5. «Ekosistema» atamasi 1935-yilda angliyalik botanik olim A. Tensli tomonidan fanga kiritilgan.
A. Tensli ekosistemalarni «Yer yuzining asosiy tabiiy birliklari» deb hisoblaydi.
6. «Organizm – muhit» tizimidagi asosiy qonuniyatlar V.I.Vernadskiy tomoni dan kashf etilgan
bo‘lib, organizm va uning yashash muhiti birligi qonuni deb ataladi.
7. Nemis olimi Yustus Fon Libix madaniy o‘simliklarning hosildorligi tuproq tarkibida kam
miqdorda bo‘ladigan mineral moddalarga bog‘liqligini aniqladi.
8. Tuproqshunoslik faniga rus olimi V.V. Doku chayev asos solgan. V.V. Dokuchayev tuproq hosil
qiluvchi beshta asosiy omillarni ko‘rsatib bergan: geologik omillar (tog‘ jinslari); iqlim omillari,
topografik omillar (relyef); tirik organizmlar; vaqt (geologik yoshi).
Yazdanov Mahmud https://t.me/Yazdanov_biologiya
Kanalimizga a’zo bo’lishni unutmang
9. Turlararo raqobat rus biologi G. F. Gauze (1932) tomonidan yaxshi o‘rganilgan.
10. «Oziq zanjiri» atamasi ingliz olimi – zoolog va ekolog Ch. Elton tomonidan 1934-yilda taklif
etilgan.
11. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, oziq zanjirining har bir trofik darajasida energiyaning 90% i
yo‘qoladi, faqat 10% i keyingi darajaga o‘tadi. Amerikalik ekolog olim R. Lindeman ushbu
qonuniyatni «10% qoidasi» deb ta’rifladi.
12. 10% qoidasini ilk bor 1927-yil angliyalik ekolog olim Ch. Elton aniqlagan va ekologik
piramida qoidasi deb atagan.
13. «Hayot qobig‘i» haqidagi dastlabki fikrlar J.B.Lamark nomi bilan bog‘liq.
14. Biosfera atamasi birinchi bo‘lib fanga 1875-yili avstriyalik olim Eduard Zyuss tomonidan
kiritilgan.
15. V.I.Vernadskiy biosfera haqidagi ta’limotni yaratgan (36-rasm). Bu ta’limotga asosan,
Do'stlaringiz bilan baham: |
