Butun olamni uning nixoyatda xilma XIL formalarini va olamdagi sodir bo’lib turadigan, xar XIL

Kimyoviy unsur (kimyoviy element) - bir xil zaryadli yoki 

atom raqamli

 

atomlar

 majmui. Bugungi kunga kelib 

(

2011

),  unsurlar  soni  118  taga  yetgan. Ulardan  25  tasi  sunʻiy  yoʻl  bilan  (

yadroviy  reaksiya

 yordamida)  hosil  qilingan. 

Kimyoviy  elementlar -  yadrolarining  musbat  zaryadi  hamda  atom  qobigʻidagi  elektronlar  sonining  bir  xilligi  bilan 

tavsiflanadigan  atomlarning  alohida  bir  turi.  Massa  soni  (atom  yadrosini  tashkil  etadigan  protonlar  va  neytronlar 

massalarining yigʻindisi) har xil boʻlgan Kimyoviy unsur izotoplar deb ataladi. Tabiatda koʻp Kimyoviy unsur 2 yoki undan 

koʻp izotoplardan tashkil topgan. Yer poʻstida tarqalgan tabiiy Kimyoviy unsurning izotop tarkibi oʻzgarmasdir, shuning 

uchun ularning eng muhim hisoblangan tavsifi — atom massasi deyarli oʻzgarmas boʻladi. Tabiiy Kimyoviy unsur, asosan, 

noradioaktiv  boʻlib,  turlituman  oddiy  (kimyoviy  jihatdan  parchalanmaydigan)  va  murakkab  (kimyoviy  birikmalar) 

moddalarni tashkil etadi. a, r, u — nurlanuvchi Kimyoviy unsur (uran, toriy, poloniy, radiy) radioaktiv elementlardir. 

11. 

Kimyoviy  elementlarning  atomlari  juda  yuqori  temperaturada
erkin  holda  mavjud  bo‘la  oladi  —  bular  yakka 

atomlar haqida yoki
oddiy murakkab moddalar tarkibida bo'lishi mumkin. Oddiy moddalar — bular bitta elementning