Daromatlar va ularning shakillanish xuxusiyatlari Reja Kirish Aholi daromadlarining tarkibi va dinamikasi. Daromadning tarkibi va tuzilishi

Daromadning funktsional va shaxsiy taqsimoti

Odatda, daromadlarni taqsimlash va ularning tarkibini shakllantirishning o'zaro bog'liq ikkita usuli ko'rib chiqiladi.

Daromadning funktsional taqsimoti va unga mos keladigan tarkibi jamiyatning pul daromadlarining ish haqi, renta, foiz va foydaga bo'linishi bilan belgilanadi. Bu yerda jami daromad daromad oluvchi tomonidan bajariladigan funksiyaga qarab taqsimlanadi. Ish haqi ish uchun to'lanadi; ijara va foiz - birovning mulkida bo'lgan resurslar uchun; foyda korporatsiyalar va boshqa korxonalar egalariga tushadi. Daromadlarning funksional taqsimoti aholining birlamchi daromadlarini va ularning tarkibini tashkil qiladi.
Uy xo'jaliklari daromadlarining eng katta manbai ishchilar va xizmatchilarga ular ishlayotgan kompaniyalar yoki davlat idoralari tomonidan to'lanadigan ish haqidir. Aralash iqtisodiyotda, sanoati rivojlangan mamlakatlar amaliyoti shuni ko'rsatadiki, jami daromadning asosiy qismi "kapital" (ijara, foiz, tadbirkorlik va tijorat foydasi) emas, balki ish haqi hisobidan keladi. Kichik dehqonlar (shu jumladan o'z-o'zini ish bilan ta'minlash) - shifokorlar, yuristlar, fermerlar, kichik va boshqa yuridik shaxs bo'lmagan korxonalar egalarining daromadlari mohiyatan ish haqi, foyda, ijara haqi va foizlarning yig'indisidan iborat. Masalan, ba'zi uy xo'jaliklari korxonalarda ulushlarga ega bo'lib, o'z qo'ygan mablag'laridan dividendlar shaklida daromad oladilar. Ko'pgina uy xo'jaliklari, shuningdek, foizli daromad keltiradigan obligatsiyalar va jamg'arma hisob raqamlariga ega. Uy xo'jaliklari korxonalarga binolar, er va tabiiy resurslarni berish uchun ijara daromadi oladi .
Mamlakatimizda aholi daromadlarida salmoqli ulushni mulkdorlar va tadbirkorlar daromadlari egallaydi. Ularning daromadlar tarkibidagi ulushi Qo'shma Shtatlardagidan sezilarli darajada oshadi. Shunday qilib, bozor islohotlarining dastlabki bosqichida daromadlarni keskin qayta taqsimlash sodir bo'ldi - ish haqidan kapitaldan olinadigan daromad. Rossiyada ish haqining ulushi bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarga qaraganda ancha past. Kapitaldan keladigan katta daromaddan samarasiz foydalanish fonida mehnatning qadrsizlanishi Rossiya jamiyatining tizimli inqirozining asosiy sabablaridan biridir.
Daromadlarning shaxsiy taqsimoti va uning tegishli tarkibi jamiyatning umumiy daromadlarini alohida uy xo'jaliklari o'rtasida taqsimlash usuli bilan bog'liq. Pul daromadlarining umumiy miqdori aholi guruhlari orasida notekis taqsimlangan. Islohotlar yillarida shaxsiy daromadlarning umumiy fondini taqsimlashda notekislik darajasi sezilarli darajada oshdi. Bu aholining jon boshiga pul daromadlari bo'yicha keskin oshgan tengsizligida namoyon bo'ladi.
Daromadlar tengsizligining umumiy sabablari quyidagilardan iborat:
qobiliyatdagi farqlar;
ta'lim va tarbiya;
professional did va xavf;
mulkka egalik qilish;
bozor ustunligi;
omad, aloqalar, baxtsizlik va kamsitish.
Bu sabablarning barchasi Rossiyadagi o'tish davri jamiyatida mavjud. Biroq
bilan birga bozor islohotlarining dastlabki bosqichida asossiz past ish haqi, islohotlarning tartibga solinmagan huquqiy bazasi kabi tengsizlikni chuqurlashtirishning o'ziga xos omillari mavjud bo'lib, ular nisbatan kichik rossiyaliklar guruhiga katta soya daromadlarini o'zlashtirishga imkon beradi. Ijtimoiy islohotlarga tuzatish kiritish jarayonida fuqarolarning daromadlari va mol-mulkiga yakka tartibdagi soliqqa tortish tizimini takomillashtirish, real daromadlar ustidan samarali nazoratni joriy etish, shu jumladan daromadlar miqdorining muvofiqligini tekshirish asosida daromadlarni yanada adolatli taqsimlashni taʼminlash zarur. soliq to'lovchilar tomonidan deklaratsiya qilingan daromadlar, haqiqiy xarajatlar bilan.
Tengsizlikning optimal darajasi qanday? Bu daromadlar tengsizligi bilan kurashish strategiyasini belgilashda eng muhim savol. Bu savolga umumiy qabul qilingan javob yo'q. Adabiyotda tenglik tarafdori va unga qarshi fikrlar mavjud. Daromadlarni teng taqsimlashning asosiy argumenti shundan iboratki, daromadlar tengligi iste'molchi qoniqishini yoki chegaraviy foydalilikni maksimal darajada oshirish uchun zarurdir. Daromadlar tengsizligining asosiy argumenti ishlab chiqarish va daromadlarni rag'batlantirishni saqlab qolish kerakligidir.