolaga ega bo’lgan shaxsga yoki elektron xat manzillari orqali ruxsat berish mumkin O'quv jarayonida kerak bo'ladigan ma'lumotlar va hujjatlar almashinuvini ta'lim oluvchilar o’rtasida xamda ta'lim oluvchi va beruvchi o’rtasida yo’lga qo’yish: referat va loyihalar bo’yicha ma'lumot almashish; Ta'lim oluvchilar loyixa mavzularini oladilar va guruhlarga bo'linadilar. Guruhda vazifalar taqsimlanadi. Keyin esa guruh raxbar hujjat yaratadi va barcha ishtirokchilarga hujjatdan foydalanish huquqini beradi. Ta'lim oluvchilar loyiha ustida, hujjatlarni ma’lumotlar bilan to'ldirilgan holda ta'lim muassasalarida yoki uyda ishlaydi. Loyiha ustida ishlar yakunlangach, ta'lim beruvchiga kirish huquqi beriladi. Ta'lim oluvchilar loyiha ximoyasiga qadar xatolarni tuzatish uchun ta'lim beruvchi tamonidan hujjatning ma'lum bir qismiga sharh qoldirilishi mumkin bo’ladi. Loyihani yaratishda qatnashganlikni baholash uchun ta’lim beruvchi loyihadagi o'zgaruvchilar xronologiyasini kuzatib borishi lozim hisoblanadi. Bu xronologiya yordamida qaysidir darajadagi guruhning har bir ta'lim oluvchisi loyihaga qanday hissa qushganini aniqlash mumkin. Ta'lim jarayoni foydalanuvchilardan tarmoq orqali turli xildagi ma'lumotlarni to'plashni tashkil qilish. Ta'lim beruvchi ta'lim oluvchilarga berilgan vazifani qaysi darajasida amalga oshirilayotganini ko'rib turish imkoniga ega bo'ladi. Modellashtirish, jadvallarida sonli ma'lumotlarni qayta ishlash, diagrammalar tuzish kabi o'quv fanlari bo'limlari bo’yicha ham individual hamkorlikdagi amaliy ishlarni olib borish mumkin; Boshlang'ich, jo'riy va yakuniy nazorat, undan tashqari o'zini o'zi nazorat qilish ishlarini o’tkazish mumkin. Ta'lim beruvchida xujjatlarda maxsus shakllarni qo’llagan xolda turli savol o'z ichiga olgan testlarni, savol-javob o'yinlarini tashkil etilishi, ta'lim oluvchilarni va ularning ota onalari uchun so'rovnomalar tashkil etilishi mumkin; Muvofiq xizmatlar yordamida ta'lim jarayonini rejalashtirish nazariy va amaliy mashg’ulotlarini yaratishga, referatlarni toptirish muddatini belgilash, ta'lim oluvchilarga uy vazifasini eslatib qo'yish, mashg’ulotlarni boshqa vaqtga ko'chirilganligini haqida ogohlantirish mumkin bo’ladi. Masofviy ta'lim. Ta'lim beruvchi ta'lim oluvchilarga elektron kundalik vazifa beradi. Bu istalgan yozma vazifa bo’lishi mumkin. Ta'lim oluvchi yangi hujjat yaratishi kerak yoki ta'lim beruvchi tamonidan yaratilgan hujjat ustida ishlashi kerak (savollarga javoblar berish, vazifalarni echish, jadvallarni to'ldirish). Ta'lim beruvchi o'zgargan hujjatni ko'rishi mumkin, chunki unda hujjatga kirish huquqi mavjud bo’ladi. Bulut xizmati bilan ishlash uchun birinchi navbatda internet tarmog'iga ulagan kompyuter kerak bo’ladi, bundan tashqari smartfon yoki planshet kabi mobil qurilmadan ham foydalanish mumkin. Mobil qurilmalarda hujjatlarni yaratish unchalik ham qulay emas, ammo hujjatlarga o'zgartishlar kiritish oson hisoblanadi. Ikkinchi navbatda esa mavjud elektron xat manzili kerak. U bulut xizmatidan