Buxoro davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakultet iqtisodiy ta
Download 0.58 Mb. Pdf ko'rish
|
mulkchilik munosabatlari jamiyat iqtisodiy taraqqiyotining asosiy vositalaridan biri sifatida
- Bu sahifa navigatsiya:
- Jami 253 180 242 176 238 166 225 157 211 162
- Ўзбекистонда давлат ва нодавлат секторларининг нисбати, 2009 йилда умумий ҳажмга нисбатан фоизда
- Har bir davrda va makonda amal qilayotgan iqtisodiy munosabatlar majmuasi – iqtisodiyotni tashkil qilish shakllari, xo’jalik mexanizmi va
- Mulkchilik munosabatlari - bu mulkka egalik qilish, foydalanish, tasarruf etish va o’zlashtirish jarayonlarida vujudga keladigan iqtisodiy
- Davlat tasarrufidan chiqarish – davlat korxonalarini va tashkilotlarini jamoa, ijara korxonalariga, akstiyali jamiyatlarga, mas’uliyati cheklangan
- Xususiylashtirish – fuqarolarning va davlatga taalluqli bo’lmagan yuridik shaxslarning davlat mulki ob’ektlarini yoki davlat akstiyali
- Xususiylashtirish
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI 1. Ўзбекистон Республикаси Президенти асарлари
- 2. Дарсликлар ва укув қўлланмалар.
- 3. Статистика тўпламлари маълумотлари
|
turlari miqdori Sektorlar 2005 2006 2007 2008 2009 KS
MS KS
MS KS
MS KS
MS KS
MS Кичик бизнесни qўллaб-qуввaтлaш йўналишлари Кичик бизнес вa xусусий тaдбиркорлик субъектлaрини тaшкил qилиш йўллaрини соддaлaштириш Кичик бизнес вa xусусий тaдбиркорлик субъектларининг ресурслaрдaн фойдaлaниш имкониятларини кенгайтириш Кичик бизнес вa xусусий тaдбиркорлик секторини кредитлaш Кичик бизнес вa xусусий тaдбиркорлик субъектлaри фaолияти учун кўпроq эркинликлaр бериш Кичик бизнес вa xусусий тaдбиркорлик субъектлари томонидан дaвлaт буюртмaлaрини олиш Молия вa стaтистикa hисоботлaри тизимини янaдa соддaлaштириш Хaлqaро aмaлиётгa мувофиq дaромaдлaрнинг йиллик деклaрaцияси шaклигa босqичмa-босqич ўтиш Тaдбиркорлик субъектлaри ишлaб чиqaрaётгaн мahсулотлaрни сотиш учун янги имтиёзлaр бериш Xисоботлaрни вaколaтли дaвлaт оргaнлaригa электрон шaклдa тaqдим этиш 43
Non va
non mahsulotlari, bug`doy 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 Ko’mir 1 2 1 2 1 2 2 2 2 2 Gaz
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Oziq-ovqat 19 7
7 17
7 24
8 22
8 Engil sanoat 10 9
7 7 5 2 4 1 1 Mahalliy sanoat 1 1
1 1 1 - 1 - - Neft-kimyo sanoati 14
23 16
23 16
23 20
23 20
23 Mashinasozlik 25 37
24 36
20 27
16 23
15 20
Qurilish materiallari 19 12
24 12
31 16
25 16
25 15
Xizmatlar 142
73 132
72 126
69 114
65 103
74 Boshqa
tarmoqlar 20
12 16
12 16
12 19
11 20
15 Jami 253 180 242 176 238 166 225 157 211 162 Izoh: KS – monopolist korxonalar;
