Darknet va kelajakda axborotlarni tarqalishi

Ta'limda raqamli texnologiyalarni tadbiq etishning zamonaviy tendensiyalari va rivojlanish omillari 
www.pedagoglar.uz
 

 
 
 
 
 
14-to’plam yanvar 2023 
 
13 
Group-IB vakili Nikitinning ta'kidlashicha, darknetda asosan 2000-yillarning 
boshidan beri mavjud bo'lgan turli forumlar mavjud. Kiberjinoyatchilar 
hamjamiyatining katta qatlami mavjud bo'lib, ular xakerlik, tarmoqlarga va 
tizimlarga noqonuniy kirish, DDoS hujumlari va ma'lumotlar bazasini o'g'irlash yoki 
ko'chirib olish xizmatlarini taqdim etadi. Bularning barchasi uchun to'lovlar 
kriptovalyuta orqali amalga oshiriladi. Bitimni kafolatlaydigan maxsus vositachilar 
mavjud. Foydalanuvchilar niki (taxallusi) va amalga oshirilgan qo'poruvchilik va 
buzg'unchilik ishlari soni to'g'risidagi ma'lumotlarni ko'rishlari mumkin - bu odamga 
ishonish mumkin bo'lgan asosiy ko'rsatkichdir. Noqonuniy tovarlarning oflayn 
savdosini va boshqa jinoiy faoliyatni, shu jumladan buyurtmachi qotilliklarni 
amalga oshiruvchi shaxslar ham tarmoqning yashirin segmentiga o'tishdi. 2021-yil 
yanvar oyida Germaniyada dunyodagi eng yirik DarkNet savdo platformasi 
DarkMarket yopildi. Saytda noqonuniy moddalar, qalbaki pullar, o'g'irlangan kredit 
va SIM-kartalarni sotgan va sotib olgan 500 mingdan ortiq odam ro'yxatga olingan. 
Ular umumiy qiymati 140 million yevro bo‘lgan 320 mingdan ortiq tranzaksiyani 
amalga oshirgan. DarkMarket egasi, 34 yoshli Avstraliya fuqarosi qo‘lga olindi, 
Moldova va Ukrainadagi 20 mingdan ortiq serverlar musodara qilindi.
Ma'lumotlar Darknetga qanday va qayerda oqib chiqadi?
Hozir 2000-yillardagi kabi barcha bazalarni o'g'irlab bo'lmaydi. Ammo ular 
bilan ishlaydigan operatorlar – davlat organlarida, migratsiya xizmatida, federal 
xizmatlarda, banklarda, uyali aloqa operatorlarida - "katta" xizmatlar ko'rsatadi. Bu 
yerda vositachilarning katta zanjiri ishlaydi. Bankdan ko'chirma olish ular uchun 
oson. Bu quyidagi tartibda amalga oshiriladi: operator mintaqalarda biror bir joyda 
o'tiradi, u ikkita mijozning kredit tarixini tekshirdi va uchinchi tekshirish - bu 
shunchaki telefon orqali suratga olish orqali amalga oshiriladigan "yutuq". 
O'rnatilgan DLP tizimlarsh himoyasiga qaramay, buni oldini olish texnik jihatdan 
qiyin hisoblanadi.

---