ro’yxatdan o’tish jarayonida yakunlash uchun zarur bo'ladi, chunki elektron xat manziliga havolaga ega xat kelib tushadi. Bu ilovadan o'tish orqali foydalanuvchi ro’yxatdan o'tishini tasdiqlaydi. Ro'yxatdan o'tish yakunlangach, xizmatdan foydalanishni boshlash mumkin. Ta’lim jarayonida bulut hizmatlaridan foydalanish avzalliklari quyidagilardan iborat: Dasturiy taminotga sarflangan mablag’larni tejash masalan: Offise Web Apps texnologiyasini ishlatgan holda hujjatlar prezintatsiyalar electron jadvallar vahokozo hujjatlar bilan ishlovchi offise texnologiyalarini sotib olmasak ham bo’ladi. Ko’p turdagi o’quv ishlarini online tarzda amalga oshirish mumkin. Shu qatorda ta’lim beruvchilar tamonidan online tarzda nazorat qilishini va baxolanishi mumkin. Xavfsizlik. Antivirus, Antixakker xavsizlik xizmatlari bulut xizmati xodimlari tamonidan ta’minlanadi. Serverdagi joyining tejalishi malumotlarni saqlash bulut xizmati tamonidan amalga oshiriladi. Imkoniyati cheklangan insonlarning ta’limdan foydalanish imkoniyati. Yuqoridagi ma’lumotlardan kelib chiqiladigan bulut texnologiyalarini o’qitish jarayonida tadbiq qilish ta’lim tizimidagi istiqbolli innovatsiyalardan biri hisoblanishi xulosa qilish mumkin Bulutli texnologiyalarni ta'lim jarayonida qo'llashga misol sifatida elektron kundalik va jurnallarni, talabalar va o'qituvchilar uchun o'quv xonalarini, interaktiv qabul xonasini va boshqalarni nomlash mumkin. Bu talabalar ma'lumot almashishi mumkin bo'lgan tematik forumlar. Bu, shuningdek, o'qituvchi yo'qligida yoki uning rahbarligi ostida ham o'quvchilar muayyan ta'lim muammolarini hal qilishlari mumkin bo'lgan ma'lumot qidirishdir. Buning uchun siz quyidagilarni ishlatishingiz mumkin: kompyuter dasturlari; elektron darsliklar; simulyatorlar; diagnostika, sinov va o'qitish tizimlari; amaliy va instrumental dasturiy ta'minot; laboratoriya majmualari; multimedia texnologiyasiga asoslangan tizimlar; telekommunikatsiya tizimlari (masalan, elektron pochta, telekonferentsiyalar; elektron kutubxonalar va boshqalar. Ofis dasturlari bilan ishlashga imkon beradigan ko'plab ommaviy bulutli xizmatlar mavjud, ammo ularning aksariyati o'z xodimlari bilan hamkorlik qilish uchun ulardan foydalanishni tanlagan tashkilotlar uchun to'lanadi. Microsoft-dan bulutli ofis xizmati Office 365 deb nomlanadi va ushbu korporatsiya Windows Azure-ni ham taklif qiladi. Ularning asosiy raqobatchisi Google Docs. Microsoft Office 365 Education bulutning to'liq quvvatini taqdim etadi, bu sizga vaqt, pul, talabalar va xodimlarning samaradorligini tejashga yordam beradi. Exchange Online, Share Point Online va Office Web Apps-ning bulutli versiyalari hamda videokonferentsiya imkoniyatlariga ega LyncOnline-ni o'z ichiga olgan asosiy funksiyalar bepul taqdim etiladi. Office 365-dan foydalanish va boshqarish oson, bu etakchi global xizmat ko'rsatuvchi provayderning xavfsizligi va ishonchliligi bilan. Windows Azure-ning ta'lim sohasida taklifi bilan o'qituvchilar nazariy va amaliy jihatdan eng yangi va tez