MS – monopol mahsulot va xizmatlar turlari. Mamlakatimizda monopolistik faoliyatni cheklash borasida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar, jumladan, yangi korxonalarni tashkil etish, xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish, tovar bozorlariga yangi xo’jalik yurituvchi sub’ektlarni kiritish orqali raqobat sezilarli darajada kuchayishiga qaramasdan bir qator tarmoqlarda monopolizm hali ham saqlanib qolmoqda. Ayniqsa, ishlab chiqarish kapital sig`imining kattaligi, katta quvvatga ega bo’lgan agregatlardan foydalanilishi va texnologiya jarayonlarining uzluksizligi kabi ob’ektiv sabablar ayrim tarmoqlarda raqobatning rivojlanishini qiyinlashtirib qo’ymoqda. Shu bilan bir qatorda, Prezidentimiz amaldagi “Tovar bozorlarida monopolistik faoliyatni cheklash va raqobat to’g`risida”gi Qonun bugungi kunda eskirganligi va zamon talablariga javob bermay qolganligi, shuni e’tiborga olgan holda, “Raqobat to’g`risida”gi yangi Qonunni ishlab chiqishimiz va qabul qilishimiz zarurligini ta’kidlab o’tdi. Ushbu qonunda monopolistik faoliyatni nafaqat tovarlar bozorida, balki moliya bozorlarida ham tartibga solishni nazarda tutish lozim. Shuningdek, birja savdolarida ham monopoliyaga qarshi mexanizmlarni, akstiyalarni sotib olish, qo’shish va birlashtirish bitimlarini tartibga solish va nazorat qilish tartib-qoidalarini soddalashtirish bo’yicha normalarni ushbu qonunga kiritish maqsadga muvofiqdir. Ma’lumki, milliy iqtisodiyotning tarkibiy tuzilishini o’rganishga bir necha jihatdan, ya’ni tarmoq tarkibi, hududiy tarkibi, takror ishlab chiqarish va funkstional tarkibi, kapitalning konstentrastiyalashuvi darajasi hamda ijtimoiy- iqtisodiy tarkibi jihatidan yondashish mumkin. Iqtisodiyotning ijtimoiy-iqtisodiy tarkibi mazmunan iqtisodiyot tuzilishiga sektorlar jihatidan yondashuvni ham anglatadi. Iqtisodiyot sektori – bu iqtisodiyotning yirik qismi hisoblanib, u nazariy
44
Ўзбекистонда давлат ва нодавлат секторларининг нисбати, 2009 йилда умумий ҳажмга нисбатан фоизда 18,7
18,1 0,1
6,0 48,5
5,3 0,1
19,8 21,4
20,9 81,3
81,9 99,9
94 51,5
94,7 99,9
80,2 78,6
79,1 0% 10% 20% 30% 40%
50% 60%
70% 80% 90% 100%
Ялпи ички маҳсулот Саноат маҳсулоти Қишлоқ хўжалик маҳсулоти Қурилиш ишлари Транспорт Алоқа
Чакана савдо айланмаси Пулли хизматлар Ташқи савдо айланмаси Иқтисодиётда бандлар сони Давлат сектори Нодавлат сектори yoki amaliy maqsadlarda iqtisodiyotning boshqa qismlaridan ajratish imkonini beruvchi o’xshash umumiy tavsiflarga ega bo’ladi. Xo’jalik yuritish shakllariga ko’ra, iqtisodiyotning davlat, nodavlat (xususiy) va boshqa sektorlari farqlanadi. Iqtisodiyotning nodavlat (xususiy) sektori bu – mamlakat iqtisodiyotining davlat nazorati ostida bo’lmagan qismi bo’lib, o’z ichiga xususiy kapitalga tegishli bo’lgan korxonalar va uy xo’jaligini oladi. U iqtisodiyotning korporativ, moliyaviy va individual sektorlariga bo’linadi 8 . O’zbekistonda mustaqillik yillarida iqtisodiyotning nodavlat sektori rivojlanishi uchun qulay shart-sharoitlar yaratilishi natijasida mazkur soha jadal ravishda rivojlandi. Agar 1990 yilda respublika YaIM umumiy hajmining atigi 38,1 foizi iqtisodiyotning nodavlat sektorida ishlab chiqarilgan bo’lsa, 2009 yilga kelib, bu ko’rsatkich 81,3 foizni tashkil etdi. Ayniqsa, qishloq xo’jaligi mahsuloti ishlab chiqarish hajmi va chakana savdo aylanmasi eng yuqori salmoq – 99,9 foizga etdi .
