Uchala xonlik xalqlarini ma`naviy hayotda birlashtirib turgan kuch o`zbek tili bo`ldi. Ayni paytda davlat idora ishlarida fors tii ham qullanilgan. Ijtimoiy hayota o`zbek va fors tillari qo`llanilgan. An`anaga ko`ra esa fanda va maktabda arab tili muhim o`rin tutgan. - Uchala xonlik xalqlarini ma`naviy hayotda birlashtirib turgan kuch o`zbek tili bo`ldi. Ayni paytda davlat idora ishlarida fors tii ham qullanilgan. Ijtimoiy hayota o`zbek va fors tillari qo`llanilgan. An`anaga ko`ra esa fanda va maktabda arab tili muhim o`rin tutgan.
- Madrasalar uch (boshlang`ich, o`rta va yuqori) bosqichli bo`lib, ularda arab, fors va o`zbel tili mukammal o`rgatilgan. Shuningdek, fiqh, hisob, handasa, astranomiya, axloq, falsafa, antiq, adabiyot, geografiya, tarix tabobat o`qitilgan.
Xivani eslaganimda ko‘z o‘ngimda, eng avvalo, ochiq osmon ostidagi ushbu muzeyning qadimiy noyob yodgorliklari, jumladan, asosiy darvozalaridan biri – Otadarvoza namoyon bo‘ladi. Unda qadimiy Buyuk ipak yo‘lining asosiy istehkomlaridan biri bo‘lgan bu shaharning mavqei va ulug‘vorligi o‘z ifodasini topgan. Jahondagi eng katta qit’aning barcha yo‘llari shu yerda tutashgan. - Xivani eslaganimda ko‘z o‘ngimda, eng avvalo, ochiq osmon ostidagi ushbu muzeyning qadimiy noyob yodgorliklari, jumladan, asosiy darvozalaridan biri – Otadarvoza namoyon bo‘ladi. Unda qadimiy Buyuk ipak yo‘lining asosiy istehkomlaridan biri bo‘lgan bu shaharning mavqei va ulug‘vorligi o‘z ifodasini topgan. Jahondagi eng katta qit’aning barcha yo‘llari shu yerda tutashgan.
- Bugun ham, o‘rta asrlardagi kabi, darvozadan kirishingiz bilan savdo rastalariga ko‘zingiz tushadi. O‘ng tomonda Muhammad Aminxonning mahobatli minorasi qad rostlab turibdi. Zumrad rang ushbu ulkan inshootni Kaltaminor deb ham atashadi.
O‘sha paytlarda ajdodlarimiz misli ko‘rilmagan balandlikdagi, ya’ni 70 metrlik minorani barpo etar ekan, bu inshootning mangu qad rostlab, keyingi avlodlarga ham faxru iftixor bag‘ishlab turishini va xizmat qilishini orzu qilishgan. - O‘sha paytlarda ajdodlarimiz misli ko‘rilmagan balandlikdagi, ya’ni 70 metrlik minorani barpo etar ekan, bu inshootning mangu qad rostlab, keyingi avlodlarga ham faxru iftixor bag‘ishlab turishini va xizmat qilishini orzu qilishgan.
- 1885 yil xonning vafoti tufayli minora qurilishi to‘xtab qoladi. Biroq, mohir ustalar oxiriga yetmay qolgan 26 metrlik minorani ajoyib naqshlar bilan shunday bezaydiki, natijada u bugun ham to‘kis ko‘rinadi. Minoraning tepa qismiga buyuk shoir Ogahiyning o‘lmas satrlari bitilgan.
- Kalta minora yaqinida yana bir yodgorlik – Juma masjid joylashgan. Uning tomini 213 ustun ushlab turibdi. Bir-birini takrorlamaydigan mazkur ustunlar ham ajoyib naqshlar bilan bezatilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
