Byudjet hisobi axborotlarini shakllantirish

Byudjet tasnifining tuzilish shakli va qo‘llanilishi.
Byudjet hisobi axborotlarini shakllantirishda byudjet tasnifining qo‘llanilishi maqsadlarga mos ravishda o‘zgaradi. Byudjet tasnifining tuzilish shakli va qo‘llanilishiga qarab, bir necha usullar mavjud. Quyidagi asosiy usullardan birini tanlashing mumkin:
1. Funktsional tasnif: Bu usul byudjetning funktsional bo'linishlariga asoslanadi. Masalan, ta'lim, sog'liqni saqlash, transport va boshqa bo'linishlar orqali byudjetni tashkil etish.
2. Ob'ekt tasnifi: Bu usulda byudjet ob'ektlarini (masalan, bino, transport vositalari, mahsulotlar) tashkil etish asosida amalga oshiriladi.
3. Prognostik tasnif: Bu usulda byudjetning iste'mol qilinadigan muddati, yillarini, ayini o'z ichiga oladi. Bu, uzluksiz moliyaviy rejalashtirish va investitsiyalar uchun maqsadlar olishda qo'llaniladi.
4. Tijorat tasnifi: Bu usulda byudjet tijorat operatsiyalari bo'yicha tashkil etiladi, tijoratning xarajatlari, daromadlari va boshqa tijorat amaliyotlari ko'rsatiladi.
5. Geografik tasnif: Bu usulda byudjetning geografik hududlarga o'tilishi ko'rsatiladi, shuningdek, viloyatlar, tumanlar yoki mahalliy hududlar bo'yicha.
6. Kredit va to'lovlar tasnifi: Bu usulda qarzlar, to'lovlar, pensiyalar va boshqa moliyaviy operatsiyalarni tashkil etishga asoslanadi.
7. Jins tasnifi: Bu usulda byudjet tashkil etilgan iqtisodiy subjektlarni (davlat, tadbirkorlik jamiyatlar, fuqarolar, xususiy kompaniyalar) alohida tartibda qayd etadi.
8. Obyekt tasnifi: Bu usulda byudjetning boshqa ob'ektlari, masalan, ta'lim muassasalari, kasallikni saqlash tibbiyotlarini tashkil etish uchun qo'llaniladi.
Byudjet tasnifining tanlashi maqsadlarga va tashkilotning zarur talablari va talablariga qarab bajariladi. Shu sababli, byudjet hisobini yaxshi shakllantirish uchun maqsadlarni belgilash va kerakli usullarni tanlash juda muhimdir.

Xulosa.

Budjet hisobi, dastlabki mablagʻlarni aniqlash, oʻz ichiga olgan mablagʻlarni qoʻllab-quvvatlash va daromadni oshirish uchun muhim bir vosita boʻlib, shaxsiy yoki korporativ moliyaviy boshqaruvning muhim qismini tashkil etadi. Bu, xarajatlarni monitoring qilish, investitsiyalarni rejalashtirish va moliyaviy maqsadlarni tartibga solishga yordam berar ekan.
Byudjet hisobi axborotlarini shakllantirishda byudjet tasnifining qo‘llanishi, byudjetning yaxshi tahlil qilinishi, ta'lim berish, ish faoliyati olib borish, moliyaviy nazorat, va boshqa muhim maqsadlarni bajarishda yordam bera olishi mumkin ekan. Byudjet tasnifi, byudjetni o'rganish va hisoblash jarayonida o'rtacha tahlil qilishga olib keladigan o'zgaruvchilardan biridir.
Byudjet tasnifining tanlashi maqsadlarga va tashkilotning zarur talablari va talablariga qarab bajariladi. Shu sababli, byudjet hisobini yaxshi shakllantirish uchun maqsadlarni belgilash va kerakli usullarni tanlash juda muhimdir.

Foydalanilgan adabiyotlar.

1.ChatGPT.
2.https://chat.openai.com/c/388168ee-fd89-46df-aebd-5439fb771952
3.https://elibrary.namdu.uz/Namangan%20Davlat%20Universiteti%20professor%20va%20o'qituvchilarining%20adabiyotlari/%D0%8E%D2%9B%D0%B8%D1%82%D1%83%D0%B2%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D1%80%20%D1%82%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D0%BD%20%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D0%BD%20%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%91%D1%82%D0%BB%D0%B0%D1%80/Byudjet_hisobi_G'aniyev_2019_%5B@iqtisodchi_kutubxonasi%5D.pdf