8 http://www.glossary.ru. 45
Mamlakatimizda nodavlat sektorining faoliyati va mavqeini ta’minlashda asosiy o’rin tutuvchi 1991 yilda qabul qilingan “Davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish to’g`risida”gi Qonun, o’tgan davr mobaynida 80 tadan ortiq qonunosti hujjati unga uyg`unlashtirilganiga qaramasdan, bugun qayta ko’rib chiqishni va yangi tahrirda qabul qilishni talab etayotganligi ko’rsatib berildi. Mamlakatimizning strategik muhim
tarmoqlari va
korxonalarida akstiyalarning nazorat paketi, ta’bir joiz bo’lsa, “oltin” akstiyalarni davlat ixtiyorida saqlab qolgan holda, iqtisodiyotning eng muhim etakchi tarmoqlariga xususiy investorlarni jalb qilish va ularda nodavlat sektor ulushini yanada kengaytirish zarur. Bunda bo’lajak investorlarning barcha toifalariga xususiylashtirish jarayonlarida teng sharoit yaratishni ta’minlash, ularda xususiy sektor ishtirokini kengaytirish, xususiylashtirish bitimlarining ochiqligi va oshkoraligini ko’zda tutish lozim. Yuqorida ta’kidlab o’tilgan g`oyat muhim ahamiyatga molik qonunlarni takomillashtirish bilan birga, O’zbekistonda amalga oshirilayotgan bozor islohotlarining sur’ati va mantiqiy talablaridan kelib chiqqan holda, erkin bozor iqtisodiyoti munosabatlarini yanada rivojlantirishga xizmat qiladigan bir qator qonunlar qabul qilishni hayotning o’zi taqozo etmoqda. “Kredit byurolari faoliyati va kredit axboroti almashuvi to’g`risida”, “Garov reestri to’g`risida”, “Rieltorlik faoliyati to’g`risida”, “Investistiya va pay fondlari to’g`risida”, “Innovastiyalar va iqtisodiyotni modernizastiya qilish to’g`risida”gi va boshqa yangi qonunlar shular jumlasidandir. Ma’ruzada mamlakatimiz iqtisodiy taraqqiyotining eng muhim istiqbollari va ustuvor yo’nalishlarini belgilashda ichki ehtiyojning o’sishiga alohida e’tibor qaratishimiz kerakligi, jahon
moliyaviy-iqtisodiy inqirozi oqibatlarini yumshatishga qaratilgan Inqirozga qarshi choralar dasturida ana shunday yondashuv o’tgan yillarda o’zini to’la oqlagani, bugungi kunda Osiyodagi ko’plab mamlakatlar aynan shunday pozistiyaga amal qilib kelayotgani ta’kidlandi. Agar bu borada Respublikamizda amalga oshirilayotgan chora-tadbirlardan biri – ijtimoiy soha ob’ektlarining ishga tushirilishiga e’tibor qaratsak, 2009 yil davomida qishloq joylarda 197,2 km uzunlikdagi tabiiy gaz, 1665 km uzunlikdagi ichimlik suv tarmoqlari quvurlarini tortish, 366 ta qishloq aholi punktlarida ichimlik suv ta’minoti ob’ektlarini rekonstrukstiya qilish, obodonlashtirish boshqarmalarini 2100 dona maxsus texnikalar bilan jihozlash, 134 ta ko’p qavatli uylarni mukammal ta’mirlash ishlari bajarilganini ko’rishimiz mumkin. Umuman olganda, hududlarda ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilma ob’ektlarining qurib, ishga tushirilishi natijasida, respublika bo’yicha qo’shimcha 1,3 mln. nafar aholining yoki 268,4 mingta oilaning turmush darajasi yaxshilanib, zarur hayotiy va ijtimoiy-maishiy ehtiyojlarga bo’lgan talabini qondirishga erishilgan. Bu esa, yuqorida ta’kidlanganidek, aholi va xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning moddiy farovonligi va imkoniyatlarining kengayishi orqali ichki ehtiyojning o’sishiga ahamiyatli ta’sir ko’rsatadi. Shundan kelib chiqqan holda, bizning yaqin istiqboldagi eng muhim vazifamiz boshlagan ishlarimizni izchil davom ettirish – iste’mol talabini kengaytirish maqsadida sostial sohani rivojlantirish, mehnatga haq to’lashni
46
yanada oshirish, xizmat ko’rsatish sektorini, infratuzilma ob’ektlarini rivojlantirishga, transport va kommunikastiya loyihalari amalga oshirilishiga alohida e’tibor berishdan iboratligi qayd etildi.
