Da 10 ta (mol) e bor. 1 mol

---

 

---

1. Ammiak – NH

3

, Dimetilamin – (CH

3

)

2

NH 

1 mol NH

3

 da 10 ta (mol) e bor. 1 mol (CH

3

)

2

NH da 26 ta (mol) e bor. 

gi1 mol (CH

3

)

2

NH da 26 ta e dan 2 marta ko’p bo’lishi uchun 26*2=52 

ta e bo’lishi kerak ekan.  

Uning uchun 52/10 = 5,2 mol NH3 dan kerak ekan. Demak: 

5,2 NH3 : 1 (CH3)2NH 

Hajmiy nisbat bilan mol nisbat bir-biriga ekvivalent bo’lgani uchun, shu 

olingan  5,2  :  1  mol  nisbatni  5,2  :  1  hajmiy  nisbat  deb  qabul  qilsak 

bo’ladi. 

Javob: A. 

 

 

2-3. Og’zaki.               4-5. Uyga vazifa. 

 

6. Bunda noma’lum elementni E deb olamiz. Uning bromidi formulasini 

EBr  deb,  bromatining  formulasini  EBrO3  deb  belgilab  olamiz.  Masala 

shartiga  ko’ra  ularning  molyar  massalari  nisbati  1:1,522  ekan.  Shuni 

tenglamasini tuzamiz:  

      

        

 

 

     

 

Bizga  Br  va  BrO3  larning  atom  massalari  ma’lum,  E  ning  atom 

massasini ham E deb olib turamiz va tenglamani yechamiz: 

      

       

 

 

     

 

Bu yerdan:  

1,522*(E+80) = 1*(E+128) 

1,522E + 121,76 = E + 128 

0,522E = 6,24 

E = 12 

Variantlar  ichida  bunday  atom  massali  element  yo’q,  lekin  ekvivalent 

massasi  12  bo’lgan  Mg  bor.  Chunki  biz  Br  va  BrO3  larni  1  moldan 

olganimiz  uchun  12  javobi  chiqdi.  E(Br)2  va  E(BrO3)2  qilib  Mg  ni 

valentligiga moslab ishlaganimizda E=24 chiqardi. 

Javob: A. 

---

 

---

7.  Variantlardagi  elementlar  II  valentdan  bo’lgani  uchun  to’g’ridan-

to’g’ri  ularning  xloridi  va  perxloratlarini  Me(Cl)2  va  Me(ClO4)2  deb 

belgilab  olamiz.  Masala  shartiga  ko’ra  tenglama  tuzamiz  va  uni 

yechamiz: 

       

        

 

 

     

 

2,153*(Me+71) = 1*(Me+199) 

2,153Me + 152,863 = Me + 199 

1,152Me = 46,137 

Me = 40 

Atom massasi 40 bo’lgan bu metalimiz – Ca ekan. 

Javob: B. 

 

8-9-10-11-12-13-14-15-16-17- Uyga vazifa. (6-7-ga o’xshab yechiladi). 

 

18. II valentli element fosfidi E