Dasturiy vositalarning hayotiy siklini rejalashtirish

Modelning kamchiliklari:
agar loyiha past xavf yoki kichik bo'lsa, model qimmat bo'lishi mumkin.
har bir spiraldan keyin xavfni baholash qimmat;
modelning hayot aylanishi murakkab tuzilishga ega, shuning uchun uni ishlab chiquvchilar, menejerlar va mijozlar tomonidan qo'llash qiyin bo'lishi mumkin;
spiral cheksiz davom etishi mumkin, chunki har bir mijozning yaratilgan versiyaga munosabati yangi tsiklni keltirib chiqarishi mumkin, bu esa loyihani yakunlashni kechiktiradi;
ko'p sonli oraliq tsikllar qo'shimcha hujjatlarni qayta ishlash zarurligiga olib kelishi mumkin;
modeldan foydalanish qimmat va hatto arzon bo'lishi mumkin, chunki vaqt. rejalashtirish, qayta yo'naltirish, xavf tahlilini o'tkazish va prototiplash uchun sarf-xarajatlar ortiqcha bo'lishi mumkin;
rivojlanish jarayonini keyingi va davom ettirishga tayyorligini ko'rsatadigan maqsad va bosqichlarni aniqlash qiyin bo'lishi mumkin Spiral siklning asosiy muammosi keyingi bosqichga o'tish momentini aniqlashdir. Uni hal qilish uchun har bir bosqich uchun vaqt chegaralari kiritilgan hayot davrasi va barcha rejalashtirilgan ishlar bajarilmasa ham, o'tish rejaga muvofiq davom etadi.
Rejalashtirisholdingi loyihalarda olingan statistik ma'lumotlar va ishlab chiquvchilarning shaxsiy tajribasi asosida amalga oshiriladi.
Spiral modelning qamrovi
Quyidagi hollarda spiral modeldan foydalanish tavsiya etiladi:
yangi texnologiyalardan foydalangan holda loyihalarni ishlab chiqishda;
mahsulot yoki tizimlarning yangi seriyasini ishlab chiqishda;
talablarga sezilarli o'zgartirishlar yoki qo'shimchalar kiritilishi kutilayotgan loyihalarni ishlab chiqishda;
uzoq muddatli loyihalarni amalga oshirish uchun;
qisqa vaqt ichida tizim yoki mahsulotning sifati va versiyalarini namoyish qilishni talab qiladigan loyihalarni ishlab chiqishda;
loyihalarni ishlab chiqishda.

1.1-rasm. Dasturiy vositani ishlab chiqarishning hayotiy sikli

Aloqa o‘rnatish (Communication). Bu foydalanuvchi kerakli dasturiy mahsulot uchun so‘rovni yuboradigan birinchi qadam bo‘lib, foydalanuvchi xizmat ko‘rsatuvchi tashkilot (dasturlash markazi) bilan bog‘lanadi va shartlarni muhokama

qilishga harakat qiladi. U o‘z so‘rovini yozma shaklda xizmat ko‘rsatuvchi tashkilotga yuboradi.

Talablarni to‘plash (Requirement gathering). Mazkur qadamda, dasturiy ta’minotni yaratish guruhi loyihani amalga oshirish uchun ishlaydi. Jamoa muammoli sohadagi turli xil manfaatdor tomonlar bilan munozaralarni olib boradi va ularning talablari to‘g‘risida imkon qadar ko‘proq ma’lumot yig‘ishga harakat qiladi. Talablar foydalanuvchi talablari, tizim talablari va funksional talablarga qarab ajratiladi. Talablar quyidagi amaliyotlar yordamida yig‘iladi:

• 
  mavjud yoki yeskirgan tizim va dasturlarni o‘rganish,
  
• 
  foydalanuvchilar va ishlab chiquvchilar bilan intervyu o‘tkazish,
  
• 
  ma’lumotlar bazasiga murojaat qilish yoki
  
• 
  savolnomalardan javob to‘plash.
  

Texnik-iqtisodiy asoslash (Feasibility Study). Talablar to‘plangandan so‘ng, guruh dasturiy ta’minotni ishlab chiqarishning dastlabki loyihasi rejasini ishlab chiqadi. Ushbu bosqichda jamoa foydalanuvchining barcha talablarini qondirish uchun dasturiy ta’minotni yaratish mumkinligini va afzalliklarini aytadi. Shundan so‘ng loyihani moliyaviy, amaliy va texnologik jihatdan tashkilot tomonidan amalga oshirilishi mumkinligi aniqlanadi. Bunda dasturchilarga dasturiy ta’minotni loyihasining maqsadga muvofiqligi to‘g‘risida xulosa chiqarishga yordam beradigan ko‘plab algoritmlardan foydalanadilar.
Tizimli tahlil (System Analysis). Ushbu bosqichda ishlab chiquvchilar o‘z rejalarining yo‘l xaritasini belgilashadi va loyihaga mos keladigan yeng yaxshi dasturiy ta’minot modelini ishlab chiqishga harakat qilishadi. Tizimli tahlil dasturiy mahsulotlar cheklovlarini tushunishni, tizim bilan bog‘liq muammolarni yoki mavjud tizimlarda oldindan qilinadigan o‘zgarishlarni tushunishni, loyihaning tashkilot va xodimlarga ta’sirini aniqlash va hal qilishni o‘z ichiga oladi. Loyiha jamoasi loyiha doirasini tahlil qiladi va zarur bo‘lgan jadval va rejalarni tuzishadi.