XULOSA 47
Insoniyat taraqqiyoti bosqichlari va har bir bosqichga xos bo’lgan iqtisodiy tizimlarni o’rganish iqtisodiy jarayonlarni, ularni o’zgaruvchan ekanligini bilishda muhim ahamiyatga egadir. Kishilik jamiyati ishlab chiqarish munosabatlari va ishlab chiqaruvchi kuchlarning o’zaro birligi va ziddiyati asosida taraqqiy etib borib, uning turli bosqichlariga o’ziga xos bo’lgan iqtisodiy tizimlar muvofiq keladi. Taraqqiyot bosqichlarini bilishda tarixiy-formastion yondashuv; madaniylashish (stivilizastiya) darajasi jihatdan yondashuv; texnika va texnologik taraqqiyot darajasi jihatidan yondashuv; sostial-iqtisodiy shakllar o’zgarishi jihatidan yondashuvlar keng qo`llaniladi. Insoniyat jamiyati tarixida bir-biri bilan izchil almashinib turgan qator ishlab chiqarish usullari va shunga muvofiq ijtimoiy-iqtisodiy formastiyalar ajralib turadi. Jamiyat taraqqiyotiga, jumladan texnika va texnologiyaning rivojiga ijtimoiy- iqtisodiy munosabatlarning kuchli ta’sirini shunda ko’rish mumkinki, bir necha ming yillab rivojlanmay yotgan texnika va texnologiya taraqqiyoti tovar xo’jaligi va bozorning vujudga kelishi bilan gurkirab o’sib ketdi. Texnika taraqqiyotining hamma bosqichlari ya’ni oddiy kooperastiya, manufaktura, mashinalashgan ya’ni industrlashgan ishlab chiqarish, yuqori darajadagi industrlashgan, axborotlashgan jamiyat bosqichlari keyingi 250-300 yilga, ya’ni tovar xo’jaligi rivoj topgan davrga to’g`ri keladi. Shuning uchun ham keyingi paytda ko’pgina iqtisodchilar jamiyat taraqqiyoti bosqichlarini iqtisodiy tizimlarga bo’lib o’rganadilar.
Iqtisodiy nazariyada ko’pincha iqtisodiy tizim tushunchasini ishlab chiqaruvchi kuchlarning rivojlanish darajasi bilan bog`lab turkumlashga harakat qilinadi. Shu asosda dunyodagi rivojlangan mamlakatlar iqtisodiy tizimining uchta nusxasiga kiritiladi: an’anaviy iqtisodiyot, ma’muriy buyruqbozlik iqtisodiyoti va bozor iqtisodiyoti tizimlari. 48
Mulkchilik munosabatlari har qanday jamiyat iqtisodiy tizimining asosiy munosabatlaridan birini tashkil qilib, insoniyat taraqqiyotining mahsuli hisoblanadi. Mulkchilik munosabatlari moddiy va ma’naviy ne’matlarni ishlab chiqarish hamda jamiyat boyliklarini o’zlashtirish jarayonlarida vujudga keladi.
