Buyuk geografik kashfiyotlar hamda ularni natijasi

Buyuk geografik kashfiyotlar hamda ularni natijasi

Odamlar har doim sayohat qilishgan va geografik kashfiyotlar qilishgan, ammo Buyuk geografik kashfiyotlar davri odatda aniq tarixiy davr deb ataladi - XV asr o'rtalaridan XVII asr o'rtalariga qadar. Evropaning ko'plab mamlakatlaridagi dengizchilar va sayohatchilarning Jasur ekspeditsiyalari tufayli er yuzasining ko'p qismi, uni yuvadigan dengizlar va okeanlar kashf qilindi va o'rganildi; Amerika, Osiyo, Afrika va Avstraliyaning ko'plab ichki hududlari noma'lum bo'lib qoldi. Qit'alarni bir-biriga bog'laydigan eng muhim dengiz yo'llari yotqizildi. Shu bilan birga, geografik kashfiyotlar ochiq mamlakatlar xalqlarining dahshatli qulligi va yo'q qilinishiga olib keldi, ular evropalik foyda izlovchilar uchun eng shafqatsiz talonchilik va ekspluatatsiya ob'ektiga aylandi: xiyonat, aldash, mahalliy aholini yo'q qilish bosqinchilarning asosiy usullari edi. Ushbu narx G'arbiy Evropada kapitalistik ishlab chiqarishning paydo bo'lishi uchun sharoit yaratdi.

• Odamlar har doim sayohat qilishgan va geografik kashfiyotlar qilishgan, ammo Buyuk geografik kashfiyotlar davri odatda aniq tarixiy davr deb ataladi - XV asr o'rtalaridan XVII asr o'rtalariga qadar. Evropaning ko'plab mamlakatlaridagi dengizchilar va sayohatchilarning Jasur ekspeditsiyalari tufayli er yuzasining ko'p qismi, uni yuvadigan dengizlar va okeanlar kashf qilindi va o'rganildi; Amerika, Osiyo, Afrika va Avstraliyaning ko'plab ichki hududlari noma'lum bo'lib qoldi. Qit'alarni bir-biriga bog'laydigan eng muhim dengiz yo'llari yotqizildi. Shu bilan birga, geografik kashfiyotlar ochiq mamlakatlar xalqlarining dahshatli qulligi va yo'q qilinishiga olib keldi, ular evropalik foyda izlovchilar uchun eng shafqatsiz talonchilik va ekspluatatsiya ob'ektiga aylandi: xiyonat, aldash, mahalliy aholini yo'q qilish bosqinchilarning asosiy usullari edi. Ushbu narx G'arbiy Evropada kapitalistik ishlab chiqarishning paydo bo'lishi uchun sharoit yaratdi.

XV asrning ikkinchi yarmida g'arbiy Evropada feodalizm parchalanish bosqichida edi. Ishlab chiqaruvchi kuchlar va tovar-pul munosabatlari sezilarli rivojlanishga erishdi, bu esa universal almashinuv vositasi sifatida pulga bo'lgan ehtiyojning oshishiga olib keldi. Bundan tashqari, qimmatbaho metallarga bo'lgan ehtiyoj kumush va oltin konlarining tükenmesini keskin oshirdi. Evropada "tanga ochligi"mavjud. Natijada, Evropaliklarning fikriga ko'ra, bitmas-tuganmas boylik yashiringan Sharq mamlakatlariga bo'lgan istak kuchaydi. "Oltinni portugaliyaliklar Afrika qirg'og'ida, Hindistonda, butun uzoq Sharqda qidirishgan", deb yozgan F. Engels, "oltin Ispanlarni Atlantika okeani bo'ylab haydab chiqargan sehrli so'z edi; oltin-bu evropalik yangi ochilgan qirg'oqqa kirishi bilanoq talab qilgan birinchi narsa"

• XV asrning ikkinchi yarmida g'arbiy Evropada feodalizm parchalanish bosqichida edi. Ishlab chiqaruvchi kuchlar va tovar-pul munosabatlari sezilarli rivojlanishga erishdi, bu esa universal almashinuv vositasi sifatida pulga bo'lgan ehtiyojning oshishiga olib keldi. Bundan tashqari, qimmatbaho metallarga bo'lgan ehtiyoj kumush va oltin konlarining tükenmesini keskin oshirdi. Evropada "tanga ochligi"mavjud. Natijada, Evropaliklarning fikriga ko'ra, bitmas-tuganmas boylik yashiringan Sharq mamlakatlariga bo'lgan istak kuchaydi. "Oltinni portugaliyaliklar Afrika qirg'og'ida, Hindistonda, butun uzoq Sharqda qidirishgan", deb yozgan F. Engels, "oltin Ispanlarni Atlantika okeani bo'ylab haydab chiqargan sehrli so'z edi; oltin-bu evropalik yangi ochilgan qirg'oqqa kirishi bilanoq talab qilgan birinchi narsa"