Chiqindilarni qayta ishlash: dolzarb muаmmo va takliflar

Qayta ishlash uchun chiqindilar

Qayta ishlash uchun eng samarali chiqindilar mato, qora, qimmatbaho va rangli metallarning qoldiqlari, plastmassalar, plastmassalar, asfalt va bitumdir. Jarayonni soddalashtirish uchun ko'plab mamlakatlar shisha idishlarni, qog'oz va kartonni, ingichka va qalin plastmassalarni, to'qimachilik mahsulotlarini, konservalarni va oziq-ovqat chiqindilarini alohida idishlarga joylashtirish orqali chiqindilarni saralashadi.

Chiqindilarni qayta ishlash bo'yicha innovatsion texnologiyalarni joriy qilishda imtiyoz va preferensiyalar beriladi

Chiqindilarni qayta ishlash bo'yicha innovatsion texnologiyalarni joriy qilishda imtiyoz va preferensiyalar beriladi

Ma'lumotlarga ko'ra, dunyoning deyarli barcha mamlakatida qattiq maishiy chiqindilar salmog'i aholi jon boshiga har yili 1 foizga ortib bormoqda. Jahonda yiliga faqat maishiy chiqindilarning o'zigina qariyb 6 mlrd. tonnagacha hosil bo'lmoqda.
Chiqindilarning turi nihoyatda ko'p, va ular orasidan hozirda metall, plastmassa, qog'oz, shisha, yog'ochlardangina ikkilamchi xom ashyo sifatida foydalanilmoqda, xolos.
Bugungacha ushbu sohada qator me'yoriy-huquqiy hujjatlar qabul qilingan bo'lsa-da, ayrim noaniqliklar va to'ldirilishi lozim bo'lgan normalar bor. Shundan kelib chiqib, Oliy Majlis Qonunchilik palatasi Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish masalalari qo'mitasi deputatlari tomonidan O'zbekiston Respublikasining “Chiqindilar to'g'risida”gi Qonunini takomillashtirish va uni yangi tahrirda qabul qilish borasida ish olib bormoqda.
Xususan, amaldagi qonunlarda chiqindilarni dastlabki saralash, turlari bo'yicha alohida to'plash, zararsizlantirish, utilizatsiya qilish, takror foydalanish, shuningdek, ko'p miqdordagi foydali komponentlarga ega bo'lgan maishiy hamda ishlab chiqarish chiqindilarini qayta ishlash va ulardan takror foydalanishni tashkil etishning xuquqiy asoslari belgilab berilmagan.
Chiqindilar monitoringi ularning hosil bo'lish hisobini yuritish, pasportlash, chiqindilar ko'mib tashlanadigan va utilizatsiya qilinadigan joylarning davlat kadastrini yuritishni tashkil etish va amalga oshirish mexanizmini belgilab beruvchi normalar mavjud emasligini ko'rsatmoqda.
Shu bois milliy qonunchilikka chiqindilar bilan bog'liq ishlarni amalga oshirish sohasiga xususiy sektor vakillarini kengroq jalb qilishga qaratilgan choralarni ko'rish, chiqindilar bilan bog'liq ishlarni amalga oshirish sohasiga tadbirkorlik subyektlarini kengroq jalb qilish, ularga hududlarni biriktirib berish jarayonlarini soddalashtirish hamda ularga teng sharoitlarda faoliyat olib borish imkoniyatlarini yaratish bo'yicha normalar kiritilmoqda.
Shuningdek, chiqindilarni chuqur qayta ishlash bo'yicha ilg'or innovatsion texnologiyalarni joriy qilishga imtiyoz va preferensiyalar berishning huquqiy asoslarini mustahkamlash ham nazarda tutilmoqda.