Mulkchilik xo’jalik va tadbirkorlik faoliyatining turli shakllari orqali iqtisodiy jihatdan ro’yobga chiqariladi. Mulkchilik munosabatlari uning ob’ektlari va sub’ektlari bo’lishini shart qilib qo’yadi. Mulkka aylangan barcha boylik turlari mulkchilik ob’ektlaridir. Mulk ob’ekti bo’lib, inson yaratgan moddiy va ma’naviy boyliklar, tabiiy boyliklar, aqliy mehnat mahsuli, insonning mehnat qilishi qobiliyati - ishchi kuchi va boshqalar hisoblanadi. Mulk ob’ektida asosiy bo’g`in - bu ishlab chiqarish vositalariga egalik qilish hisoblanadi. Ishlab chiqarish vositalari kimniki bo’lsa, ishlab chiqarilgan mahsulot ham unga tegishli bo’ladi. Mulk sub’ekti jamiyatda ma’lum ijtimoiy-iqtisodiy mavqeiga ega bo’lgan, mulk
ob’ektini o’zlashtirishda qatnashuvchilar, mulkiy
munosabatlar ishtirokchilari bo’lib, ular jamoa, sinf, tabaqa yoki boshqa ijtimoiy guruhlarga birlashgan bo’ladi. Ayrim kishilar, oilalar va davlat ham mulkchilik sub’ekti bo’lib chiqadi. Jamiyat rivojining hozirgi bosqichida mulkchilik munosabatlari o’z ichiga davlat mulkini, ishlab chiqarish, xizmat ko’rsatish va matlubot sohalaridagi jamoa mulkining xilma-xil turlarini, ijtimoiy tashkilotlar mulkini, uy xo’jaligi va shaxsiy tomorqa xo’jaligi hamda yakka tartibdagi mehnat faoliyati bilan bog`liq bo’lgan mehnatkashlarning shaxsiy mulkini, tashqi iqtisodiy munosabatlar sohasidagi aralash mulk shakllarini va xususiy mulklarni oladi. Shu sababli «O’zbekiston Respublikasining mulkchilik to’g`risida»gi qonunida turli-tuman mulklar quyidagi
49
mulk shakllariga kiritiladi: davlat mulki, jamoa mulki, xususiy mulk, shaxsiy mulk, aralash mulk. Bozor munosabatlariga o’tishning asosiy sharti ko’p ukladli iqtisodiyotni va raqobatlashuvchi muhitni shakllantirish uchun shart-sharoitini vujudga keltirishdan iborat. Bunda asosiysi mulkchilik masalasini hal qilishdir. Bozor iqtisodiyotini vujudga keltirish vazifasi o’tish davrida mulkchilikda davlat sektorining salmog`i ancha yuqori bo’lgan mamlakatlarda bu mulkning ma’lum qismini davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirishni taqozo qiladi. Shunga ko’ra, O’zbekistonda ham mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirishga muhim ahamiyat kasb etuvchi jarayon sifatida qaralib, «Davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish to’g`risida»gi Qonunida (1991 yil 19 noyabr) quyidagicha ta’rif beriladi: Davlat tasarrufidan chiqarish – davlat korxonalarini va tashkilotlarini jamoa, ijara korxonalariga, akstiyali jamiyatlarga, mas’uliyati cheklangan jamiyatlarga, davlatga qarashli mulk bo’lmaydigan boshqa korxonalar va tashkilotlarga aylantirishdir. Xususiylashtirish_–_fuqarolarning_va_davlatga_taalluqli_bo’lmagan__yuridik_shaxslarning_davlat_mulki_ob’ektlarini_yoki_davlat_akstiyali'>Xususiylashtirish – fuqarolarning va davlatga taalluqli bo’lmagan yuridik shaxslarning davlat mulki ob’ektlarini yoki davlat akstiyali jamiyatlarining akstiyalarini davlatdan sotib olishidir. Bundan ko’rinadiki, mulkni davlat tasarrufidan chiqarish xususiylashtirishga qaraganda ancha keng tushuncha. Xususiylashtirish - davlat mulkiga egalik huquqining davlatdan xususiy shaxslarga o’tishidir. Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish xususiylashtirishdan tashqari, bu mulk hisobidan boshqa nodavlat mulk shakllarining vujudga keltirishni ham ko’zda tutadi. Savdo, aholiga maishiy xizmat ko’rsatish, mahalliy sanoat korxonalari xususiy va jamoa mulki qilib berildi. Natijada 1997 yilda savdo-sotiq hajmi va umumiy ovqatlanish yalpi mahsulotining 95 foizdan ortiqrog`i davlatga qarashli bo’lmagan sektorga to’g`ri keldi. Uy joylarni xususiylashtirish jarayonida ilgari davlat ixtiyorida bo’lgan bir milliondan ortiq kvartira yoki davlat uy-joy fondining 95 foizdan ortiqrog`i fuqarolarning xususiy mulki bo’lib qoldi. 50
