Chiziqli hisoblash jarayonlarining dasturlari

Yuqoridagi misollarda keltirilgan amallar ketma-ketligi, boshqacha aytganda, ko'rsatmalar yoki buyruqlar ketma-ketligi biror kishi tomonidan bajarilgach, ko'zlangan maqsadga erishi- ladi. Bunday amallar ketma-ketligi yoki hayotimizda har kuni va har soatda uchrab turadigan turli qoidalar ichida biror zaruriy natijaga erishishga olib keladigan amallarni ketma-ket bajarishni talab etadigan qoidalar informatikaning asosiy tushunchalaridan biri algoritm so‘zi bilan ifodalanadi.

• Yuqoridagi misollarda keltirilgan amallar ketma-ketligi, boshqacha aytganda, ko'rsatmalar yoki buyruqlar ketma-ketligi biror kishi tomonidan bajarilgach, ko'zlangan maqsadga erishi- ladi. Bunday amallar ketma-ketligi yoki hayotimizda har kuni va har soatda uchrab turadigan turli qoidalar ichida biror zaruriy natijaga erishishga olib keladigan amallarni ketma-ket bajarishni talab etadigan qoidalar informatikaning asosiy tushunchalaridan biri algoritm so‘zi bilan ifodalanadi.

Quyidаgi ifоdаni hisоblаshning blоk-cxemasini tuzing. Bоshlаsh Х, С D = X2 + C E =  X + C A = D/E D, E, A Tamom x c x c A + + = 2 Birinchi blоkdа boshlash, ikkinchi blokda o`zgаruvchilаr Х, C larni kiritish ko`rsаtilgаn, chunki ulаr birlаmchi mа’lumоtlаr bo`lib хizmаt qilаdi. 3,4,5- blоklаrdа hisоblаshlаr bаjаrilgаndаn so`ng, 6-blokda D,E,A qiymаtlаri оlinib, 5- blоkning bаjаrilish jаrаyonidа olingan natija chiqаrilаdi. 7-blok tugallash.

• Quyidаgi ifоdаni hisоblаshning blоk-cxemasini tuzing. Bоshlаsh Х, С D = X2 + C E =  X + C A = D/E D, E, A Tamom x c x c A + + = 2 Birinchi blоkdа boshlash, ikkinchi blokda o`zgаruvchilаr Х, C larni kiritish ko`rsаtilgаn, chunki ulаr birlаmchi mа’lumоtlаr bo`lib хizmаt qilаdi. 3,4,5- blоklаrdа hisоblаshlаr bаjаrilgаndаn so`ng, 6-blokda D,E,A qiymаtlаri оlinib, 5- blоkning bаjаrilish jаrаyonidа olingan natija chiqаrilаdi. 7-blok tugallash.

“Dasturlash asoslari” fanining bosh maqsadi talabalarga qo‘yilgan tatbiqiy masalani anglash, echish algoritmini ishlab chiqish va dasturiy ta’minotini yaratish asoslarini o‘rgatishdir [1]. Shu maqsadda mazkur o‘quv qo‘llanmada masala echish matematik modellari, usullari va algoritmlar yaratish asoslari hamda kompyuterda masalalarni echish uchun C++ dasturlash tilining tayanch tushunchalari keltirilgan. O‘quv qo‘llanmada kompyuter vositasida dasturlashga kirishning nazariy asosi bo‘lgan “algoritm” tushunchasiga alohida e’tibor qaratilgan.

• “Dasturlash asoslari” fanining bosh maqsadi talabalarga qo‘yilgan tatbiqiy masalani anglash, echish algoritmini ishlab chiqish va dasturiy ta’minotini yaratish asoslarini o‘rgatishdir [1]. Shu maqsadda mazkur o‘quv qo‘llanmada masala echish matematik modellari, usullari va algoritmlar yaratish asoslari hamda kompyuterda masalalarni echish uchun C++ dasturlash tilining tayanch tushunchalari keltirilgan. O‘quv qo‘llanmada kompyuter vositasida dasturlashga kirishning nazariy asosi bo‘lgan “algoritm” tushunchasiga alohida e’tibor qaratilgan.