rivojlanayotgan texnologiyalardan birini o'zlarining tajribalariga kiritish imkoniyatiga egalar. Windows Azure dasturning har bir nusxasi uchun virtual mashinani boshqarishga asoslangan. Ishlab chiquvchi kerakli ma'lumotlarni saqlash hajmini va kerakli hisoblash quvvatini (virtual mashinalar sonini) aniqlaydi, shundan so'ng platforma tegishli resurslarni taqdim etadi. Google bulut xizmati Google Drive deb nomlanadi. U hujjat yaratish (Google Docs) va bulutli saqlash imkoniyatlarini (Gmail elektron pochta, Google Translate avtomatik tarjimoni, GoogleMaps xaritalash xizmati, Google Talk messenjeri) o'z ichiga oladi. Google Drive sizga Internetdagi va qattiq diskdagi fayllarni har qanday joydan, hatto yo'lda saqlash va kirish huquqini beradi. Internetdagi, kompyuterdagi yoki mobil telefondagi faylga kiritilgan o'zgarishlar Google Drive o'rnatilgan barcha qurilmalarda aks etadi (2-rasm). Rasm. Google ilovalari. Yuqoridagilardan kelib chiqadigan bo'lsak, bulutli hisoblash ta'lim, ilmiy tadqiqotlar va amaliy rivojlantirishda, shuningdek mutaxassislar, aspirantlar va talabalar uchun masofaviy o'qitish uchun keng istiqbollarga ega. Bulutli texnologiyalar nafaqat kelajak, balki ko'p jihatdan ular allaqachon mavjud bo’lgan hozir zamon texnologiyalari. Shunday qilib, yangi ta'lim standartlariga o'tish davrida bulutli texnologiyalar o'qituvchi va talabaning yangi axborot madaniyatini shakllantirishga yordam beradi va loyiha usullari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini birlashtirish uchun noyob imkoniyat yaratadi. Bulutli texnologiyalarni o'quv jarayonida qo'llash ta'lim maydonini ochiq qilish imkonini beradi. Xulosa
Masalan, ularning negizida yaratilayotgan gibrid tizimlar foydalanish nuqtalariga ish jarayonidan uzilmagan holda, bir paytning o‘zida bir necha rejimda ishlash imkonini beradi. Shu bilan birga, yangi texnik ishlanmalar tarmoq ma’murlari oldida turgan tarmoqlarni boshqarish va ulardan foydalanish bilan bog’liq ko’plab muammolarni ham hal etish. Bulut hisoblash kuchini foydalanib, kompyuter tizimi resurslari himoya ta'sir kamaytirish “jamoa aql” innovatsion texnologiyalar asoslangan. Antivirus serverlari dunyodagi millionlab foydalanuvchilarning Panda antivirus mahsulotlaridan olingan ma’lumotlardan har kuni paydo bo'lgan zararli dasturlarning yangi turlarini avtomatik ravishda aniqlash va tasniflash uchun foydalanadilar. Shuni ta’kidlamoq kerakki jamiyatga kirib kelgan yangi WiFi texnologiyalari, simsiz texnologiyalar ta’lim jarayoniga boshqacha usulda yondoshishni talab etmoqda. Shunday ekan, bu jarayonda Google kompaniyasi tomondan ishlab chiqilgan Google ilovalari ta’lim jarayonda qo’llashga o’z hissasini qo’shadi, yani yangi avlod ta’lim resurslarini, onlayn rejeimida qo’llashga moslashtirilgan resurslarni, Google Hujjat orqali onlayn rejimida ishlaydigan, You Tubega qo’yish, MTTga qo’yish mumkin bo’lgan onlayn resurslarini amalga oshirish mumkin bo’ladi, Google Taqdimotlar, Google electron jadval ilovalari yordamida ham onlayn rejimida