Davlat ijtimoiy dasturida belgilab berilgan ikkinchi bosqich 1994-1995 yillarga to’g`ri keldi. Bu bosqichda ko’plab o’rta va yirik korxonalar hissadorlik jamiyatlariga aylantirildi hamda ularning akstiyalari respublika qimmatbaho qog`ozlar bozorining asosini tashkil etdi. Davlat mulki hissadorlikka aylantirilishi bilan bir qatorda kichik xususiy biznes korxonalari qizg`in tashkil qilindi. Respublika iqtisodiyoti 1996 yildan boshlab mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirishning uchinchi bosqichiga kirdi. Bu bosqich davrida (1996-1998 yillar) xususiylashtirilmaydigan ob’ektlar ro’yxatiga kirmagan barcha ob’ekt va korxonalar (jami 3146 ta) davlat tasarrufidan chiqarildi. Xususiylashtirish jarayonlarining to’rtinchi bosqichi (1998-2002 yillar) ning asosiy vazifalari sifatida davlat byudjetiga xususiylashtirishdan tushgan mablag`larni yo’naltirish, xususiylashtirilgan korxonalarga xorijiy investistiyalarni jalb etish, boshqaruv samaradorligini oshirish va mulkchilik yangi munosabatlarini to’laqonli amal qilishi uchun sharoitlar yaratish tadbirlarini amalga oshirish belgilandi. O’zbekistonda davlat tasarrufidan chiqarish va
xususiylashtirish jarayonlarining hozirgi - beshinchi bosqichi O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2003 yil 24 yanvardagi «O’zbekiston iqtisodiyotida xususiy sektorning ulushi va ahamiyatini tubdan oshirish chora-tadbirlari to’g`risida»gi Farmoni bilan bog`liq. Mazkur Farmon yaqin istiqbolda yo’naltirilgan. Iqtisodiy nochor davlat korxonalarini davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish jarayonini jadallashtirish, shuningdek, mazkur korxonalarni modernizastiyalash va barqaror rivojlantirish uchun to’g`ridan-to’g`ri investistiyalarni jalb etish maqsadida xususiylashtirilgan ob’ektlarga narx belgilashning samarali mexanizmi joriy etildi. Xususan, xususiylashtirilgan korxonalar davlat aktivlarining boshlang`ich narxlarini sekin-asta pasaytirib borish hamda davlat, iqtisodiy nochor korxonalarni va past likvidli ob’ektlarni nol darajadagi xarid qiymati bo’yicha tanlov asosida investistiya majburiyatlarini qabul qilish sharti bilan investorlarga sotish tartiblari tasdiqlandi.
51
Bozor iqtisodiyotning to’laqonli amal qilishi ko’p jihatdan mamlakatdagi monopoliyaga qarshi siyosatning samarasiga ham bog`liq. O’zbekiston Respublikasida olib borilayotgan monopoliyaga qarshi siyosatning muhim yo’nalishlaridan biri – bu monopolist-korxonalarning tovar bozoridagi egallab turgan ustunlik mavqeini sui Agar bu borada Respublikamizda amalga oshirilayotgan chora-tadbirlardan biri – ijtimoiy soha ob’ektlarining ishga tushirilishiga e’tibor qaratsak, 2009 yil davomida qishloq joylarda 197,2 km uzunlikdagi tabiiy gaz, 1665 km uzunlikdagi ichimlik suv tarmoqlari quvurlarini tortish, 366 ta qishloq aholi punktlarida ichimlik suv ta’minoti ob’ektlarini rekonstrukstiya qilish, obodonlashtirish boshqarmalarini 2100 dona maxsus texnikalar bilan jihozlash, 134 ta ko’p qavatli uylarni mukammal ta’mirlash ishlari bajarilganini ko’rishimiz mumkin. Umuman olganda, hududlarda ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilma ob’ektlarining qurib, ishga tushirilishi natijasida, respublika bo’yicha qo’shimcha 1,3 mln. nafar aholining yoki 268,4 mingta oilaning turmush darajasi yaxshilanib, zarur hayotiy va ijtimoiy-maishiy ehtiyojlarga bo’lgan talabini qondirishga erishilgan. Bu esa, yuqorida ta’kidlanganidek, aholi va xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning moddiy farovonligi va imkoniyatlarining kengayishi orqali ichki ehtiyojning o’sishiga ahamiyatli ta’sir ko’rsatadi. 52
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI
1. Ўзбекистон Республикаси Президенти асарлари 1. Асосий вазифамиз – Ватанимиз тараққиёти ва халқимиз фаровонлигини янада юксалтиришдир/И.А.Каримов. – Тошкент: «Ўзбекистон», 2010. 2. И.А.Каримов Жаҳон молиявий-иқтисодий инқирози, Ўзбекистон шароитида уни бартараф этишнинг йўллари ва чоралари/-Т.: Ўзбекистон, 2009. 3. Каримов И.А. “Бизнинг бош мақсадимиз –жамиятни демократлаштириш ва янгилаш, мамлакатни модернизация ва ислоҳ этишдир”. –Т.: Ўзбекистон, 2005.
