Buxoro Davlat Universiteti talabalarning Kitobxonlikka munosabati’’ mavzusi bo’yicha Tuzilgan sotsiologik tadqiqot dasturi Muammoning nazariy asosi

Tadqiqotning ilmiy farazi:
JAMIYAT-bu turli ijtimoiy guruhlardan tashkil topgan murakkab tizimdir. Kitobxonlik ushbu guruhlar orqali bir biridan farq qiladi. Demak kitobxonlikning shakillanishi mexanizmi va rivojlanish omillarini o’rganganda.Ushbu jixatlarga alohida e’tibor qaratish alohida talab etiladi.Uquvsizlikni oldini olish ularni yomon yo’lga kirishdan saqlash omillarini aniqlash va ularni bartaraf qilish choralarini ishlab chiqish bunda talaba yoshlar tafakkurida yuksak axloqiy- ma’naviy qadriyatlarni qaror toptirish xamda mustaxkamlash va erkin intellectual faoliyatga aloxida etibor qaratish muxim o’rin tutadi.
Tadqiqotning uslubi va ish tartibi:
Tadqiqotni o’tkazish uchun sotsiologiyada keng qo’llanilgan triangulatsiya , ya’ni kuzatish , xujjatlar bilan ishlash va so’rov uslubi (anketalashtirish)dan foydalaniladi.Kitobxonlikni ma’lumotlar yig’indisi quyidagilarda o’z o’rnini topadi.

1. 
   Kitobxonlikka moyil talaba yoshlar talaba-yoshlar dunyoqarashining uyg’un omillari va mexanizimlari.
   
2. 
   Kitobxonlikning tashqi muxit bilan o’zaro aloqadorligi.
   
3. 
   Kitobxonlikni rivijlanish dinamikasi sabablari.
   

Tadqiqot vazifasi:
Kitobxonlikni dinamik moslashuvchanligi jamiyatning rivojlanishiga qarab bo’lar ekan, uning taraqqiyot va jamiyatdagi o’zgarishlarga ko’rstgan tasirining potensial oqibatlarini aniqlash.
Kitobxonlikning ruxiyatga va ananviy ruxiyatga moilligi qay darajada kechishi , ya’ni rotsional elementlari aniqlanadi.Negaki kitobxonlikning irratsional jixatlaridan ko’ra ratsional jixaltari ko’proq o’rin egallaydi .
Respondentlarni aniqlab olish:

1. 
   Respondentlar jins, kurs va ta’lim yo’nalishi bo’yicha(kunduzgi) propsional ravishda teng taqsimlab olinishi lozim.
   
2. 
   So’rov har bir fakultetda 10%talabani kamrab olgan holda propsional asosda:
   

-Respondentlar bilim darajasiga ko’ra (eng yuqori , yuqori, o’rta stipendiya)
-Manaviy-marifiy ishlar bo’yicha dekan muovini va dekan nazoratida bo’lgan talablar(ko’rsatma bo’yicha).
-Yotoqxonada yashovchi talabalar.
-Uyida, ota -onasi bilan yashovchi talabalar
-Ijarada yashovchi talabalar
3. Tanlovda reprezantativlikka erishish maqsadida umumiy obyekt ko’lamiga nisbatan belgilangan qadam asosida respondentlar tanlab olinadi.Bu tanlab olingan xajmni obyektning umumiy qiymatiga bo’lish orqali kelib chiqadi.