ishlaydigan ta’lim resurslarini amalga oshirish mumkin. Yaratilgan resurslar You Tubega, MTTlarga qo’yiishi, electron pochta orqali jo’natilishi mumkin. Google Apps Cloud platformalaridagi ilovalar hujjat yaratishdan toki sayt yaratishgacha bizga imkon yaratib beradi. Ular orasida esa ta’lim jarayonida ishlatish uchun eng qulay bo’lgan onlayn ilovalarni ta’kidlashimiz maqsadga muvofiq: Google akkauntni Gmailda pochta ochib yaratish shart. Google Disk unda kerakli hujjatlarni saqlash va ko’rish uchun, 15Gbaytdan toki 30 Gbaytgacha joyli ma’lumotni saqlash; Google Document-onlayn hujjat yaratish uchun; Google Taqdimot-onlayn taqdimot yaratish uchun; Google Elektron Jadval-onlayn elektron jadval yaratish uchun; Google Grafik muharrir-onlayn rasmlarni chizish va boshlagan rasmni mukammal etib tugatish uchun; Google Scholar-olimlarning dunyo bo’ylab yozgan maqolalarini va ilmiy tadqiqot yo’nalishlarini aniqlash va indeksatsiyalangan tizimlarda ularning mavjudligini aniqlashga yordam beradi; Google ilovalari kundan kunga ko’payib bormoqda va qo’llash maydonidan Microsoft Office dasturlaridan ham ommabop bo’lib borishini ta’kidlash maqsaga muvofiq. Google texnologiyalaridan talabalarning mustaqil ishlarinin tashkil etishda foydalanish mumkin. Bulutli hisoblashning tez tarqalishi ta’lim muhiti oldiga bulutli xizmatlarni ta’lim muassasasi tizimiga qo’shish,o’quv jarayoniga innovatsion texnologiyalarni kiritish vazifasini qo’yadi.”Bulutli texnologiyalar”dan foydalanish o’quv jarayoniga sustkashlik bilan kirib kelmoqda va hali keng qo’llanilmayapti.Garchi zamonaviy bolalar “bulutli texnologiyalar”haqida o’qiydilar va ulardan ba’zilarini shaxsiy faoliyatda ishlatishadi.Biroq,o’qituvchilar,menejerlar bulutli xizmatlardan o’z ishlarida qanchalik tez foydalanishni boshlasalar, ular shunchaki shaxsiy ta'lim yo'lini yaratish uchun samarali vositani olishadi, ular o'quv jarayonini qanchalik samarali va qiziqarli qilishlari mumkin. Bulutli hisoblash o'quvchilarga joylashuvidan qat'i nazar, tobora kengayib borayotgan tengdoshlar hamjamiyati bilan o'zaro aloqada bo'lish va hamkorlik qilish imkoniyatini beradi.Bulutli hisoblash o'quvchilarga joylashuvidan qat'iy nazar, tobora kengayib borayotgan tengdoshlar hamjamiyati bilan o'zaro aloqada bo'lish va hamkorlik qilish imkoniyatini beradi. Ushbu texnologiyalar o'quv materiallarini tejamkor va ishonchli usulda yetkazib beradi va ularni tarqatish va yangilash oson. Bulutli texnologiyalar bilimga mavjud to'siqlarni yengishga imkon beradi: geografik, texnologik, ijtimoiy.Bulutli hisoblash an'anaviy ta'lim shakllariga alternativani taklif qiladi, bu shaxsiylashtirilgan ta'lim, interaktiv faoliyat va hamkorlikda o'qitish uchun imkoniyatlar yaratadi. Bulutli texnologiyalarni joriy etish nafaqat zarur dasturiy ta'minotni sotib olish narxini pasaytiradi, o'quv jarayoni sifati va samaradorligini oshiradi, balki talabani zamonaviy axborot jamiyatida hayotga tayyorlaydi. Download 183.96 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|