NAMUNA:
Birlik
Ko'plik
I shaxs:
obro ‘yim
obro ‘yimiz
II shaxs:
obro ‘ying
obro ‘yingiz
III shaxs:
obro ‘y i
obro ‘y i (-lari)
6-amaliy ish. Berilgan matndan faqat birlikda qo‘llanadigan otlami
ajrating.
-
Donishmandni jazolash iblisning ishi. Shoh nufuzi bilan
donishmanddan ustun b o ‘Isa, donishmand shohdan bilimi ila ulug‘.
Donishmandning shohga ehtiyoji yo ‘q, ammo shoh donishmandga
hamisha muhtojdir. Allomaga ja zo bergan sultonda na aql, na imon
bo ‘ladi. Oraga sukut cho ‘kdi. Ulug ‘bekning bu so 'zidan keyin Shamsibek
sirni ochishga ehtiyoj sezdi. Zotan Ulug ‘bekning bu sirdan voqif bo ‘lishi,
Shamsibekning nazarida foydadan xoli emasdi.
~Ajv eting, shahriyorim, mening bunday Jikrim yo ‘q edi. Faqat ustoz
fojiasi xayolimga kelganidan aytdim... Asl oltin olish uchun inson qoni
darkor...
(T.Malik. “Falak”)
7-amaIiy ish. Berilgan gaplardan ko‘plikda qo‘llangan ot turkumiga
mansub so‘zlami ajrating va ko‘plikning hosil bo‘lish usulini belgilang.
1.
Men Ollohim yuborgan barcha jabr-u jafolarni ko'rib bo'ldim
(T.Malik). 2.
Dunyodagi hamma onalar farzandiga munosabat bobida bir-
biriga ju da o'xshaydi
( 0 ‘.Hoshimov). 3.
Jamiki yaxshi niyatlar senga
hayot yo ‘lingda hamroh bo ‘Isin, bolajon
(“Saodat” jumali). 4.
Shu vaqt
besh-olti odam kelinli uy dahliziga keldi
(T.Murod). 5.
Sen chiqavergin,
qancha ko ‘p nur sochsang, ye r yuzida yomon odamlar shuncha kamayadi
( 0 ‘.Hoshimov).
8-amaliy ish. Ko‘plik shaklida kelgan atoqli otlami ajrating va
ulaming ma’nolarini izohlang.
63
