CHIZMACHILIK 8 - sinf - Qadimgi miniatura asarlaridagi perespektiv yasashlar zamonaviy aksonometriya qonun- qoidalarga to’g’ri keladi. Bunga dunyo madaniyati tarixida o’ziga xos iz qoldirgan Kamoliddin Behzodning miniaturalari misol bo’la oladi.
Aksonometriya yunoncha so’z bo’lib ,akson – o’q va metro – o’lchash degan ma’noga to’g’ri kelib , o’qlar bo’yicha o’lchash deganidir. - Aksonometriya yunoncha so’z bo’lib ,akson – o’q va metro – o’lchash degan ma’noga to’g’ri kelib , o’qlar bo’yicha o’lchash deganidir.
- Aksonometrik proyeksiyalar uch o’lchamli yaqqol tasvir hisoblanadi.Ular x, y , z koordinata o’qlari tizimida hosil bo’lishiga qarab to’g’ri va qiyshiq turlarga ajraladi.
Agar koordinata o’qlari orasidagi burchaklar o’zaro teng bo’lsa ya’ni jism o’lchamlari ushbu x , y , z , o’qlarga o’zgarmasdan bir xilda tasvirlansa , to’g’ri burchakli aksonometriya deyiladi. - Agar koordinata o’qlari orasidagi burchaklar o’zaro teng bo’lsa ya’ni jism o’lchamlari ushbu x , y , z , o’qlarga o’zgarmasdan bir xilda tasvirlansa , to’g’ri burchakli aksonometriya deyiladi.
- X , y , z o’qlari orasidagi burchaklardan bittasi qolgan ikkitasiga nisbatan o’zgarib tasvirlangan bo’lsa , ya’ni jism o’lchamlari x , y , z lardan bittasiga o’zgarib ( kichiklashib ) proyeksiyalansa , qiyshiq burchakli aksonometriya deyiladi .
- Qiyshiq burchakli frontal dimetrik proyeksiya deyiladi .
Qiyshiq burchakli frontal dimetriya. Dimmetriya -- yunoncha ikki marta kam o’lchash degan ma’noni bildiradi. Dimmetriya -- yunoncha ikki marta kam o’lchash degan ma’noni bildiradi. Jism bir tomoni bilan V ga parallel joylashgani uchun ham frontal dimetriya deyiladi. Aksonometriya- ikki turga bo’linadi. Frontal dimetriya hamda to’g’ri burchakli izometrik proyeksiya.
Izometriya yunoncha so’z bo’lib , isos – bir xil Izometriya yunoncha so’z bo’lib , isos – bir xil (teng ) degan ma’noni anglatadi. Ox , O Y , O z o’qlari orasidagi burchaklar o’zaro teng bo’lib , ular 120 ni tashkil qiladi. proyeksiyalanadi. Izometrik o’qlarini uchburchakliklar yordamida chizish mumkin . Ularni chizmachilik Daftarida kataklar yordamida ham chizish mumkin. Onuqtadan gorizontal chiziqqa 5 katak , so’nga pastga 3 katak olinib , O nuqta bilan tushuntiriladi. Izometrik o’qlarni tasvirlash Takrorlash uchun savollar : - Aksonometriya necha turga bo’linadi ?
- Frontal dimetriyada X va Z o’qlariga nisbatan Y o’qqa qancha o’lchab qo’yiladi ?
- Izometriyada o’qlar orasi necha gradus bo’ladi ?
Uyga vazifa : Aksonometriyada frontal dimetriya va izometriya koordinata o’qlarini ish daftaringizga chizing . - Uyga vazifa : Aksonometriyada frontal dimetriya va izometriya koordinata o’qlarini ish daftaringizga chizing .
- 18 – maktab tasviriy san’at va chizmachilik fani o’qituvchisi :
- Diloromxon Ro’ zimatova
Do'stlaringiz bilan baham: |