4.
Шодмонов Ш.Ш., Ғафуров У.В. Иқтисодиёт назарияси (дарслик). – T., «Иқтисод-молия» нашриёти, 2010 5. Shodmonov Sh.Sh., G’afurov U.V. Iqtisodiyot nazariyasi (darslik). – T., «Iqtisod-moliya» nashriyoti, 2010.
6. Ўлмасов А., Ваҳобов А.В. Иқтисодиёт назарияси: Дарслик. – Т.: «Шарқ» нашриёт- матбаа акциядорлик компанияси Бош таҳририяти, 2006. – 480 б. 7. Экономическая теория.: Учебник. /И.К.Станковская, И.А.Стрелец. 3-е изд., испр. – М.: «Эксмо», 2009. – 448 с. 8. Ўзбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримовнинг “Жаҳон молиявий- иқтисодий инқирози, Ўзбекистон шароитида уни бартараф этишнинг йўллари ва чоралари” номли асарини ўрганиш бўйича ўқув қўлланма. Тузувчилар: Б.Ю.Ходиев, А.Ш.Бекмуродов, У.В.Ғафуров, Б.К. Тўхлиев. -Т.: Иқтисодиёт, 2009.-120 б. 9. Ходиев Б.Ю., Бекмуродов А.Ш., Ғафуров У.В. ва бошқалар Ўзбекистон иқтисодиёти мустақиллик йилларида. Т.: ТДИУ, 2007. 10. Шодмонов Ш., Ғафуров У. Иқтисодиёт назарияси. Маърузалар матни. – Т.: ТДИУ, 2008. 3. Статистика тўпламлари маълумотлари 11. Инвестиции республики Узбекистан 2009. Статистический сборник. – Т.: Госкомитет РУз по статистике, 2011 12. Промышленность республики Узбекистан 2009. Статистический сборник. - Т.: Госкомитет РУз по статистике, 2010.
13. Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт Вазирлиги Самарали иқтисодий сиёсат маркази. Ўзбекистон иқтисодиёти. Таҳлилий шарҳ, Т.: 2010. 14. Ўзбекистон Республикаси Давлат
Статистика Қўмитаси. Ўзбекистон Республикасининг 2010 йил статистик ахборотномаси, Т., 2011. 15. Экономика Узбекистана. Аналитический обзор за 2010 год. Центр эффективной экономической политики. Т., 2011 16. www.stat.uz – Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитасининг расмий сайти. 17. www.uza.uz – Ўзбекистон Республикаси Миллий Ахборот Агентлиги расмий сайти.
18. www.ceep.uz – Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт вазирлиги ҳузуридаги Самарали иқтисодий сиёсат маркази расмий сайти. 19. www.economy.com – АҚШнинг Пенсильвания штатидаги Economy.com,Inc. корпорацияси веб-сайти. 20. www.internetindicators.com – Иқтисодий индикаторлар Интернет веб-сайти. 21.
www.economyworld.com – Photius Coutsoukis and Information Technology Associates (Ахборот Технологиялари Ассоциацияси) веб сайти. Download 0.58 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|