D lutfullayeva, R. Davlatova, M. Saparniyazova

bo ‘ladi? Yo ‘q, bizga nafratdan xoli muhabbat, xoinlikdan yiroq sadoqat, 
g ‘azabsiz mehr, rashk o'rniga ishonch kerak. Faqat yorug' tuyg'ular 
zarur! Bora-bom Yerda ham shunday b o ‘ladi...
(T.Malik. “Devona”)
f t
i 
9-amaliy ish. “Z an jir” metodidan foydalanib, ot turkumi 
bo‘yicha lug‘aviy boyligingizni tekshirib к о ‘ring. 0 ‘qituvchi matn tuzish 
uchun mavzu tanlaydi va ot so‘z turkumiga taalluqli terminni e ’lon qiladi. 
Mavzu bo‘yicha birinchi talabaning tuzgan jumlasini keyingi talaba 
mantiqan davom ettirishi, nutqida e’lon qilingan termin mohiyatini ochib 
beruvchi so‘zlar ishtirok etishi shart.
NAMUNA: Mavzu: “AtirguF. Ot so‘z turkumiga oid termin: 
mavhum ot.
60

---

1- talaba: Inson borki, g o ‘zallikka intilibyashaydi.
2- talaba: Negaki go ‘zallik kayflyatni ko ‘taradi, hayotdan zavqlanib 
yashashga undaydi.
3 - talaba: ... 
O tlarning tuzilishiga ko‘ra tu rlari
1-amaliy ish. Quyidagi o ‘gitlarda qo‘llangan otlami ajratib, 
tuzilishiga ko‘ra turini belgilang.
1. Yetim va yo ‘qsilning ahvolini anglagan kimsaning qalbi yumshar.
2. Mol-dunyo zinhor m a s’ud eta olmas.
3. Seni о ‘zining ikkiyuzlamachiligi 
bilan idora qilguvchi eng yomon dushmandir. 4. Yomon so ‘z doimo xavf- 
xatarga sabab bo'ladi. Chunonchi, sen yomon s o ‘zdan uzoqlashganing 
sari xavf-xatarning oldini olgan bo'lasan. 5. Q ahr-g‘azabni yenggan 
nafsini yengadi.
6. Ziddiyatlar to ‘qnashsa, haqiqat vujudga keladi.
(Muhammad Kamol)
2-amaliy ish. Berilgan gaplardan otlami ajratib, tuzilishiga ko‘ra turi 
va gapdagi vazifasini belgilang.