Cuda texnologiyasi va uning imkoniyatlari ishdan maqsad: cuda texnologiyasini va uning samarali natijalarini o’rganish. Nazariy qism

Kompyuter injiniringi fakulteti 023-20 guruh talabasi
Hasanov Sardor
KOMPYUTER ARXITEKTURASI FANIDAN 3-TOPSHIRIQ
MAVZU: CUDA TEXNOLOGIYASI VA UNING IMKONIYATLARI
Ishdan maqsad: CUDA texnologiyasini va uning samarali natijalarini o’rganish.

1. 
   Nazariy qism
   

Hozirda har qanday sohani axborot tеxnologiyalarsiz tassavvur qilish qiyin. Ayniqsa hozirda jadal rivojlanib borayotgan sun’iy intellekt tushunchasi ham o‘z o‘rnida muhim ahamiyatga ega hisoblanadi. Sun’iy intellektning o‘sishi bizning kelajagimizni boshqa barcha texnologiyalarga qaraganda ko‘proq o‘zgartirishi mumkin. Sun’iy intellekt kompyuterlarga o‘zlarining tajribalarini o‘rganish, berilgan parametrlarga moslashish va faqat odamlar uchun mumkin bo‘lgan vazifalarni bajarish imkonini beradi. Shuningdek mashinali o‘qitish ham sun’iy intellektning asosiy va muhim yunalishlaridan biri hisoblanadi. Geterogen tizimlar deganda bir nechta turli protsessor yoki yadrolardan foydalaniladigan tizimlar tushuniladi. Ushbu tizimlar ishlashni yoki energiya samaradorligini nafaqat bir xil turdagi protsessorlarni qo‘shish orqali, balki bir-biriga o‘xshamaydigan koprotsessorlarni qo‘shish orqali amalga oshiradi, odatda ma’lum vazifalarni bajarish uchun ixtisoslashtirilgan ishlov berish imkoniyatlarini o‘z ichiga oladi. OpenCL, OpenMP, CUDA kabi texnologiyalari geterogen tizimlarining eng sara instrumental vositalari hisoblanadi.
CUDA (Compute Unified Device Architecture) grafik protsessorlarga ma’lumotlarni parallel ravishda qayta ishlash imkonini beradi. Shuningdek CUDA dan foydalanib, Nvidia GPU quvvatidan shunchaki grafik hisob-kitoblar o‘rniga matritsalarni ko‘paytirish va boshqa chiziqli algebra operatsiyalarini bajarish kabi umumiy hisoblash vazifalarini bajarish uchun foydalanish mumkin. Ya’ni CUDA kompyuterning grafik protsessori GPUni qo‘llab-quvatlaydi. GPU CPU protsessoriga qaraganda yuzlab yadrolarga ega (1-rasm).

1-rasm. CPU va GPU o‘rtasidagi asosiy taqqoslash
1-jadval. CUDA texnologiyasini qo’llab quvatlovchi GPU driver versiyalari