Burchakli siljish elektromagnit datchiklari oʻrinboyev Zarifjon Oʻtkir o'g'li, msmsm yoʻnalishi 3- kurs talabasi reja

BURCHAKLI SILJISH ELEKTROMAGNIT DATCHIKLARI
Oʻrinboyev Zarifjon Oʻtkir o'g'li, MSMSM yoʻnalishi 3- kurs talabasi
REJA:

• Mexanik parametrlar va ularni o’lchash.

2.Elektromagnit o’zgartkichlar haqida umumiy tushunchalar
3.Induktiv siljish o‘lchagichlar

Mexanik parametrlarni (o’lchamlarni, siljishlarni, kuchlarni, tezliklarni va hokazolarni) nazorat qilish asboblari turli texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishda keng qo’llanilmoqda, bu yerda qalinlikni, chiziqli va burchakli siljishlarni, burchak tezliklarni (mashina va mexanizmlarning aylanishlar sonini), kuchlanishlarni, deformatsiyalarni, tebranishlarni va boshqalarni o’lchash talab qilinadi.
.
Mexanik harakatning asosiy parametrlari — siljish, tezlik va tezlanish o‘zaro oddiy differensial bog’lanishlar bilan bog’langanligi ma’lum. Harakat parametrlarining bu xossasidan ularni o’lchash asboblarini yasashda foyda­laniladi.
Chiziqli o’lchamlarni o’lchashning elektr usullarini kichik va katta o’lchamlarni o’lchash usullariga ajratish mumkin.
. Juda ham kichik o’lchamlarni (mikrometrning ulushlaridan bir necha mikrometrgacha) o’lchash usullaridan detallarning g‘adir-budurligini o’lchashda, ularga ishlov berish sifatini baholashda foydalaniladi. Bir necha mikrometrdan 100—200 mm gacha bo’lgan o’lchamlarni o’lchovchi asboblar mikrometrlar yoki qalinlik о‘Ichagich (толшинометр) deb ataladi va sanoatda avtomatik nazorat qilishning juda turli-tuman sohalarida qo’llaniladi.
Potensiometrik sezgichlarning afzalligi ularning tuzilishining soddaligi, massasi va hajm o‘lchamlarining kichikligi, o‘zgarmas va o‘zgaruvchan tok manbalariga ulanishi mumkinligi, yuqori stabillikka egaligi va sozlash ishlarining soddaligidadir. Undagi surilma kontaktning mavjudligi uning ishonchli ishlashi va ish muddati kamayishiga sabab bo‘ladi. Sezuvchanligining yuqori emasligi va pog‘onali tavsifga egaligi bunday sezgichlarning asosiy kamchiligi hisoblanadi. Potensiometr chulg‘amining reaktiv qarshiligi hisobga olinmaydi.
Foydalanilgn adabiyotlar ro’yhati
1.Yusupbekov N.R., Muhamedov B.I., G ‘ulomov Sh.M. Texno­logik jarayonlarni boshqarish sistemalari. 2.Texnika OO’Yu uchun darslik.- Т.: ,,O’qituvchi“, 1997. — 704 b.
3.Yusupbekov N.R., Igamberdiyev X.Z., Malikov A. Texno­logik jarayonlarni avtomatlashtirish asoslari.—Т.:ToshDTY, 2007.—237 b.
4.Artikov A. A., Musayev A.K., Yunusov I.I. Texnologik jarayonlarni boshqarish tizimi: 0‘quv qo‘llanma.—Т.:TKTI, 2002
5.Фарзане Н.Г. и др. Технологические измерения и приборы. М.: „Высшая школа“, 1989. — 456 с.
Mexanik parametrlarni nazorat qilish uchun elektrik o ‘zgartkichlar ishlash prinsipiga ko‘ra:
1.potensiometrik
2.tenzometrik
3.sig’imli
4. induktiv va boshqa turlardagi datchiklarga bo’linadi.
Induktiv siljish o’lchagichlarning ishlash prinsipi elektromagnit tizimining qo‘zg‘aluvchi temir o‘zagidagi havo oralig‘i 5 ga bog’liq ravishda elek­tromagnit chulg‘amining induktivligi L ning unga mutanosib o ‘zgarishiga asoslanadi .
O’lchanadigan miqdor — siljish X ta ’sirida qo‘zg‘aluvchan temir o‘zakning siljishi elektromagnit chulg‘ami induktivlikni o ‘zgartiradi.