Chirchiq davlat pedagogika universiteti mavzu: ammiakning olinishi

Odatdagi sharoitda azot rangsiz va xidsiz gaz. Azot suyuq va qattiq xolatlarda xam rangsiz. Azotning kritik xarorati juda past (-147,1oS); shuning uchun xam uni suyuq xolatga aylantirish ancha qiyin. Azot kimyoviy reaksiyalarga kirishmaslik jixatidan inert gazlaridan keyin birinchi o’rinda turadi. Lekin ba'zi metallar (masalan, litiy) bilan salgina qizdirgandayok birikib ketadi. Azot litiy bilan birikkanda litiy nitrid Li3N xosil bo’ladi. Azot magniy bilan xam magniy nitrid Mg3N2 xosil qiladi. Ishqoriy va ishqoriy – yer metallarning nitridlari suvda gidrolizga uchraydi: Mg3N2 + 6H2O --> 3Mg(OH)2 +2NH3 Azot kalsiy, alyuminiy va kremniylar bilan faqat yuqori xaroratda reaksiyaga kirishadi. Og’ir metallar (titan, sirkoniy, xrom, niobiy, tantal, toriy va uran) xam azot bilan nitridlar xosil qiladi; lekin bu metallarning nitridlari, ayniqsa toriy nitridi, suvda gidrolizlanmaydi.

Ammiak NH3, gidrazin N2H4 va azid kislota NH3 azotning vodorodli birikmalaridir. Gidroksilamin (NH2OH) xam azotning vodorodli birikmasi katoriga kiradi.

• Ammiak NH3, gidrazin N2H4 va azid kislota NH3 azotning vodorodli birikmalaridir. Gidroksilamin (NH2OH) xam azotning vodorodli birikmasi katoriga kiradi.
• Ammiak tabiatda oqsil moddalarning chirishidan xosil bo’ladi, bundan tashkari, u ammoniy tuzlari ( masalan, ammoniy xlorid) kuchli asoslar ta'siridan parchalanganda ammiak xosil buladi:
• 2NH4Cl + Ca(OH)2 --> CaCl2+2NH3+2H2O
• Ammiakli suv – novshadil spirtni qizdirish yo’li bilan xam laboratoriyada ammiak olinadi. Ba'zan nitridlar gidroliz qilinganda xam ammiak xosil buladi.

Sanoatda ammiak olish asosiy xom ashyo erkin xolatdagi vodorod bilan azotdir. Bu ikki moddadan ammiak sintez qilinadi:

• Sanoatda ammiak olish asosiy xom ashyo erkin xolatdagi vodorod bilan azotdir. Bu ikki moddadan ammiak sintez qilinadi:
• N2+3H2  2NH3
• Ammiak uziga xos o’tkir xidli, rangsiz gaz. U suvda juda yaxshi (20o S da 1 l H2O da 700 l NH3) eriydi. Ammiak 20o S da va 8,5 atm bosimda suyuq xolatga utadi. Suyuk ammiak ba'zi anorganik moddalarni yaxshi eritadi, shuning uchun turli sintez reaksiyalarida erituvchi sifatida ishlatiladi.
• Ammiak odatdagi sharoitda barkaror modda. Ammiak quyidagi bir qator reaksiyalarga kirisha oladi:
• 1. Ammiak molekulalari metallarning tuzlari bilan birikib, ammiakatlar xosil qiladi.